Bitcoin – Đồng tiền kỹ thuật số với 3 chi tiết có thể bạn chưa biết

Trong những năm gần đây, Bitcoin trở thành một “con đường tơ lụa” mới cho giới kinh doanh. Tuy độ thanh khoản không cao, nhưng giá trị của Bitcoin có thể lên đến gấp trăm, thậm chí hàng nghìn lần so với đồng USD. Dưới đây là những chi tiết mà có thể bạn còn chưa biết về loại tiền tệ này.

1. Bitcoin có thể “đào” được bằng hệ thống máy vi tính

Năm 2014 vừa qua, dàn máy chủ Facebook có thêm hàng xóm, KnC Miner đã cho thiết lập hệ thống 45.000 máy tính hoạt động cả ngày lẫn đêm với những chiếc quạt quay vù vù để giữ cho chúng không bị quá nóng. Đây là cảnh tượng trong một nhà chứa máy bay khổng lồ tại Boden, phía bắc Thụy Điển, nay đã được dùng làm nơi chuyên đào Bitcoin, đồng tiền bí ẩn bậc nhất thế giới.

Tuy nhiên, đây không phải là nơi duy nhất trên thế giới làm công việc này. Họ đang phải cạnh tranh với hàng trăm ngàn máy tính khác trên khắp thế giới, cả ở Mỹ lẫn vùng Nội Mông xa xôi. Những người chỉ trích đang so sánh hiện tượng này với “cơn cuồng hoa tulip” ở thể kỉ 17.

Vào thưở sơ khai, khi Bitcoin vừa mới trình làng, số người tham gia đào Bitcoin không nhiều, với hi vọng sẽ kiếm được chút đỉnh từ chiếc máy tính tại nhà. Đây cũng chính là giấc mơ của người được cho là cha đẻ của nó, ông Nakamoto: tiền làm tại nhà, không cần đến chính quyền. Nhưng khi giá trị của Bitcoin bắt đầu tăng thì mọi chuyện lại trở nên giống như một ngành kinh doanh. Những cá nhân tham gia trước đó bắt đầu hợp tác với nhau và chia sẻ những gì mình kiếm được.

Những công ty mới khởi nghiệp trên khắp thế giới cũng bắt đầu xây dựng những phần cứng máy tính chuyên dụng, dùng những loại chip mạnh nhất cho việc này. Thế là các tay chơi nghiệp dư bị cho “ngửi khói”, ngậm ngùi đứng nhìn một cuộc chạy đua “vũ khí kĩ thuật số” của các công ty. Cứ sau 18 tháng thì các bộ vi xử lý lại được nâng cấp công suất, thậm chí loại chuyên dụng như ASICs thì chỉ cần sau 6 tháng là phải cần đến sự cải tiến. Giờ đây thì hành trình đào Bitcoin đã vươn tới công nghệ đám mây và công suất đào được tính bằng gigahash trên giây (Gh/s).

2. Thị trường Bitcoin sôi động nhất là… Trung Quốc

Nền kinh thế đứng đầu thế giới này được cho là tiềm ẩn nhiều rủi ro từ hệ thống chính trị và xã hội, ngoài việc tìm cách “di cư” tài sản sang các nước an toàn, Bitcoin là một lựa chọn khác để “thủ thân”. Tâm lý chung này biến Trung Quốc thành thị trường chiếm gần 50% giao dịch Bitcoin toàn cầu trong những năm qua.

Tiện lợi của Bitcoin là bạn không phải lệ thuộc vào bất cứ một hệ thống ngân hàng hay chính phủ nào, không phải lo tài khoản của mình sẽ bị “đóng băng”, “điều tra” vì những đặc điểm riêng của loại tiền tệ này. Điểm yếu duy nhất của Bitcoin là biến động giá cao và có thể bị hạn chế giao dịch ở một số quốc gia tùy thuộc vào thời điểm.

Trong năm 2014, Microsoft, PayPal, Dell, Dish Network và nhiều ông lớn khác đã ra thông báo chấp nhận sử dụng Bitcoin khi khách hàng thanh toán cho các sản phẩm của họ.

3. Rửa tiền, giao dịch bẩn vẫn có thể bị truy ra

Vụ bắt giữ Ulbricht ồn ào  ăm 2013 là một ví dụ, kết quả của hơn 1 năm “rượt đuổi công nghệ cao” cũng như những công tác điều tra “truyền thống” khác. Vào ngày 2/10/2013, FBI tuyên bố bắt giữ Ulbricht, người điều hành một chợ ma túy ảo có tên Silk Road từ năm 2011 tại bất cứ nơi đâu có kết nối mạng. Các giao dịch thanh toán chủ yếu qua Bitcoin, trong đó bao gồm mua bán ma túy, vũ khí và thậm chí nhiều thứ khác.

“Hoa hồng” mà Ulbricht nhận được cho các giao dịch trên Silk Road mỗi ngày lên tới 20.000 USD, khoản thu về tổng cộng là 80 triệu USD. Một khoản lớn trong số này được dùng để duy trì hoạt động của Silk Road. Tổng số giao dịch mua bán trên toàn bộ hệ thống Silk Road lên tới 1,2 tỉ USD, với gần 1 triệu người dùng ẩn danh. Đây là chợ ma túy lớn nhất trên Internet toàn cầu.

Silk Road khá nổi danh trên Internet nhờ truyền thông và người dùng mạng. Tuy nhiên, người dùng sẽ không thể truy cập website này nếu không thông qua một dịch vụ có tên là Tor. Đây là công cụ giúp chuyển luồng truy cập qua rất nhiều lớp lưới được mã hóa để ẩn thông tin.

Tor là công cụ được Phòng Nghiên cứu Hải quân Mỹ tạo ra. Sau đó, nó được các phóng viên và nhà hoạt động sử dụng để bảo vệ danh tính mọi người. Tuy nhiên, đây cũng là công cụ béo bở nhằm che giấu các hoạt động trái phép.

Các khoản thanh toán trên Tor được trả bằng tiền ảo bitcoin. Vì vậy, những hoạt động này rất khó kiểm soát. FBI cho biết, website này có gần 1 triệu người dùng đăng ký, nhưng họ không rõ bao nhiêu còn hoạt động. Đầu năm nay, Đại học Carnegie Mellon (Mỹ) cũng ra nghiên cứu cho biết mỗi tháng, khoảng 1,22 triệu USD giao dịch đã được thực hiện trên Silk Road.

Hầu hết người ta tin rằng, giao dịch Bitcoin hoàn toàn ẩn danh, nhưng chưa hẳn là đúng. Mỗi chiếc “ví” (laptop mà bạn sử dụng) đều có lưu những dữ liệu có liên quan đến thông tin của chủ nhân. Nếu thông tin cá nhân của bạn bị xác định gắn liền với một chiếc ví nào đó, thì việc danh tính của bạn bị lần ra sẽ khá cao.

Xem thêm:

• Người dân và chính phủ Trung Quốc mâu thuẫn vì Bitcoin
• Điểm lại các cột mốc của Bitcoin sau khi đạt mức giá kỷ lục
• Stella – Thách thức mới của Bitcoin

Bruce Phan tổng hợp