Hệ thống giao thương bí ẩn của người Celt
Trước khi đế quốc La Mã thống trị châu Âu, người Celt đã tạo ra một hệ thống giao thương rộng lớn cho phép họ trao đổi và buôn bán hàng hóa ở những nơi xa xôi. Đây có lẽ là chủ đề bí ẩn nhất của người Celt.
Các cuộc khai quật ở Trung Âu đã phát hiện ra một hệ thống giao thương rộng lớn trước cả khi đế chế La Mã thống trị châu Âu. Khám phá này cho thấy có thể con người trong thời đại đồ đồng đã biết đến nhau nhiều hơn chúng ta nghĩ. Tacitus, Diodorus Siculus, Caesar, Polybias, và Strabo đã viết về nó. Những văn bản cổ đại đã thực sự giúp các nhà nghiên cứu tìm thấy bằng chứng về các tuyến đường thương mại.
Giao thương của người Celt
Trước đây chúng ta cho rằng người Celt, là một nhóm đa dạng các bộ lạc thời kì đồ sắt và thời kì La Mã, chủ yếu tập trung ở Tây Âu, gồm xứ Wales, Scotland, Ireland, Brittany, Pháp… tuy nhiên sự thật không phải vậy, họ cũng xuất hiện ở Đông và Trung Âu. Từ đó các nhà nhà nghiên cứu tìm hiểu cách nhiều xã hội chịu ảnh hưởng của nền văn hóa mà hiện được biết đến là người Celt.
Trong vài thập kỷ qua, các nhà khoa học đã cố gắng tìm hiểu xem người La Mã đã tạo ra các tuyến đường bằng cách nào. Rõ ràng có nhiều tuyến đường chính đã tồn tại từ trước khi quân đội La Mã chinh phục các vùng đất đó.
Người Celt rất tháo vát, họ cũng có những chiến binh dũng cảm mạng lại nhiều lợi ích mà các bộ lạc khác chỉ có thể mơ ước. Họ có thể buôn bán nhiều mặt hàng gồm vũ khí và các vật dụng kim loại, đồ trang sức, quần áo và các mặt hàng da.
Một bia đá của người Celt từ Galicia.
Giao thương làm thay đổi nhiều thứ
Các tuyến đường giao thương của người Celt trải rộng khắp châu Âu và Trung Đông. Các chiến binh Celt đã chiến đấu ở Trung Đông, Anatolia, và thậm chí cả Ai Cập. Dù chưa rõ mối quan hệ giữa người miền Nam và Celt nhưng có đủ bằng chứng khảo cổ học để chứng minh nó tồn tại.
Điểm bí ẩn nhất dường như tập trung vào nơi giao thương xa nhất – khu vực Địa Trung Hải. Theo Becki VandenBoom đến từ Đại học New England tại Úc, quan hệ giao thương với Địa Trung Hải có 2 tác động chính vào xã hội Celt. Đầu tiên là tạo ra các khu định cư buôn bán rất lớn, tối thiểu 20-25 hecta, kiên cố và phụ thuộc lẫn nhau, xã hội Celt ở đây trở nên phụ thuộc vào người khác. Tác động thứ hai là xuất hiện các nhà lãnh đạo giàu có có thể giám sát và kiểm soát dòng chảy của hàng hóa.
Giao thương với các văn hóa khác nhau giúp người Celt giàu có hơn và cải thiện mức sống của các xã hội cụ thể. Nó cũng là vấn đề thú vị trong việc thu xếp chiến tranh và có được những đồng minh và kẻ thù mới. Vào thời cổ đại, bên cạnh sự thống trị thì vấn đề mậu dịch điều quan trọng nhất trong xã hội.
Giao thương châu Âu bị lãng quên
Lịch sử của các bộ lạc người Celt rất phức tạp và đầy bí ẩn, trong đó bí ẩn nhất là chủ đề mậu dịch. Mặc dù nhiều khía cạnh chi tiết về việc mua bán các mặt hàng đã được tìm hiểu qua những cuộc khai quật nhưng vẫn rất khó nắm bắt được chủ đề này.
Trong quá khứ có một số nhà nghiên cứu đã cố gắng lập bản đồ hệ thống giao thương của người Celt, nhưng các nhà khảo cổ cứ tìm được thông tin mới. Nhiều hàng hóa của người Celt được tìm thấy ở Trung Đông, trong khi các châu báu Ai Cập cổ đại đã được khai quật tại Ireland. Dự kiến trong tương lại sẽ có nhiều ngạc nhiên nữa.
Iris, theo Acient Origins