Liberia hoãn bầu cử toàn quốc vì Ebola

Virus Ebola tấn công Liberia khiến nước này phải hoãn bầu cử quốc gia trong nỗ lực mới nhất chống chọi dịch bệnh đang làm tê liệt xã hội 3 nước Tây Phi. Ba nước phải hạn chế du lịch và hủy bỏ các sự kiện cộng đồng.

Gần 3 triệu cử tri có mặt để tham gia bỏ phiếu tại Senate nhưng ban tổ chức cho biết không tìm ra cách để “di chuyển, triển khai và tập hợp nhiều người” mà không đe dọa tính mạng của họ.

Tổng thống Ellen Johnson Sirleaf triển khai quyết định căn cứ theo tình trạng khẩn cấp tuyên bố trong tháng 8 “để hoãn bất kì hoặc tất cả các quyền được thực thi, được hưởng và được đảm bảo của công dân”, văn phòng ngoại giao thông tin trong một phát biểu hôm Thứ Tư (8/10), dẫn thông báo của Tổng thống.

Liberia có lượng bệnh nhân chiếm hơn một nửa trong số gần 4.000 người tử vong do đại dịch đang tàn phá Tây Phi. Đã tới hạn nước này cần phải tiến hành bầu chọn phân nửa thành viên viện lập pháp.

Ủy ban bầu cử thông báo đã đề nghị hoãn bỏ phiếu vì không thể tiến hành “một cuộc bầu cử công minh và tự do” khi dịch bệnh đang hoành hành.

Bầu cử trì hoãn là hệ quả mới nhất từ trận dịch buộc Liberia và các nước láng giềng tuyên bố tình trạng khẩn cấp.

Trường học bị đóng cửa trong khi chính phủ 3 nước cấm tụ tập đông người ngoại trừ trường hợp khẩn cấp và hủy bỏ nhiều sự kiện cộng đồng. Các vận động viên từ 3 quốc gia này bị cấm tham gia môn đối đầu trực tiếp và bơi lội tại Olympic thanh thiếu niên ở Trung Quốc hồi tháng 8. Trong khi đó Guinea và Sierra Leone buộc phải chơi tại vòng loại cúp Quốc gia Châu Phi bên ngoài quê hương họ.

Gần một nửa dân số 6,3 triệu của Sierra Leone bị hạn chế đi lại giữa 5 huyện lị chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đại dịch. Quốc gia với cộng đồng Hồi giáo chiếm đa số này đã bất chấp cảnh báo và vẫn tiến hành nghi thức lễ hội Eid, tuy nhiên các tín đồ cố giữ khoảng cách và không khí buổi lễ im ắng trong khu vực kiểm dịch.

“Mất tính dân chủ”

Ủy ban bầu cử Liberia cho biết họ sẽ tham vấn các đảng chính trị và ứng viên để xem xét định ngày bầu cử khác trước khi hết năm. Theo Chủ tịch Jerome George Korkoya, đợt bùng phát dịch đã ngăn chặn huấn luyện và triển khai 25.000 nhân viên cho 4.700 điểm bỏ phiếu trên toàn quốc. Hoạt động bầu cử cũng sẽ yêu cầu 365 “nhà giáo dục” nâng cao nhận thức về những cuộc thăm dò trên 73 huyện lị tham gia bỏ phiếu khắp đất nước cũng như 400 giám sát viên bầu cử.

Kỹ sư máy tính sẽ không thể di chuyển khắp đất nước để thiết lập kết nối Internet truyền nhận kết quả và con số cử tri đi bầu sẽ rất thấp, chủ tịch Korkoya nói thêm.

“Chúng tôi cần thuê từ nước ngoài các dịch vụ in ấn phiếu bầu để cho ra 2.640.000 lá phiếu, 78.750 phiếu dự phòng và 5.000 thùng phiếu, tất cả đều phải được vận chuyển về nước”, ông cho biết “Thời gian phân phối vật dụng, phần lớn đều là nhạy cảm này, không thể được đảm bảo khi nhiều quốc gia đồng loạt hạn chế các chuyến bay đến Liberia”.

Áp dụng theo mô hình của Mỹ, Thượng viện Liberia bao gồm 30 thượng nghị sĩ, hai người luân phiên đại diện cho một trong số 15 quận với nhiệm kì 9 năm. 15 thượng nghĩ sĩ được bầu chọn vào năm 2011 và 15 vị trí khác trong thượng viện sẽ được tuyển lựa tại cuộc bầu cử năm nay. Hạ viện Liberia, hôm Thứ Năm (9/10) đã thảo luận đề xuất của Sirleaf về việc loại bỏ những thế lực đang lớn dần mà các nhà hoạt động cho rằng đe dọa tự do dân sự.

Tổng thống Liberia yêu cầu gia hạn tạm thời tình trạng khẩn cấp, loại bỏ quyền thông tin trước công chúng mang tính ‘phá hoại’ biện pháp đối phó dịch bệnh. Các tổ chức, trong đó có Hiệp hội Báo chí Liberia, đã đệ trình lên nghị viện đơn chỉ trích, hành động trên của Tổng thống có tính “phá hoại giá trị cốt lõi của hệ thống chính phủ dân chủ Liberia, đe dọa vận mệnh tương lai của đất nước”.

Moses Acarous Gray, nghị sĩ đảng đối lập chính là Quốc hội Chuyển đổi Dân chủ cho rằng bà Sirleaf  đang cố ngăn chặn các cá nhân và nhóm người “phát biểu trước công chúng” hoặc tụ tập vì bất cứ lý do nào.

Thiên Hà, Hàn Mai – Theo AFP