Sự ra đời của thuật ngữ “bom tấn” trong điện ảnh

Trong vài thập kỷ qua, thuật ngữ “bom tấn” đã được gắn liền với các bộ phim điện ảnh có sự thành công về mặt doanh thu và vốn đầu tư khủng. Lật lại thời gian, khi mà hai từ “bom tấn” được đưa vào sử dụng tại Hollywood nó đã được gắn liền với một bộ phim đình đám gây nhiều tranh cãi mang tựa đề “The  birth of a Nation”.

Vậy giữa chúng có mối liên quan như thế nào?

Nguồn gốc của thuật ngữ “bom tấn” trong điện ảnh

“Bom tấn” là thuật ngữ dùng để chỉ một loại bom không khí công suất lớn do không quân Hoàng Gia Anh sử dụng trong thế chiến II. Đây là loại bom có khả năng công phá lớn. Nó có thể phá hủy toàn bộ các toà nhà cao tầng chót vót.

Nhưng đến năm 1940, các nhà báo Mỹ và nhà phê bình điện ảnh đã bắt đầu sử dụng thuật ngữ này để miêu tả cho những bộ phim tạo được tiếng vang lớn, nhằm thu hút khán giả đến xem.

Ngày nay, ý nghĩa của hai từ “bom tấn” đã trở nên mơ hồ hơn rất nhiều. Vì dù những bộ phim thành công về doanh số vẫn được gọi là bom tấn, nhưng đôi khi người ta lại dùng nó với ý nghĩa tiêu cực.

Theo đó, những bộ phim nào có sự góp mặt của các siêu sao cũng được nhà sản xuất tâng bốc và gọi với cái tên “bom tấn” để thu hút sự chú ý của khán giả.

Điều này đã khiến họ phải trả giá đắt khi không ít nhà sản xuất đã bị bôi bẩn danh tiếng cho việc quảng bá sản phẩm có chất lượng không tương xứng.

Hay nói cách khác, việc quảng bá quá đà cho một bộ phim “bom tấn” có các tuyến nhân vật mờ nhạt và nội dung không hấp dẫn, nó đã phá hủy danh tiếng của họ và đánh mất lòng tin từ người xem.

Trong đó, điển hình như các tác phẩm điện ảnh: Masters of the Universe, Catwoman, Chiến trường Trái đất, Green Lantern, và Transformers: Revenge of the Fallen.

Mối liên quan giữa thuật ngữ “bom tấn” và “The  birth of a Nation”

Khi nói đến nguồn gốc của thuật ngữ “bom tấn” nhiều người đã liên tưởng đến bộ phim “The birth of a Nation” hay còn gọi là “Sự ra đời của một quốc gia”.

Đây là bộ phim đầu tiên được gắn mác “bom tấn” gây được tiếng vang lớn và thu hút nhiều sự quan tâm của công chúng, bên cạnh bộ phim Quo Vadis của đạo diễn người Ý Enrico Guazzoni. Mặc dù những bộ phim này đã được ra đời ngay trước khi có sự xuất hiện của thuật ngữ.

“Sự ra đời của một quốc gia” là bộ phim lịch sử trinh thám có nội dung liên quan đến những vấn đề cách mạng, chính trị trong thời kỳ Nội Chiến và Thời Kỳ Tái Thiết. Trong đó, mạch truyện xoay quanh hai gia đình Stonemans – Người ủng hộ Liên Minh và Cameron – Người hết lòng mong muốn được trở lại với Liên Minh.

Dù nó được đầu tư kinh phí lớn với kỹ thuật quay phim hiện đại và mang về thành công rực rỡ, nhưng “Sự ra đời của một quốc gia” cũng chính là bộ phim bom tấn đầu tiên đáng quên nhất của lịch sử điện ảnh Mỹ – Hollywood.

Bởi, tác phẩm này được xem là một lời xúc phạm nặng nề, một sự tấn công kịch liệt vào xã hội Mỹ khi nó công khai ủng hộ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và thần tượng Ku Klux Klan (KKK).

Điều đáng sợ hơn, KKK đã sử dụng bộ phim này như một công cụ tuyển dụng các thành viên mới cho tổ chức. Do khi này nó đã được phổ biến mạnh mẽ và tác động rất lớn đến tư tưởng của người dân Mỹ lúc bấy giờ.

Thậm chí, nó đã trở thành bộ phim có doanh thu lớn nhất, mãi cho đến năm 1939 mới bị soán ngôi bởi tác phẩm Cuốn Theo Chiều Gió.

Khi đó, Tổng Thống Woodrow Wilson do không hề biết đến chủ đề gây nhiều tranh cãi của bộ phim xung quanh vấn đề” Sự Ra Đời Của Một Quốc Gia”, nên vì tò mò đã thôi thúc ông tiến hành một cuộc chiếu phim riêng tại Nhà Trắng.

Sau khi buổi trình chiếu kết thúc, tổng thống đã vô cùng bàng hoàng trước những gì mà nội dung phim thể hiện. Lúc này, ông đã bày tỏ sự cảm thông đối với những nhà hoạt động chính trị khi muốn cấm cửa bộ phim này tại các rạp chiếu.

Nhưng đáng tiếc là mọi nổ lực ngăn chặn sự ảnh hưởng của The birth of a Nation đã không mang lại kết quả như mong muốn. Bộ phim bom tấn này vẫn tiếp tục nhận được sự quan tâm của rất nhiều khán giả và nó vẫn được trình chiếu trên toàn nước Mỹ.

Đây là một trong số rất ít những bộ phim thu hút được nhiều đạo diễn, khán giả, giới bình luận phim, nhưng đáng buồn thay tác phẩm này lại tạo cảm hứng cho một làn sóng bạo lực, cực đoan vô cùng bi thảm.

Ngày nay, “Sự ra đời của một quốc gia” đại diện cho sự sáng tạo dành riêng cho điện ảnh. Nó được tạo nên từ các nhà làm phim tài ba, nhưng đồng thời nó cũng nhắc nhở cho mọi người một điều rằng: Nền điện ảnh Hollywood cổ điển không phải lúc nào cũng sang trọng và ôn hòa.

Như vậy, thuật ngữ “bom tấn” đã được gắn liền với bộ phim “The birth of a Nation” cũng là điều hoàn toàn dễ hiểu!

Uniwriter