Giải mã chiếc cổ dài nhất trong thế giới động vật

Được coi là loài vật có cổ dài nhất từng được biết đến, cổ loài Sauropod dài gấp 6 lần hươu cao cổ đồng thời gấp 5 lần chiều dài của loài xếp ở vị trí thứ 2.

Loài khủng long Sauropod với chiếc cổ dài nhất trong thế giới động vật.

Việc sở hữu chiếc cổ dài của Sauropod khơi dậy trí tò mò của con người, trong đó có những chuyên gia cổ sinh vật học hàng đầu thế giới. Rất nhiều nỗ lực nghiên cứu đã được các nhà khoa học tiến hành nhằm trả lời những câu hỏi về cấu tạo chiếc cổ cũng như giải mã sự quá khổ của nó.

Các nhà khoa học dựa vào những loài sinh vật cổ dài khác và so sánh mẫu giải phẫu chân của loài Sauropod với chính họ hàng gần của nó bao gồm khủng long, hay các loài chim, thậm chí là cá sấu.

Chân khỏe, đuôi dài giúp loài Sauropod trụ vững.

Trong số các loài động vật còn tồn tại, hươu cao cổ có cổ dài nhất, với chiều dài tối đa đạt 2,4 m. Còn lại, không có loài vật sống nào khác có thể đạt được một nửa chiều dài đó, bao gồm cả đà điểu, với chiều dài tối đa chỉ là 1 m.

Đối với những loài động vật đã tuyệt chủng, loài động vật có vú sống trên mặt đất to lớn nhất mọi thời đại chính là loài khủng long giống với tê giác mang tên Paraceratherium. Tuy nhiên, cổ của loài này cũng chỉ dài tới 2,5 m trong khi loài bò sát được gọi là thằn lằn bay cũng chỉ sở hữu chiếc cổ dài tối đa 3 m.

Một ứng viên sáng giá trong “cuộc đua cổ dài” là loài Plesiosaurs, được miêu tả giống với quái vật hồ Loch Ness. Cần nhô cao đầu khỏi môi trường sống dưới biển sâu nhưng cổ của loài Plesiosaurs cũng chỉ đạt tối đa 7 m, ngắn chưa bằng một nửa so với cổ loài Sauropod, dù nó sinh sống trên cạn.

Khám phá chiếc cổ dài

Trong một nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ những bí mật của loài khủng long Sauropod, Tiến sĩ Michael Taylor và các đồng nghiệp phát hiện ra xương cổ của loài Sauropod hoàn toàn rỗng, giúp giảm đáng kể trọng lượng của chiếc cổ dài, đồng thời giúp nó dễ điều khiển hơn. Ngoài ra, các cơ, gân và dây chằng được bố trí xung quanh các đốt sống cổ, giúp loài Sauropod tận dụng tối đa nguyên lý đòn bẩy, giúp việc điều khiển cổ trở nên dễ dàng hơn.

Khủng long Sauropod cũng có 4 cặp chân lớn, giúp tạo nền tảng ổn định cho chiếc cổ dài. Đuôi kích cỡ lớn giúp loài Sauropod giữ thăng bằng tốt hơn trong quá trình di chuyển. Ngoài ra, sở hữu tới 19 đốt sống cổ, gấp gần 3 lần so với những loài động vật có vú nhiều đốt sống cổ nhất, giúp chiều cao của cổ loài Sauropod không bị giới hạn.

Hơn nữa, trọng lượng cổ của loài vật này cũng được tối giản đáng kể, với bộ hàm không có chức năng nhai. Là động vật ăn thực vật, loài Sauropod sử dụng hàm để tuốt lá và nuốt trực tiếp thức ăn vào ruột. Do việc tiêu hóa thức ăn hoàn toàn do cơ quan tiêu hóa đảm trách nên phải mất khoảng 3 ngày loài này mới tiêu hóa được thức ăn nuốt vào.

Lợi ích của cổ dài

Trên thực tế, loài Sauropod và một số khủng long khác có cách thở hết sức đặc biệt. Cấu tạo phổi cho phép chúng liên tục hít khí vào mà không cần phải nhả ra. Với chiếc cổ dài, Sauropod luôn được hưởng không khí trong lành nằm ở trên cao. Cuống họng dài dẫn thẳng khí oxy xuống phổi và loài này không gặp bất kể rắc rối nào vì cơ phổi không cần quá khỏe để bơm khí thải ra.

Khủng long Sauropod.

Ngoài ra, cổ dài còn giúp loài Sauropod có những lợi thế lớn trong quá trình kiếm ăn ở trên cao, nơi phần lớn các loài động vật ăn thực vật khác không thể với tới. Trong khi đó, lợi thế về thức ăn là một trong những điều kiện quan trọng để phát triển giống nòi và duy trì kích thước cơ thể lên tới gần 50 m và nặng 12 tấn.

Có nhiều giả thuyết đặt ra về chiếc cổ dài của loài Sauropod, trong đó nổi bật nhất là do môi trường kiếm ăn. Theo đó, chọn lọc tự nhiên cho loài Sauropod chiếc cổ dài để tăng khả năng kiếm ăn trên cao, giúp chúng tránh khỏi sự cạnh tranh nguồn thực phẩm đối với các loài động vật khác.

Giả thuyết thứ 2 cho rằng, trọng lượng cơ thể khổng lồ khiến loài Sauropod gặp khó khăn trong quá trình di chuyển. Chính vì thế, cổ dài giúp chúng có thể kiếm ăn trên một diện tích lớn hơn mà không cần phải di chuyển nhiều. Tuy nhiên, giả thuyết này không được giới cổ sinh vật học đánh giá cao.

Lợi thế cổ dài giúp Sauropod ăn được thức ăn ở trên cao.

Bên cạnh đó, xuất hiện giả thuyết còn lại cho rằng chiếc cổ dài giúp loài Sauropod hấp dẫn hơn với đối phương, song giả thuyết này hoàn toàn không có cơ sở để chứng minh và cũng không nhận được sự đồng thuận từ các chuyên gia.

Trịnh Duy

Theo Infonet