Báo chí thế giới xôn xao vì thư ‘Tìm hướng cho tương lai’

Ông Dean Baquet, Tổng biên tập báo The New York Times. Ảnh: latimes.com

Dean Baquet, Tổng biên tập báo The New York Times, đặt tiêu đề cho bức thư dành cho nhân viên của ông là “Charting the Future” (tạm dịch: Tìm hướng cho tương lai). Zing.vn lược dịch nội dung thư.

Các đồng nghiệp thân mến,

2014 là một năm mà chúng ta trải qua biến động ghê gớm trên mọi khía cạnh – bởi bộ máy lãnh đạo của The New York Times thay đổi đột ngột, dẫn tới việc hàng loạt đồng nghiệp giỏi phải ra đi. Song thực tế ấy không thể làm lu mờ những thành tựu mà các bạn đã đạt được để phục vụ độc giả và cả thế giới. Chúng ta đã củng cố vị thế của The New York Times với tư cách là tờ báo điều tra hàng đầu, với những bài sắc bén về đại dịch sốt xuất huyết Ebola, hàng loạt thứ vớ vẩn ở thành phố Albany (thủ phủ bang New York, Mỹ) hay Moscow, cộng đồng quốc tế vật lộn với cuộc khủng hoảng dai dẳng ở Trung Đông, những vụ bắt cóc và sát hại nhà báo, cuộc khủng hoảng với hệ thống trại giam quá tải, những quy định lỏng lẻo trong ngành công nghiệp ô tô, hoạt động thể thao ngày càng tệ hại ở Thế vận hội, sự chia rẽ vì thu nhập và sắc tộc ở Mỹ.

Chúng ta vẫn tiếp tục tạo ra các sản phẩm với chất lượng cực cao từ tác phẩm của những phóng viên ảnh quả cảm trên khắp hành tinh, kết hợp chữ, video và infographic trong bài báo cuối năm 2014 về đại dịch Ebola một cách hoàn hảo. Trang Upshot (chuyên về phân tích dữ liệu, trưng cầu ý kiến của người dân) là một trong những phát kiến xuất sắc nhất trong năm trên nhiều phương diện. Nó là sự tổng hợp kỹ thuật số của mọi bộ phận trong tờ báo và sẽ là mô hình chuẩn cho các ban tin tức trong tương lai.

Dù báo chí đang đối mặt với tình trạng biến động, các bạn vẫn nên nhớ rằng chúng ta là những người xuất sắc, rằng chúng ta tới tòa soạn để viết những câu chuyện lớn và đặt ra những câu hỏi khó khăn cho những người đầy quyền lực. Những bài báo của chúng ta vẫn tuyệt vời, và mục tiêu của chúng ta trong năm mới rất rõ ràng. Chúng ta sẽ khắc phục hậu quả của việc sa thải những đồng nghiệp giỏi, bổ nhiệm nhân sự vào những vị trí quan trọng, suy xét một cách cẩn thận trước khi tuyển những người mới. Tuyển người mới sau khi giảm quy mô nhân sự dường như là chủ trương vô lý, song nếu ngừng tuyển người tài năng, chúng ta sẽ đối mặt với nguy cơ bỏ lỡ một thế hệ của những ngôi sao trong tương lai.

Chúng ta sẽ sớm xây dựng lại đội ngũ sản xuất tin. Những bài báo về văn hóa và thể thao sẽ tiếp tục thể hiện diện mạo và sinh khí mới. Việc xây dựng một nhóm tin chính trị nổi bật cũng sẽ là một trong những mục tiêu của chúng ta trong năm 2015. Quá trình tái thiết kế tạp chí Sunday đã bắt đầu. Và những dự án điều tra lớn của chúng ta đang hình thành.

Nhưng dù chất lượng báo chí của chúng ta rất tốt ở hiện tại và tương lai, chúng ta vẫn phải đối mặt với những câu hỏi cơ bản: Chúng ta sẽ làm gì để đảm bảo rằng chúng ta vẫn ngự trị ở đỉnh cao trong vài thế hệ tiếp theo? Tòa soạn có vai trò gì trong nỗ lực đảm bảo tương lai của báo?

