Lý giải hiện tượng sét đánh chết 323 tuần lộc ở Na Uy

Trong một cơn dông bão gần đây ở Nauy, sét đã đánh chết một đàn tuần lộc 323 con. Đây là một trong những trận sét đánh đẫm máu nhất trong lịch sử. Hãy cùng John Jensenius, một chuyên gia an toàn về sét từ Cục quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Úc tìm hiểu hiện tượng này.

Những thợ săn ở khu vực gần đó đã phát hiện xác đàn tuần lộc vào Thứ Sáu tuần trước (26/8), theo Thông tấn xã Na Uy.

Đây là một tai nạn lạ thường hay phổ biến? Và điều này xảy ra như thế nào? Buổi nói chuyện của Angela Chen và John Jensenius, một chuyên gia an toàn về sét từ Cục quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Úc sẽ giúp chúng ta tìm hiểu giải thích khoa học đằng sau vụ sét đánh chết động vật lịch sử này. (Cuộc phỏng vấn này đã được chỉnh sửa và cô đọng cho rõ ràng hơn).

Angela Chen: Đầu tiên, Làm thế nào mà trận sét đánh đó đã giết chết đàn tuần lộc? Có cách nào để biết mà không cần chứng kiến trận sét không?

John Jensenius: Chuyện sét đánh chết gia súc hay động vật hoang dã như vậy không phải quá bất thường. Dĩ nhiên, 323 con tuần lộc là một số lượng lớn, mặc dù chúng tôi đã từng thấy báo cáo về việc 654 con cừu bị sét đánh chết một chỗ.

Động vật có xu hướng tụm lại với nhau và trú dưới cây lớn trong những cơn bão. Nếu sét đánh trúng cây hoặc một nơi nào gần đó, cả đàn có thể chết, thường từ 10 đến 20 con.

Làm thế nào mà sét có thể đánh chết tất cả tuần lộc cùng một lúc? Phải chăng do chúng đứng sát vào nhau?

Khi các con động vật hoặc người đứng thành từng nhóm, hầu hết đều bị chết do dòng điện đất. Đầu tiên, một tia sét đánh trúng cây hoặc mặt đất gần đó, luồng điện sẽ truyền rộng trên mặt mất, và nếu bạn đứng bất kì nơi đâu gần chỗ sét đánh, bạn sẽ bị điện giật.

Luồng điện từ mặt đất sẽ đi lên một chân và đi xuống ở chân kia. Thế nên động vật dễ bị thương hơn vì chúng có nhiều chân hơn, dòng điện đất sẽ truyền dễ hơn trong cơ thể chúng.

Không quan trọng là chúng có chạm vào nhau và đứng sát nhau hay không, điều quan trọng là chúng đều ở trong khu vực bị sét đánh. Những dòng điện đất là nguyên nhân chủ yếu đối với hầu hết các trường hợp bị chết và bị thương ở cả người và động vật khi có sét đánh.

Dòng điện đất có thể truyền đi bao xa? 

Đó là một câu hỏi mà chúng tôi thường được hỏi, và đó là một câu hỏi khó vì nó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm cả độ mạnh của tia sét.

Trong trường hợp lần này, các con vật ở trong khu vực cách mơi tia sét đánh xuống 50-80 feet (khoảng 15 – 25 m) trên một sườn đồi.

Vậy chính xác thì sét đã đánh chết những con vật này như thế nào?

Có một dòng điện đi vào cơ thể bạn, nó đi qua hệ thống thần kinh và dây thần kinh, và điều nguy hiểm là nó dừng lại ở trung tâm. Trong trường hợp con người, nhiều người có thể được cứu nhờ hô hấp nhân tạo ngay lập tức nhưng với tuần lộc, dòng điện đó sẽ làm tim chúng ngừng đập.

Còn yếu tố nào khác ngoài dòng điện đất và tia sét trực tiếp?

Đó chính là Side flash. Sét nhảy từ vùng bị đánh ban đầu, qua không khí bao quanh để gây thương tổn cho nạn nhân ở kế cận, trên đường sét đi xuống đất. Khi một người hay động vật đang đứng gần cây, nếu cây bị sét đánh trúng, sét sẽ nhảy từ cây sang người hoặc động vật. Tuy nhiên hiện tượng này thường giết chết một hoặc một số lượng nhỏ động vật, không lớn như dòng điện đất.

Theo Theverge.com