Có khả năng Trung Quốc lập ADIZ để đối phó Mỹ
Ngoài tiến trình cải tạo bãi đá ngầm, xây dựng cơ sở hạ tầng và có thể lập các căn cứ quân sự tại trong vùng biển tranh chấp, hiện Trung Quốc còn có ý định lập ra vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) để giám sát máy bay do thám của Mỹ.
Tờ Sankei của Nhật dẫn nguồn từ các quan chức Philippines hôm 28-8 cho biết Trung Quốc bắt đầu trồng cây, xây nhà ở cho công nhân và chuyển các máy móc, thiết bị xây dựng cỡ lớn tại bãi Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Cải tạo hàng loạt bãi đá ngầm
Ngoài Gạc Ma, Trung Quốc đang ra sức cải tạo 3 bãi đá ngầm khác ở quần đảo Trường Sa là Ga Ven, Ken Nan và Châu Viên. Diện tích bãi đá Ga Ven rộng hơn so với trước đây và gần đó xuất hiện tàu tải trọng lớn neo đậu. Vào tháng 5, một công trình nhỏ được xây dựng ở Ga Ven. Đến tháng 7, một đảo nhỏ đã nổi lên ở bãi này và được gia cố bằng bê-tông cốt thép.
Tại Ken Nan, vào tháng 4 Trung Quốc nạo vét kênh rạch xung quanh bãi đá để dễ tiếp cận. Đến cuối tháng 6, hoạt động tại đây gia tăng với việc tăng số lượng thiết bị và vật liệu xây dựng cùng các container.
Chưa hết, quân đội Philippines hồi tháng 5 phát hiện một số tàu của Trung Quốc ở lân cận bãi đá Châu Viên. Hình ảnh chụp từ trên không ngày 29-6 cho thấy diện tích Châu Viên đã mở rộng và có cả bến thuyền.
Ảnh chụp cuối tháng 6 cho thấy Trung Quốc tăng số lượng thiết bị và vật liệu xây dựng tại bãi đá Gạc Ma (THE PHILIPPINE STAR)
Đài NHK của Nhật cũng dẫn hình ảnh do quân đội Philippines chụp cho thấy trên bãi đá Chữ Thập có một bãi đáp dành cho trực thăng và một kiến trúc giống nhà kính trồng cây cùng các ụ súng. Còn trên bãi đá Su Bi, Philippines phát hiện một vật thể hình cầu màu trắng, được cho là trạm radar lớn.
Giới chức quân đội Philippines cho biết đã phát hiện Trung Quốc tăng cường cho các căn cứ hiện hữu hoặc xây thêm căn cứ mới ở ít nhất 7 địa điểm tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Theo báo The Philippine Star ngày 29-8, Manila đã yêu cầu Bắc Kinh đóng băng các hoạt động xây dựng trên biển Đông song bị làm lơ. Tổng thống Philippines Benigno Aquino tuyên bố sẽ đẩy nhanh vụ kiện Trung Quốc tại tòa án quốc tế về những tranh chấp trên biển Đông.
Tăng nguy cơ đối đầu
Theo trang tin Bloomberg ngày 29-8, có khả năng Bắc Kinh sẽ thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên vùng biển quanh đảo Hải Nam nhằm bảo vệ tuyến đường đưa tàu ngầm ra biển Đông và đối phó các chuyến bay do thám của Mỹ.
Nhận định này do 2 sĩ quan Trung Quốc về hưu đưa ra. Đại tá Duyệt Cương nói: “Việc thiết lập ADIZ trên toàn bộ biển Đông lúc này là quá sớm nhưng làm thế với vùng biển quanh đảo Hải Nam thì hợp lý”. Tuy nhiên, bất kỳ động thái thiết lập ADIZ nào cũng có thể làm tăng nguy cơ đối đầu giữa không quân Trung Quốc và Mỹ.
Phản ứng về vụ chạm trán giữa chiến đấu cơ Trung Quốc và máy bay do thám Mỹ tuần trước, Thiếu tướng hải quân Trung Quốc Trương Triệu Trung viết trên Thời báo Hoàn cầu: “Chúng ta chưa tạo đủ áp lực với họ. Một con dao kề cổ họng cũng chỉ mang tính răn đe. Từ nay, chúng ta phải áp sát máy bay do thám Mỹ hơn nữa”.
Các chuyên gia quân sự cho rằng mục tiêu giám sát của máy bay Mỹ có thể là hạm đội tàu ngầm được trang bị tên lửa đạn đạo có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tại căn cứ trên đảo Hải Nam. Đây là lực lượng quan trọng nhằm tạo khả năng răn đe bằng vũ khí hạt nhân của Trung Quốc.
Theo Viện Quốc tế có trụ sở tại London – Anh, Trung Quốc hiện có khoảng 70 tàu ngầm, Mỹ có 72 chiếc và Nhật Bản có 18 chiếc.
Theo Nlđ