Hồi thập niên 70, The New York Times rơi vào cuộc khủng hoảng lớn hơn những thách thức mà chúng ta đang đối mặt. Tình hình tài chính của báo rất bi đát và nguy cơ giải thể đã cận kề. Độc giả đang dịch chuyển tới các vùng ngoại ô, số lượng tivi tăng dần. Các doanh nghiệp giảm không còn mặn mà với hoạt động quảng cáo trên báo. Hàng loạt tờ báo ở Mỹ ngừng hoạt động và khả năng tồn tại của The New York Times cũng là một câu hỏi lớn.

Một số điểm tương đồng giữa cuộc khủng hoảng hồi ấy và bây giờ có thể khiến các bạn ngạc nhiên. Những cuộc họp giữa các nhà quản lý kinh doanh và nhà quản lý tin tức – những người hầu như chẳng biết nhiều về nhau – đã diễn ra. Hàng loạt ủy ban và tiểu ban của các biên tập viên và nhà quản trị đã hình thành. Nhiệm vụ của họ là tìm ra ý tưởng mới để cứu tờ báo. Họ đưa ra nhiều biểu đồ về sự suy giảm mạnh mẽ về doanh thu, và sợ rằng tờ báo không hiểu nhu cầu của độc giả. Tổng biên tập của báo đã thực hiện một hành động không tưởng – khảo sát ý kiến của độc giả để hiểu rõ những nội dung mà họ muốn đọc nhưng The New York Times không có.

Giữa lúc nguy khốn, tòa soạn ra một quyết định rất quan trọng – tờ báo sẽ đảm nhận vai trò tiên phong trong việc định hướng tương lai. Mặc dù nhiều người chế nhạo The New York Times vì từ bỏ lý tưởng, tòa soạn vẫn thành lập các bộ phận sản xuất bài chuyên sâu. Chủ trương ấy đã cứu tờ báo, đưa nó tới giai đoạn huy hoàng nhất và giúp độc giả tiếp cận những bài viết đỉnh cao hàng ngày.

Một lần nữa mọi người lại kêu gọi tòa soạn đảm nhận vai trò dẫn dắt trong nỗ lực bảo đảm tương lai của chúng ta. Trên thực tế, những đồng nghiệp của chúng ta bên mảng kinh doanh mong đợi khối nội dung đảm nhận vai trò lãnh đạo. Chúng ta sẽ xây dựng tương lai trên nền tảng báo chí, và trên những ý tưởng phát sinh từ khối nội dung, từ những câu chuyện và bản tin xuất sắc.

Đó là lý do chúng ta thành lập bộ phận Phát triển độc giả. Mục đích của bộ phận mới không phải là tăng số lượng người nhấp chuột vào mỗi bài, mà là tăng tối đa số lượng độc giả xem những bài có chất lượng cao nhất, đồng thời kết nối tòa soạn với độc giả bằng những cách mới và sâu hơn. Nếu chúng ta hành động quyết liệt trong việc tăng số người đọc bài và vượt xa mọi đối thủ về khả năng đưa tin, chúng ta sẽ có ảnh hưởng lớn hơn trên thế giới, thu hút thêm độc giả mới và các hợp đồng quảng cáo mới. Chúng ta không biết The New York Times nên thu hút đối tượng độc giả nào. Nhưng nếu các bạn muốn thấy những phương án khả thi, hãy xem xét một thực tế: Trong vòng hai tháng từ khi chúng ta thành lập bộ phận Phát triển độc giả, số lượng người đọc các bài báo của chúng ta tăng thêm 20% – một mức tăng ngoạn mục so với sự tưởng tượng của mọi người.

Tòa soạn đang cải tiến mọi thứ rất quyết liệt để phục vụ tốt hơn những người đọc tin trên điện thoại di động. Bạn sẽ nhận thấy những thay đổi lớn trong các sản phẩm trên thiết bị di động của chúng ta trong vòng vài tháng, cho phép chúng ta biết những kiểu nội dung mà độc giả thích một cách dễ dàng hơn.

