Nhật không chấp nhận Trung Quốc làm ‘chuyện đã rồi’ ở Biển Đông

Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản, Yoshihide Suga lên tiếng phản đối hoạt động xây dựng phi pháp của Trung Quốc tại Trường Sa – Ảnh: AFP

“Chúng tôi cực kỳ lo ngại về những hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng, làm gia tăng căng thẳng”, AFP dẫn lời Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho hay.

“Với việc (Trung Quốc) hoàn tất hoạt động xây đảo nhân tạo, chúng tôi không chấp nhận điều này như một chuyện đã rồi. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc chấm dứt những hành động đơn phương của nước này”, ông Suga nói.

Ông Suga đưa ra tuyên bố trên ngay sau khi Trung Quốc ngày 16.6 tuyên bố sẽ hoàn tất việc xây dựng đảo nhân tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông trong vòng “vài ngày tới”.

Nhật Bản lâu nay chỉ trích Trung Quốc nỗ lực thay đổi nguyên trạng một cách đơn phương và dùng vũ lực trong tranh chấp lãnh thổ quanh quần đảo ở biển Hoa Đông. Mỹ cũng đã lên tiếng phản đối hoạt động xây dựng đảo nhân tạo tại Trường Sa, yêu cầu Bắc Kinh không được quân sự hóa khu vực này và làm leo thang căng thẳng.

Reuters dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 16.6 cho biết việc Trung Quốc hoàn tất xây dựng đảo sẽ không làm “hạ nhiệt” căng thẳng Biển Đông, đồng thời bày tỏ lo ngại Bắc Kinh sẽ tiếp tục xây dựng các cơ sở quân sự trên các đảo này.

Các chuyên gia an ninh nghi ngờ Trung Quốc đang chuẩn bị tuyên bố vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông sau khi hoàn tất việc xây đảo, buộc tất cả máy phải báo cáo với Bắc Kinh nếu muốn bay qua Biển Đông, theo AFP.

Bộ Quốc phòng Philippines ngày 17.6 cho biết Trung Quốc đang xây dựng và “hoàn tất 75%” một đường băng ở Đá Chữ Thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam), đủ rộng để một máy bay Boeing 747 có thể đáp xuống. Đá Chữ Thập có thể phục vụ như một căn cứ quâ sự, một trạm tiếp nhiêu liệu cho máy bay và tàu thuyền, AFP dẫn lời ông Peter Galvez, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Philippines, ngày 17.6 cho hay.

Trung Quốc đang xây dựng phi pháp trên Đá Tư Nghĩa chiếm của Việt Nam – Ảnh: Mai Thanh Hải

Ông Galvez cho hay với những cơ sở trên Đá Chữ Thập, Trung Quốc có thể dễ dàng đưa lực lượng quân sự tiến gần đến Philippines, Úc và những nơi khác ở nam Thái Bình Dương. “Họ có thể làm bất cứ điều gì họ muốn ở Đá Chữ Thập. Nó có thể là trung tâm kiểm soát và chỉ huy của Trung Quốc”, ông Galvez cho biết thêm.

Theo AFP, Philippines đang trông cậy vào sự hỗ trợ khí tài quân sự của Mỹ và Nhật Bản để đối phó với hoạt động bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.

Nhật Bản và Philippines sẽ tiến hành cuộc tập trận hải quân chung lần thứ hai vào tuần tới tại vùng biển gần Trường Sa, sau một cuộc tập trận ở Biển Đông hồi tháng 5.2015. Tokyo cho hay cuộc tập trận hải quân chung diễn ra từ 21 tới 27.6 sẽ được tiến hành tại vùng biển phía tây bắc tỉnh đảo Palawan (Philippines), với sự tham gia của máy bay tuần tra P-3C của Nhật Bản với một máy bay BNI-2A và một tàu tuần tra của Hải quân Philippines.

Hôm 12.5, hai tàu khu trục Nhật Bản và một tàu chiến Philippines đã tiến hành cuộc tập trận chung lần đầu tiên ở Biển Đông, cách bãi cạn Scarborough 300 km. Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp nhau bãi cạn Scarborough, và Bắc Kinh đã chiếm quyền kiểm soát bãi cạn này từ năm 2012.