Bát thập chủng hảo: 80 tướng tốt của một vị Phật

28/11/15, 16:28 Tri thức

Bát thập chủng hảo là tám mươi vẻ đẹp trên thân của một vị Phật. Tương truyền các tướng tốt này cần phải tu hành một trăm đại kiếp mới đạt được. Bản liệt kê 80 vẻ đẹp này không thấy ghi trong các kinh văn nguyên thủy, nhưng rất thường thấy đề cập trong tiểu sử của Phật và các kinh văn Đại thừa.

Tác phẩm điêu khắc “Tượng Phật” của giáo sư Trương Côn Luân.

Kinh văn đầu tiên liệt kê đầy đủ 80 vẻ đẹp có lẽ được tìm thấy trong Phật bản hạnh tập kinh (zh. 佛本行集經, sa. abhiniṣkramaṇa-sūtra), là bản ghi lịch sử đức Phật trọn vẹn nhất trong Hán tạng. Dưới đây là bản liệt kê 80 vẻ đẹp bằng tiếng Hán trong Phật Quang đại từ điển (đã được dịch):

Móng tay thon dài, mảnh và sáng bóng;
Ngón tay, ngón chân tròn, thon dài, mềm dịu;
Tay chân cân xứng, các ngón khi khép lại thì kín đầy;
Tay chân sáng bóng, tươi hồng;
Gân xương ẩn kín, không lộ ra;
Hai mắt cá chân ẩn kín;
Dáng di hướng thẳng phía trước, uy nghi khoan thai như rồng chúa, voi chúa;
Dáng đi oai vệ như sư tử chúa;
Dáng đi bình thản như trâu chúa;
Phong thái tiến, dừng thanh nhã, uyển chuyển như ngỗng chúa;
Quay nhìn đều theo bên phải như voi chúa nhấc mình để di chuyển;
Các khớp tay chân đều tròn và đẹp;
Các đốt xương liên kết nhau như rồng cuốn;
Đầu gối tròn đầy;
Chỗ ẩn vân tốt đẹp và thanh tịnh;
Thân và tay chân tươi nhuận, trơn láng, thanh tịnh;
Phong thái đôn hậu, vô uý;
Thân thể tráng kiện;
Thân thể an khang viên mãn;
Thân tướng như tiên chúa, toàn thân đoan nghiêm sáng sạch;
Có hào quang thường chiếu sáng quanh thân;
Bụng vuông vức, trang nghiêm;
Rốn sâu, xoay về hướng phải;
Rốn đầy, không lõm không lồi;
Da không ghẻ lác;
Bàn tay mềm mại, lòng bàn chân bằng phẳng;
Chỉ tay sâu, dày, rõ ràng;
Môi đỏ thắm, sáng và tươi nhuần;
Mặt không dài không ngắn, không lớn không nhỏ, vừa vặn, đoan nghiêm;
Lưỡi mềm, dài, rộng;
Tiếng nói oai hùng, vang xa, trong suốt;
Âm vận hay đẹp như tiếng vang nơi hang sâu;
Mũi cao và thẳng, lỗ mũi kín;
Răng đều đặn, trắng đẹp;
Răng trắng tròn, sáng sạch, bén nhọn;
Mắt trong, lòng đen lòng trắng phân minh;
Mắt dài rộng;
Lông mi đều và dày;
Lông mày dài và mịn;
Lông mày xanh biếc như lưu li;
Lông mày cách xa mắt và cong như trăng lưỡi liềm;
Vành tai rộng, đoá tai dài thòng xuống;
Hai vành tai bằng nhau, không có sai khuyết;
Phong cách uy nghi, khiến người thấy liền sinh kính mến;
Trán rộng, bằng phẳng;
Thân đầy đủ tướng oai nghiêm;
Tóc dài xanh biếc, dày mà không bạc;
Tóc mịn, toả hương thanh khiết;
Tóc ngay ngắn không rối;
Tóc không đứt rụng;
Tóc trơn bóng, bụi không dính;
Thân thể vững chắc đầy đặn;
Thân thể cao lớn đoan chính;
Các huyệt thanh tịnh tròn đẹp;
Sức mạnh thù thắng, không ai sánh bằng;
Thân tướng được mọi người ưa nhìn;
Khuôn mặt như trăng tròn mùa thu;
Vẻ mặt thư thái;
Gương mặt sáng bóng không vết nhăn;
Da sạch không cáu ghét, thường không có mùi hôi;
Các lỗ chân lông thường toả hương thơm;
Khuôn mặt thường toả mùi hương thù thắng;
Tướng tròn đầy tốt đẹp;
Lông trên mình xanh biếc sạch sẽ;
Pháp âm tùy theo đại chúng mà ứng hiện, bình đẳng không sai biệt;
Tướng đỉnh đầu không ai thấy được;
Đường vân của ngón tay, ngón chân phân minh;
Khi đi, hai chân đều cách mặt đất;
Tự giữ gìn, không nhờ người khác hộ vệ;
Uy đức nhiếp phục hết thảy;
Thanh âm nói ra không thấp không cao, vừa sự tiếp thu của chúng sinh;
Tùy theo sự ưa thích của chúng sinh mà thuyết pháp;
Diễn thuyết chính pháp chỉ bằng một âm thanh, tùy các loài chúng sinh nghe đều được giải thoát;
Thuyết pháp theo thứ lớp, tùy nhân duyên;
Quán sát chúng sinh, khen thiện chê ác, nhưng không có tâm yêu ghét;
Trước quan sát kĩ các việc rồi sau mới làm, tuân thủ đúng quy tắc;
Tướng tốt đẹp, chúng sinh không thể nào thấy hết được;
Xương đầu cứng chắc, tròn đầy;
Dung nhan trẻ mãi không già;
Nơi chân tay và trước lồng ngực đều có tướng tốt cát tường hỉ (chữ Vạn 卐) xoay vần.