Báo Pháp ví FIFA như tổ chức Mafia

Chủ tịch mãn nhiệm FIFA Sepp Blatter sau một cuộc họp tại Zurich 26/09/2014 – Reuters /Arnd Wiegmann

Vụ 6 quan chức cao cấp của FIFA (Liên đoàn bóng đá thế giới) bị bắt do bị tình nghi tham nhũng, hai ngày trước cuộc bầu cử Chủ tịch khóa mới của tổ chức thể thao hùng mạnh, thu hút nhiều chú ý của báo chí Pháp, RFI đưa tin.

Tờ Libération chạy hàng tít lớn trên trang nhất: “FIFA Nostra” (tạm dịch là FIFA Mafia). Báo La Croix có bài xã luận trang nhất với tựa đề “Bóng đá: Phải chăng một thời đại đang chấm dứt?”.

Còn Nhật báo thể thao l’Equipe thì chua chát: “các ống cống của FIFA xả ra tràn trề đến mức mà chỉ bịt mũi thì không đủ để ngăn được những thứ mùi ghê tởm xả ra từ cỗ máy điều hành nền bóng đá thế giới”.

Chủ đề “Chân sạch, tay bẩn” của Libération nhận xét với nỗi ngạc nhiên: “FIFA đã mất uy tín từ lâu, tuy nhiên tổ chức này vẫn được nhiều thế lực chính trị dung thứ. (…) Nhân cách của Sepp Blatter, 79 tuổi – chủ tịch mãn nhiệm của FIFA – đáng nhẽ đã phải khiến cho các nhà chính trị dân cử giận dữ: ông ta là lãnh đạo của một định chế ngập chìm trong tham nhũng, phủ nhận nạn phân biệt chủng tộc trong thể thao và nạn nô lệ lao động tại Qatar”.

Dù vậy, Libération báo trước sẽ khó có gì cản được Chủ tịch mãn nhiệm Sepp Blatter tái đắc cử. Bài “Chân sạch, tay bẩn” chỉ ra bốn tài khiến lãnh đạo FIFA người Thụy Sĩ duy trì được uy quyền.

Thứ nhất, để điều khiển được FIFA, “phương pháp của Sepp Blatter” là trộn lẫn một vẻ ngoài tốt bụng giả tạo với một thái độ thủ đoạn chính trị thực sự, cùng một lúc đưa các đối thủ của mình lên bậc thang thăng tiến, nhưng đồng thời khi họ trở nên quá mạnh so với mình, ông ta loại trừ họ, tiêu diệt họ (theo lời một cựu giới chức FIFA).

Thứ hai để bóp nghẹt tiếng nói của Châu Âu, lãnh đạo FIFA đã tranh thủ cảm tình của tất cả các nước nhỏ, khiến ai cũng hy vọng một ngày nào đó được tổ chức Cúp bóng đá thế giới và tin tưởng mình là quan trọng. Cho đến nay, chỉ có liên đoàn bóng đá Châu Âu UEFA – do cựu danh thủ Pháp Michel Platini đứng đầu – là ủng hộ một đối thủ của ông Blatter, hoàng thân Ali, người Jordani, nhưng ứng cử viên này lại không được liên đoàn Ả Rập và Châu Á ủng hộ.

Chính liên đoàn bóng đá Châu Âu từng ủng hộ ông Blatter năm 2011, khi tin vào lời hứa sẽ ứng cử lần cuối của lãnh đạo Thụy Sĩ.

“Nghệ thuật” thứ ba khiến Sepp Blatter có được nhiều quyền hành là ông ta điều hành FIFA – với 5,7 tỷ đô la doanh thu – hệt như một doanh nghiệp lớn. Hầu hết người tham gia FIFA đều cảm thấy chịu ơn ông Blatter: 72% lời lãi được chia cho các bên, quốc gia tổ chức, các đội bóng… Bộ máy hành chính của FIFA với gần 500 nhân viên được hưởng 20% ngân sách. Bản thân ông Chủ tịch một năm cũng nhét túi khoảng vài triệu đô la…

Về nội tình của đế chế FIFA, Le Figaro có bài “Du hành vào hệ thống Blatter, chuyên gia của những màn lừa”. Theo Le Figaro, chính nhờ hứa hẹn tăng thêm 250.000 đô la/năm tài trợ cho mỗi liên đoàn bóng đá quốc gia, mà “bố già” FIFA đã được đông đảo ủng hộ, khi bác bỏ đề nghị giới hạn tuổi ứng cử chủ tịch liên đoàn.

Liệu còn tin được FIFA với ông Blatter?

Bất chấp vụ bắt giữ gây chấn động, mở đầu cho cuộc khủng hoảng được coi là nghiêm trọng nhất trong lịch sử của tổ chức này, quyền lực của Blatter dường như không suy chuyển.

Theo Le Figaro, ông Blatter sau 17 năm đứng đầu FIFA và sau 40 năm làm việc tại FIFA trên các cương vị khác nhau, đã có được một sự ủng hộ vững chãi tại “vương quốc mặt trời không bao giờ lặn”, với 209 tổ chức bóng đá quốc gia thành viên (nhiều hơn cả số lượng thành viên Liên Hiệp Quốc). Sau vụ sáu giới chức cao cấp bị bắt, vì bị cáo buộc tham nhũng, rửa tiền, Sepp Blatter hoàn toàn phủ nhận việc FIFA đang đứng trước nguy cơ uy tín đạo đức sụp đổ.

Le Figaro đặt câu hỏi: “Liệu ông Sepp Blatter – bậc thầy của những màn ảo thuật – có đủ tư cách để đại diện cho tính chính đáng mà FIFA đang rất cần, để tìm lại được một cái gọi là uy tín?

Về vấn đề này, La Croix đưa ra một cái nhìn khác: “có thể là một thời đại đã kết thúc. Cái thời mà những định chế thể thao nắm trong tay tiền tỷ USD nâng đỡ cho các mạng lưới mua bán lợi ích rất màu mỡ, nhờ ở căn cứ địa ngân hàng tại Thụy Sĩ…

Một trùng hợp đáng nói, đó là ngày hôm 27/5, tại Brussels, chỉ vài giờ trước khi phê chuẩn vụ bắt giữ các giới chức FIFA, Thụy Sĩ đã ký một thỏa thuận với Liên Hiệp Châu Âu, về việc chấm dứt giữ bí mật ngân hàng đối với các tài khoản của kiều dân Châu Âu tại các nhà băng Thụy Sĩ.

Tờ La Croix tỏ ra thận trọng với cảnh báo: “Nhiều yếu tố cho thấy: cuộc chiến chống nạn tiền bẩn đã ghi điểm và nên vui mừng. Nhưng cũng cần phải hết sức thận trọng. Bởi tham nhũng là một quái vật trăm tay nghìn mắt biến hóa khôn lường. Con quái vật ấy biết cách kiếm lợi từ sự tinh vi vô cùng của các hoạt động tài chính, giúp cho nó có được đủ loại phương tiện để ẩn náu khắp nơi trên hành tinh. Đôi khi nó nhận được thiện cảm của công luận.

Quá nhiều người hâm mộ bóng đá, tuy nghi ngờ môn thể thao yêu mến của họ đưa đến các hoạt động xấu xa, nhưng vẫn sẵn sàng nhắm mắt bỏ qua”.

TRỌNG THÀNH