Đại biến nhân sự trước Đại hội 19: Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc rớt đài
Bố cục nhân sự cấp cao của ĐCSTQ đột ngột phát sinh “địa chấn”, Ủy viên Bộ Chính trị, ứng cử viên cho chiếc ghế nóng Thường ủy Bộ Chính trị Đại hội 19 – Tôn Chính Tài bị nghi ngờ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, gần đây đã bị bắt giữ ở Bắc Kinh.
Sáng ngày 15/07, Tân Hoa Xã đột ngột thông cáo rằng, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSQT) đã quyết định miễn các chức vụ Ủy viên, Thường ủy, Bí thư Thành ủy Trùng Khánh của ông Tôn Chính Tài. Người thay thế Tôn Chính Tài là thân tín của ông Tập Cận Bình, Bí thư Tỉnh ủy Quý Châu – Trần Mẫn Nhĩ. Thông cáo nhấn mạnh rằng: “Trung ương đã cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định này, đây là thay đổi vì đại cục”.
Ngày 16/07, Truyền thông Hong Kong tiết lộ, trong thông cáo của Tân Hoa Xã vẫn xưng hô Tôn Chính Tài là “đồng chí” nhưng không có đề cập đến “nhận trọng trách mới”, người tiền nhiệm của Tôn Chính Tài, Bạc Hy Lai bị miễn chức vào năm 2012 cũng có thông cáo tương tự.
Theo bài viết, khi “đại lão hổ” Bạc Hy Lai bị miễn chức vụ Bí thư Thành ủy Trùng Khánh, trong thông cáo vẫn được xưng là “đồng chí”, nhưng chỉ có “không còn đảm nhiệm” mà không có “nhận trọng trách mới”, khoảng một tháng sau đó mới có thông báo Bạc Hy Lai bị tình nghi vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, và quyết định đình chỉ chức vụ Thường ủy Bộ Chính trị, lúc này thì mới không xưng hô là “đồng chí” nữa.
Theo tiền lệ trong quan trường ĐCSTQ, khi có điều động công tác ở các địa phương với nhau thì cựu bí thư phải đến trình diện bàn giao lại công việc cho bí thư mới. Nhưng trong cuộc họp bàn giao công tác tại Trùng Khánh 15/07/2017, chỉ Trưởng phòng Tổ chức Trung ương – Triệu Lạc Trần tuyên bố quyết định của Trung ương, Bí thư mới Trần Mẫn Nhĩ nhận nhiệm vụ, nhưng ông Tôn Chính Tài lại không có mặt.
Truyền thông Hong Kong tiết lộ, ông Tôn Chính Tài trong thời gian tham dự Hội nghị Tài chính Toàn quốc do Bắc Kinh tổ chức, đã bị bắt giữ điều tra. Đây cũng là điều tương tự với vụ án Bạc Hy Lai, vào tháng 03/2012 khi Bạc Hy Lai đến Bắc Kinh tham dự lưỡng hội, đã bị bắt tại Bắc Kinh.
Tôn Chính Tài trước đây luôn được coi là thân tín của quan lớn phe Giang – Giả Khánh Lâm, và là người có thể gây cản trở cho những chính sách của ông Tập Cận Bình. Năm 1997, khi Tôn Chính Tài là Phó Bí thư Quận ủy kiêm Quận trưởng quận Thuận Nghĩa, thành phố Bắc Kinh, thì Giả Khánh Lâm đang đảm nhận chức vụ Thị trưởng Bắc Kinh, kiêm nhiệm Bí thư Thị ủy Bắc Kinh. Trong thời gian Giả Khánh Lâm đương nhiệm, Tôn Chính Tài liên tiếp được đề bạt làm Bí thư Quận ủy Thuận Nghĩa, rồi Thường ủy và Tổng thư ký thành phố Bắc Kinh trong 4 năm liền.
Từ 2006 – 2009, Tôn Chính Tài được điều nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, lúc đó Giả Khánh Lâm là Thường ủy Bộ Chính trị ĐCSTQ. Từ năm 2009 – 2012, Tôn Chính Tài được điều nhiệm sang làm Bí thư Thị ủy Cát Lâm; năm 2012 sau khi sự kiện Trùng Khánh bộc phát, Bí thư Thành ủy Trùng Khánh bấy giờ là Bạc Hy Lai bị bắt giữ, vào tháng 11 cùng năm Tôn Chính Tài tiếp nhận chức vụ Bí thư Thành ủy Trùng Khánh.
Nhưng Tôn Chính Tài lại có dấu hiệu cản trở ông Tập Cận Bình. Tháng 02/2017, khi Tổ điều tra Trung ương tiến hành “xét lại” đối với thành phố Trùng Khánh, đã phê bình thành phố Trùng Khánh không làm tốt công tác quét sạch dư độc của “Bạc Hy Lai, Vương Lập Quân”.
Trước đây rất nhiều kênh truyền thông Hong Kong đã tiết lộ rằng, Phó Thị trưởng kiêm Giám đốc Công an Trùng Khánh – Hà Đỉnh ngày 31/03 đã bị nhân viên của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương mời đi. Thời điểm đó có phân tích cho rằng, Hà Đỉnh gặp sự cố có thể sẽ gây ảnh hưởng đến việc “nhập thường” (trở thành Thường ủy Bộ Chính trị) tại Đại hội 19 của Tôn Chính Tài, bởi vì Hà Đỉnh có mối quan hệ mật thiết với Tôn Chính Tài.
Ngoài ra, cả Tôn Chính Tài và Hà Đỉnh đều là những người tích cực thực hiện theo mệnh lệnh của Giang Trạch Dân bức hại Pháp Luân Công, cả hai đều đã bị “Tổ chức quốc tế điều tra về bức hại Pháp Luân Công” liệt vào danh sách đối tượng truy xét.
Lê Hiếu biên dịch