Hoả hoạn: Người dân vi phạm bị phạt tù, cán bộ để cháy có ai bị mất chức?

“Hàng nghìn vụ cháy rừng, hàng trăm người thiệt mạng nhưng đã có bao nhiêu cán bộ bị kỷ luật, bị mất chức, bị xử lý liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước trong công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC)”?

Ngày 13/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy giai đoạn 2014 – 2018”.

Tại phiên thảo luận, đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) nhận định, ngoài các yếu tố khách quan bất lợi như thời tiết có những đợt nắng nóng, hạn hán kéo dài… thì các vụ cháy xảy ra chủ yếu do lỗi chủ quan của con người.

Đại biểu Xuân dẫn ví dụ, ngày 27/6, nông dân Nguyễn Thị Hảo, 36 tuổi ở Hương Sơn, Hà Tĩnh đốt cỏ lan sang khu rừng dẫn đến cháy và gây thiệt hại 7 ha rừng. Sau đó, Nguyễn Thị Hảo bị tòa án nhân dân huyện Hương Sơn tuyên phạt 2 năm tù. Tiếp đó, ngày 28/6, một nông dân khác là Phan Đình Thành, 46 tuổi ở Nghi Sơn, Hà Tĩnh cũng đốt rác trong vườn, làm cháy lan rừng phòng hộ. Phan Đình Thành cũng bị khởi tố và bắt tạm giam.

“Nhiều người nông dân với thói quen đốt rẫy, làm nương, họ không cố tình gây ra những đám cháy lớn, nhưng họ không đủ kiến thức về phòng cháy, chữa cháy nên đã vi phạm pháp luật. Hậu quả là chúng ta mất rừng, còn những người nông dân đáng thương gây ra vụ cháy thì phải vào tù. Trong khi chúng ta hoàn toàn có thể phòng, tránh được những hậu quả đáng tiếc nếu công tác thông tin giáo dục, vận động để nâng cao ý thức của người dân” – bà Xuân nói.

Bà cũng nhắc lại, cách đây 3 năm, khi Quốc hội đang họp, cũng xảy ra vụ cháy quán karaoke tại quận Cầu Giấy, TP.Hà Nội, làm gần 20 người chết. Thời điểm đó, dư luận đặt ra nhiều câu hỏi về việc thực thi pháp luật về phòng cháy, chữa cháy khi những quán karaoke chưa được nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy nhưng đã tự ý hoạt động và kinh doanh.

Tương tự, rất nhiều nhà hàng, nhà nghỉ, khu chợ đã xảy ra cháy đều do các biện pháp phòng cháy chữa cháy bị lơ là. Báo cáo giám sát đã nêu con số hàng ngàn vụ cháy xảy ra mỗi năm, khiến hàng trăm người thiệt mạng

Vị đại biểu đặt vấn đề, có hay không tiêu cực trong hoạt động cấp phép cho công tác kiểm tra, giám sát đối với các loại hình kinh doanh dịch vụ có nguy cơ cao?

“Nguyên nhân chủ quan trong các vụ việc này rất lớn, người dân vi phạm thì bị phạt tù nhưng đã có bao nhiêu cán bộ bị kỷ luật, bị mất chức, bị xử lý liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước trong công tác phòng cháy, chữa cháy? Tôi cho rằng công tác xử lý trách nhiệm về quản lý nhà nước thời gian qua không tương xứng với những tồn tại vi phạm, sai phạm trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến hậu quả đáng tiếc khi hỏa hoạn xảy ra” – bà Xuân nói.

Đại biểu Xuân đề nghị, sau cuộc giám sát này, Quốc hội cần quy định thêm nội dung về tái giám sát, đặc biệt là tái giám sát về trách nhiệm thực thi công vụ trong phòng cháy, chữa cháy vì chỉ có giám sát thường xuyên xử lý nghiêm minh thì mới chấm dứt được tình trạng nói mãi mà không chuyển.

Bà Nguyễn Thị Mai Hoa đại biểu Đồng Tháp, cũng đồng tình với quan điểm trên, nguyên nhân cháy chủ yếu do con người, do những bất cẩn, thiếu trách nhiệm. Đại biểu cho rằng, đã đến lúc nhìn thẳng vào thực trạng của công tác phòng, chống cháy nổ hiện nay để nhận ra những lỗ hổng cần phải xử lý cũng như cần phải truy trách nhiệm làm rõ trách nhiệm của các cơ quan liên quan.

Bà cho biết, trong các báo cáo, cơ quan chức năng luôn nói làm tốt tuyên truyền, nhưng người dân bảo không biết. Cơ quan chức năng bảo làm tốt công tác giám sát, nhưng xử lý vi phạm rất ít, đến sự cố xảy ra thì mới truy cứu nguyên nhân và trách nhiệm, mới phát hiện sai phạm rất nhiều.

Nói đến văn hóa đổ lỗi, thì đáng buồn là sau mỗi vụ cháy nổ nghiêm trọng xảy ra, khi truy cứu trách nhiệm thì “bài… đổ lỗi” lại thể hiện, Trên thì đổ lỗi cho dưới không chấp hành nghiêm quy định, dưới thì đổ lỗi trên không hướng dẫn”, bà Hoa nói.

Theo bà, cũng chính vì vòng luẩn quẩn này, mà năm nào việc phòng cháy, chữa cháy cũng được hô hào, phát động, nhưng các vụ cháy lớn vẫn xảy ra và vẫn gây hậu quả nghiêm trọng.

Đại biểu đề nghị, các cơ quan liên quan cần quan tâm nhiều hơn tới hệ thống phòng cháy chữa cháy ở các khu nhà chung cư. Thống kê sơ bộ, cả nước có khoảng 3.000 tòa chung cư, trong đó chủ yếu tập trung thành phố Hà Nội và TPHCM. Cụ thể, tại Hà Nội, căn hộ chung cư chiếm đến 87,3% tổng nguồn cung cấp nhà ở, còn tại TPHCM, căn hộ chung cư chiếm khoảng gần 90% tổng nguồn cung cấp nhà ở. Phòng chống cháy nổ cho hệ thống chung cư, sau không ít vụ cháy nổ gây hậu quả khủng khiếp đã xảy ra, là việc phải quan tâm hàng đầu để bảo vệ sự bình an cho người dân.

Hà My (t/h)