Đau lòng trước những câu hỏi “ngô nghê” của trẻ

Một trong những vấn đề các bậc phụ huynh hết sức lo lắng và trăn trở trong việc dạy con là giáo giục giới tính. Nhiều bậc cha mẹ không muốn dạy con kiến thức giới tính khi còn nhỏ bởi cho rằng, đó là “vẽ đường cho hươu chạy”. Cũng nhiều người sẵn sàng chia sẻ để con có kiến thức giới tính và kỹ năng ứng phó với những vấn đề của bản thân từ sớm nhưng lại không tìm ra cách phù hợp.

Trẻ em khi không được giáo dục giới tính đầy đủ và kịp thời rất dễ bị xâm hại thể xác và tinh thần (ảnh minh họa)

Vậy các bậc phụ huynh nên làm gì để con cái có đầy đủ hành trang vững bước vào đời?

Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với TS. Vũ Thu Hương (Giảng viên Khoa Giáo dục Tiểu học, trường ĐH Sư phạm Hà Nội) để lắng nghe những chia sẻ sâu sắc hơn về vấn đề này:

Thưa TS. Thu Hương, ngày nay có rất nhiều bậc cha mẹ bày tỏ nỗi lo lắng khi thấy con mình dậy thì sớm hoặc sốc khi thấy con tìm xem những bộ phim người lớn. Theo chị, có phải trẻ em ngày nay đang có xu hướng dậy thì sớm và yêu sớm hơn?

Điều này này hoàn toàn chính xác. Trẻ em ngày nay được chăm sóc quá kĩ lưỡng về dinh dưỡng, thể chất nên thường có xu hướng dậy thì sớm. Tình yêu đến với giới trẻ cũng sớm hơn, thường thì lớp 7 các cháu đã có những rung động đầu đời.

Có bao giờ chị nhận được những câu hỏi “ngô nghê” của các em về vấn đề giới tính? Hoặc những tâm sự thầm kín mà các em không dám chia sẻ cùng ai, kể cả cha mẹ mình?

Tôi nhận được rất nhiều câu hỏi “ngô nghê” đến đau lòng của trẻ. Chúng thường hỏi tôi những câu như: “Khi quan hệ tình dục, nếu con nhắm mắt, con có thai được không?”, “Cô ơi, tại sao con lại bị như thế này? Con muốn chết”, “Cô ơi, con ghét người này/ người kia vì họ hay động chạm vào con”…

Hầu hết các em đều rất ít khi chia sẻ những tâm sự thầm kín này với cha mẹ và lý do chủ yếu là sợ bị mắng.

TS. Thu Hương chia sẻ về vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ em

Khi trẻ em không được giáo dục đầy đủ về giới tính, không được tự do chia sẻ về tâm tư tình cảm, những rung động đầu đời của mình sẽ dẫn đến hậu quả gì, thưa chị?

Khi không có đủ kiến thức giới tính, trẻ thường tự tìm hiểu qua sách vở, internet… mà những kiến thức có được do tự tìm hiểu đó khó có thể đầy đủ, trọn vẹn và sâu sắc.

Từ đó, với vốn kiến thức ít ỏi, các em không có kỹ năng bảo vệ bản thân dẫn đến những chuyện đáng buồn như: mang thai ngoài ý muốn, mắc các căn bệnh tình dục. Trên thực tế, tình trạng học sinh lớp 6, 7 quan hệ tình dục không hề ít.

Có nhiều người gọi đến chia sẻ với chị về việc con mình hỏi về tình yêu, tình dục, đặc biệt là lén xem phim sex không? Thường thì họ phản ứng thế nào trước những việc đó và điều họ băn khoăn, trăn trở nhất là gì thưa chị?

Có chứ. Rất nhiều lần các phụ huynh gọi điện và chia sẻ với tôi những vấn đề đó. Họ kể những câu chuyện đau lòng như: có bé bị người quen xâm hại mà không biết, có bé bị sờ mó mà vẫn âm thầm chịu đựng, còn có bé vừa phá thai xong thì bị bố mẹ phát hiện và hiện tại sức khỏe rất kém…

Những câu chuyện ấy khiến tôi rất lo lắng và đau lòng. Dĩ nhiên, các bậc cha, mẹ cũng vô cùng sốc. Điều mà họ trăn trở nhất là làm cách nào để có bảo vệ con an toàn nhất.