Chúng ta đã xác định NYT Now không phải là một đột phá về tài chính, nhưng nó thực sự là một thành công vang đội về báo chí, bởi nó xuất hiện trên hầu hết bảng xếp hạng những ứng dụng tin tức xuất sắc. Tòa soạn rút ra nhiều bài học quan trọng từ quá trình xây dựng NYT Now. Chúng ta nhận ra rằng chúng ta có thể khiến cho thông tin trở nên trực quan hơn, tương tác với độc giả theo cách khác biệt và bớt trang trọng hơn mà vẫn giữ được bản sắc của The New York Times. Giờ đây chúng ta sẽ tìm giải pháp để biến NYT Now thành một cỗ máy đẻ tiền.

Ứng dụng Cooking là một thành công lớn. Hơn 8 triệu người sử dụng nó trên mạng và số lượt tải về đã vượt con số 300.000. Nếu chúng ta có thể hướng lượng độc giả khổng lồ ấy vào những bài báo chuyên biệt, có lẽ chúng ta có thể tạo ra mô hình chuẩn cho các bài chuyên sâu của chúng ta trong kỷ nguyên kỹ thuật số.

Sau khi trở thành tờ báo tầm cỡ quốc gia, giờ đây chúng ta tin rằng chúng ta có thể tăng số lượng độc giả quốc tế. Tòa soạn đang cố gắng tìm ra những thị trường tiềm năng nhất để nhảy vào.

Chất lượng video của chúng ta đang cải thiện dần và tôi rất muốn chúng trở nên phổ biến hơn đối với độc giả. Video càng phổ biến, hấp dẫn thì mong muốn quảng cáo trên video của giới doanh nghiệp càng lớn.

Chúng ta cũng phải chú trọng việc tăng cường vị thế của báo in. Ngoài việc thiết kế lại tạp chí, chúng ta cũng đã bắt đầu thực hiện một số sáng kiến mà các bạn sẽ biết trong vài tháng tới.

Cuối cùng, tôi sẽ làm việc với khối kinh doanh để xem chúng ta có thể làm gì để thu hút thêm quảng cáo mà không phải vượt qua ranh giới giữa tin tức và quảng cao. Ví dụ, một doanh nghiệp có thể tài trợ cho một bài phóng sự thường kỳ không? Tôi nghĩ doanh nghiệp có thể làm vậy nếu bài phóng sự thể hiện tính khách quan và khiến độc giả hài lòng. Ranh giới giữa tin tức và quảng cáo là một lĩnh vực nhạy cảm, song một số cơ quan báo chí xuất sắc trên thế giới đã tìm ra hướng để phát triển trong lĩnh vực ấy.

Liệu những thay đổi có thể bảo đảm rằng chúng ta sẽ không phải giảm quy mô nhân sự một lần nữa? Đó là mục tiêu của tôi, nhưng tôi không thể đảm bảo rằng nó sẽ trở thành hiện thực và cũng chẳng tổng biên tập nào có thể đảm bảo. Mọi tổ chức truyền thông hàng đầu không thể tìm ra giải pháp tối ưu cho mọi vấn đề mà họ đối mặt. Song đó là lý do tôi sẵn sàng mạo hiểm để bảo đảm tương lai của chúng ta.

Tôi hiểu rằng hiện tại các bạn đang lo ngại về tương lai, song trên thực tế, cơ hội lớn cũng đang chờ chúng ta. Hãy nhớ rằng chúng ta có gần hai triệu độc giả trả tiền, một tờ báo giấy có uy tín và phiên bản điện tử đang mang về doanh thu lớn hơn nhiều đối thủ mới của chúng ta. The New York Times vẫn là một báo có lợi nhuận cao.

Tất nhiên, tôi muốn tạo ra một môi trường mà các ý tưởng sẽ xuất phát từ mọi phóng viên trong tòa soạn để tăng chất lượng của bản tin. Khi chất lượng bản tin tăng, uy tín và lợi nhuận của chúng ta cũng sẽ tăng một cách bền vững.