Chó gây ra sự tuyệt chủng của nhiều loài động vật hoang dã

Chó là người bạn tốt nhất của con người, nhưng đôi khi nó có thể là kẻ thù tồi tệ nhất của các loài động vật hoang dã.

Những con chó lang thang tự do, cả chó hoang lẫn chó chó nhà chạy lung tung sẽ lây lan bệnh dại và các bệnh khác có thể giết nhiều động vật hoang dã và gây ra sự tuyệt chủng của một số loài. Chúng thậm chí khiến hàng ngàn người tử vong mỗi năm. Thế nhưng, các nhà khoa học ít chú ý đến điều này.

Một nghiên cứu mới đây cho thấy chó là 1 trong 4 loài động vật có vú xâm nhập gây ra sự tuyệt chủng của hầu hết các loài bản địa. Cụ thể, mèo và chuột nguy hại nhất lần lượt khiến 63 và 75 loài tuyệt chủng, chủ yếu là các loài chim. Trong khi chó là nguyên nhân dẫn đến sự tuyệt chủng của khoảng 10 loài và đe dọa 156 loài, Tim Doherty của Đại học Deakin, Australia, và các đồng nghiệp báo cáo ngày 16/9 trong Kỷ yếu của Viện hàn lâm khoa học Nga.

Mặc dù cho không làm nhiều loài tuyệt chủng như meo nhưng chúng ta không thể bỏ qua tác động của nó, đặc biệt là khi nhìn vào tác hại mà con vật này đã gây ra, Izabela Wierzbowska của Đại học Jagiellonian ở Krakow, Ba Lan, và các đồng nghiệp lưu ý trong một nghiên cứu được công bố tại bảo tồn sinh học tháng 9. Có rất ít nghiên cứu khoa học về tác động sinh thái của loài chó nhà, đặc biệt là ở cấp quốc gia, nhóm này nói thêm.

Các nhà nghiên cứu đã cố gắng khắc phục điều đó bằng cách kiểm tra xem bao nhiên động vật hoang dã đã tử vong vì những con chó lang thang ở Ba Lan. Wierzbowska và nhóm của bà đã tận dụng sự quản lý chặt chẽ của Ba lan về các vùng nông thôn, được chia thành 49 huyện săn bắn, nơi tỷ lệ tử vong vì hoạt động này phải được báo cáo hàng năm. Điều này có nghĩa là các nhà nghiên cứu có thể biết chính xác số lượng động vật chết vì những con chó lang thang tự do, cả hoang dã lẫn có chủ.

Hồ sơ từ năm 2002-2011 cho thấy, những con chó đã giết chết trung bình 33.000 động vật hoang dã mỗi năm. Tuy nhiên, đó có thể là đánh giá thấp, vì các nhà quản lý những huyện săn bắn có thể không ghi lại hết các trường hợp chết vì cho hoang.

Không giống như loài mèo có xu hướng khiến các con vật nhỏ chết, chó thường giết chết những động vật lớn hơn như nai và heo rừng. Ngoài ra, nó cũng giết những con vật nhỏ hơn, trong đó có thỏ nâu (chiếm 50% số động vật tử vong do chó), lửng và gà gô. Nó cũng khiến các loài vật được thợ săn bảo vệ tử vong, như chuột đồng châu Âu và gà gô đen.

Các nhà khoa học cho biết, chó có thể tổn hại các loài động vật hoang dã theo nhiều cách khác nhau. Nó lây lan các mầm bệnh như bệnh dại, virus gây bệnh sài sốt (đe dọa hổ Siberia và các loài vật khác). Sự hiện diện của nó còn thay đổi hiện trạng cùa động vật hoang dã theo chiều hướng xấu đi. Chúng cạnh tranh con mồi, và khi chúng giết gia súc thì trách nhiệm có thể bị đổ cho chó sói địa phương, làm tăng mâu thuẫn giữa con người với loài này.

Không chỉ động vật hoang dã, mà con người cũng là nạn nhân của những con chó lang thang tự do. Tại Ấn Độ, đất nước có hàng triệu con chó lang thang trên đường phố, hơn 20.000 người chết mỗi năm vì bệnh dại. Và ngay cả ở Mỹ, chúng cũng là một vấn đề lớn trong thành phố, đặc biệt là các khu ổ chuột.

Một bà mẹ đã phải lựa chọn cứu con mình hay thú cưng khi họ bị một con chó lang thang tấn công. Cô đã quyết định đặt an toàn của con lên trên mà không kịp cứu con vật cưng của mình, cô hy vọng các bác sỹ thú y có thể cứu nó.

Vì vậy có lẽ đã đến lúc các nhà khoa học cần quan tâm hơn vào loài chó và tìm ra biện pháp khắc phục điều này.

Iris, theo Science News