Có nhiều bậc cha mẹ cho rằng, dạy cho con về giới tính quá sớm là “vẽ đường cho hươu chạy” nên đã không sẵn sàng chia sẻ với con cái về vấn đề này. Chị có đồng ý với ý kiến đó không?

Dĩ nhiên là tôi phản đối suy nghĩ này. Chúng ta chỉ tò mò với những thứ chúng ta không biết. Khi được trang bị đầy đủ, chúng ta sẽ hài lòng và không còn tìm mọi cách để khám phá nó nữa. Trẻ em cũng như vậy. Nếu không được giáo dục đầy đủ kiến thức giới tính từ sớm hoặc giáo dục kiểu nửa vời sẽ khiến các em tò mò và muốn tìm hiểu, bằng mọi cách.

Trẻ được dạy kĩ càng về giới tính sẽ biết cách tự chăm sóc bản thân. Chúng ta không dạy trẻ tuyệt đối tránh xa tình dục mà chỉ dạy trẻ thực hiện quan hệ tình dục khi đã đủ tuổi trưởng thành, có đầy đủ kiến thức và kĩ năng bảo vệ bản thân.

Với cách dạy như vậy, trẻ sẽ sẵn sàng đón nhận những điều bí ẩn của cơ thể, cuộc sống khi chúng đủ lớn, đủ trưởng thành.

“Các bậc phụ huynh nên tìm cách chia sẻ những kiến thức giới tính với con một cách nhẹ nhàng, dễ hiểu”, TS Thu Hương chia sẻ (ảnh minh họa)

Theo chị, các bậc phụ huynh làm sao để sẵn sàng chia sẻ với con cái những kiến thức giới tính một cách tự nhiên và hiệu quả nhất?

Trước tiên, cha mẹ cần thay đổi quan niệm về vấn đề giáo dục giới tính. Họ cần quan tâm đến giới tính của con và các vấn đề liên quan dưới góc độ khoa học.

Từ đó, họ nên tìm cách chia sẻ những kiến thức đó với con một cách nhẹ nhàng, dễ hiểu. Các bậc phụ huynh cũng nên thường xuyên tâm sự với con về chuyện xảy ra với họ lúc còn trẻ. Những câu chuyện đó sẽ là bài học rất ý nghĩa.

Cũng làm mẹ, chị đã chuẩn bị tâm lý ra sao về việc giáo dục giới tính cho con mình? Chị có bao giờ nghĩ, dù mình đã chuẩn bị kỹ mà rồi vẫn sẽ bị động không?

Tôi bắt đầu giáo dục giới tính cho con khi cháu mới lên 6 tuổi. Lúc đó, với bộ phim hoạt hình nhẹ nhàng vui nhộn, với những câu chuyện mang tính trẻ con, cháu đã bắt đầu được tiếp cận với lượng tri thức mới.

Sau đó, theo độ tuổi, tôi cho cháu tiếp cận về kiến thức giới tính sâu hơn. Đặc biệt, tôi tìm kiếm các quyển sách cẩm nang dành cho con phù hợp với giới tính và lứa tuổi để con tự tìm hiểu.

Tôi cũng thường xuyên chia sẻ mọi thứ cùng con nên con thường chia sẻ với tôi ngay khi mọi chuyện vừa xảy ra. Từ đó, tôi có thể kịp thời giúp con thoát khỏi rắc rối nếu có.

Theo chị có nên thành lập các trung tâm tư vấn tâm lý trong trường học hoặc ít nhất sẽ có những thầy cô chuyên về tâm lý để “gỡ rối tơ lòng” cho các em học sinh?

Ở trường học của con gái tôi đã có phòng Tư vấn tâm lý Tuổi hồng. Tôi nghĩ đây là một sáng kiến vô cùng tuyệt vời. Con tôi ngoài mẹ là bạn tâm tình, cháu còn có các chị ở phòng tâm lý giúp đỡ nên tôi có thể hoàn toàn yên tâm cho con tự lập và tự trải nghiệm. Đây chính là điều tuyệt vời nhất ở ngôi trường của con gái tôi.

Cảm ơn chị và chúc chị thành công trong sự nghiệp!