Không chỉ siêu bão, nhiều thảm họa đang “giăng bẫy” chúng ta

Các nhà khoa học cảnh báo, biến đổi khí hậu có thể hủy diệt loài người vào cuối thế kỷ 21, với xác suất xảy ra những tác nhân gây hại dù chỉ 5%, nhưng cũng đủ gây nên thảm họa khôn lường.

 

Các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu Hải dương học ở Đại học California San Diego (Mỹ) đã tiến hành thí nghiệm bằng cách sử dụng phép ngoại suy, nhằm xác định điều gì sẽ xảy ra nếu nhiệt độ gia tăng từ năm 2017 đến năm 2100.

Từ kết quả thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đưa ra cảnh báo rằng: “1/20 khả năng chúng ta có thể bị hủy diệt do những sự kiện “có ít khả năng xảy ra nhưng hậu quả kinh hoàng” diễn ra“. 1/20 tức là 5%, con số này khiến nhiều người cho rằng là nhỏ bé, ít có khả năng xảy ra.

Tuy nhiên, cách so sánh sau sẽ khiến bạn phải suy nghĩ lại. Giả sử bạn di chuyển trên một chiếc máy bay có tỉ lệ rơi là 5% thì sao? Trên thực tế, nhiều máy bay gặp nạn do tình hình thời tiết xấu với những diễn biến khó lường. Đó là lý do vì sao chúng ta cần phải nhìn nhận nghiêm túc xác suất 5% này.

Veerabhadran Ramanathan, giáo sư về khoa học khí hậu tại Đại học California (Mỹ) cho hay: “Chúng ta sẽ không bao giờ bước lên chuyến bay 5% ấy, nhưng con cháu của chúng ta có thể trở thành nạn nhân“.

Theo đánh giá nguy cơ ảnh hưởng của biến đổi khí hậu dựa trên mục tiêu được đặt ra ở Hiệp định Paris lịch sử năm 2015, các quốc gia thống nhất sẽ giữ mức nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng không quá 2 độ C so với thời kỳ Tiền công nghiệp (khoảng năm 1750).

Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, ngay cả khi đạt được mục tiêu đó, mức tăng nhiệt độ toàn cầu 1,5 độ C vẫn được coi là nguy hiểm, gây nhiều thiệt hại cho con người và tự nhiên.

Các nhà nghiên cứu nhận định, mô hình kịch bản khí hậu trong tương lai sẽ có hai nguy cơ mới, đó là “thảm họa” và “chưa xác định”.

Theo đó, với nhiệt độ toàn cầu gia tăng hơn 3 độ C, thảm họa tự nhiên sẽ ở mức không thể kiểm soát. Còn nếu tăng tới 5 độ C, hậu quả về những kịch bản mà con người và hệ sinh thái tự nhiên phải hứng chịu là sẽ vô cùng khốc liệt và có thể loài người sẽ diệt vong.

Hậu quả đáng sợ

Các nhà khoa học cho biết, nếu Trái đất nóng lên, hậu quả có thể bao gồm việc tăng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan như sóng nhiệt chết người, bão, lũ lụt hoặc hạn hán với cường độ mạnh, khó kiểm soát.

Bên cạnh đó, nhiệt độ toàn cầu tăng cao còn có thể gây mất phần lớn lãnh thổ ở nhiều quốc gia ven biển. Mực nước biển dâng cao do sự sụp đổ của lớp băng khổng lồ ở Tây Nam Cực. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến nhiều thành phố, quốc gia trên thế giới.

Tần suất xuất hiện những hiện tượng thời tiết, thảm họa thiên nhiên sẽ diễn ra với cường độ mạnh như siêu bão, lũ lụt lớn, … gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với đời sống của những người nghèo.

Giáo sư Ramanathan cho rằng, nguy cơ nhiệt độ toàn cầu tăng lên còn cao hơn và ẩn chứa nhiều hậu quả “không thể lường trước” với Trái đất và nhân loại.

“Bóng ma” của biến đổi khí hậu được nêu lên để phản ánh những nguy cơ tiềm ẩn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người và sự tuyệt chủng của nhiều loài động, thực vật khi nhiệt độ toàn cầu tăng trên 5 độ C, điều mà chưa từng xảy ra trong ít nhất 20 triệu năm qua.

Con người cần phải làm gì trước viễn cảnh tương lai “ảm đạm”?

Để ứng phó và ngăn chặn những mối đe dọa nghiêm trọng, Giáo sư Ramanathan và cộng sự là Yangyang Xu đã để ra 3 giải pháp chiến lược.

Ba giải pháp “vàng” để ngăn chặn thảm họa khôn lường này bao gồm: Giảm việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch; kiểm soát phát thải các chất gây ô nhiễm khí hậu, khí methane và HFCs; cô lập và tách biệt CO2 khỏi không khí.

Thực hiện đồng thời cả 3 giải pháp, chính là cách giúp các quốc gia trên thế giới đạt được mục tiêu “không tưởng” của Liên Hợp Quốc đề ra tại Hiệp định Paris vào tháng 11/2015.

Không thể coi thường con số 5%, con người cần phải hành động để giải cứu Trái Đất cũng như hạn chế ảnh hưởng khủng khiếp của biến đổi khí hậu đối với nhân loại trong tương lai.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PNAS.

TinhHoa tổng hợp