200 tấn kho báu trên tàu đắm mở ra kho tàng văn hóa Mỹ 1850

Tàu hơi nước Arabia gặp nạn trên sông Missouri dài nhất nước Mỹ, 132 năm sau người ta mới tìm thấy xác con tàu này nhưng là dưới một cánh đồng trồng ngô. Chuyện gì đã xảy ra?

Có hàng trăm câu chuyện kể về tai nạn chèo thuyền trên sông Missouri hùng vĩ, con sông dài nhất trong số các con sông hiện diện khắp Bắc Mỹ. Người ta ước tính rằng, khi vùng biên giới phía Tây phát triển nhanh chóng tàu hơi nước để vận chuyển hành khách và hàng hóa, thì có khoảng 400 con tàu đã biến mất trên dòng sông này.

Một trong những câu chuyện hấp dẫn nhất chính là về tàu Arabia, con tàu bị chìm vào tháng 9 năm 1856. Nó đã trở thành một phần trong văn hóa dân gian địa phương.

Ngày 5/9/1856, con tàu xuất phát từ St. Louis trên sông Mississippi chở theo khoảng 200 tấn hàng hóa từ giày dép tới các thùng rượu sâm-banh, để đưa đến 16 thị trấn nằm rải rác dọc theo biên giới Midwest vào mùa Đông. Thế nhưng chúng đã không đến nơi được, mà được trưng bày tại một bảo tàng vào 135 sau đó.

Chuyến đi trên sông Missouri đáng lẽ nên bắt đầu với một cuộc hành trình dài 1.600 km. Nhưng con tàu chỉ mới di chuyển được khoảng 10 km về phía Tây của thành phố Kansas ngày nay thì nó đã va phải một thân cây to lớn trên sông.

Sau một tiếng động lớn của vụ va chạm, Arabia bị đâm thủng, nước bắt đầu tràn vào  và đánh chìm nó chỉ trong vài phút. May mắn thay, không có bất kỳ thương vong nào về người, chỉ có một con la bị trói đã chìm xuống dòng sông cùng con thuyền. Các tầng trên của tàu vẫn nổi trên mặt nước. Điều này đã giúp cho thủy thủ đoàn và 130 hành khách trên tàu được an toàn.

Nhưng con sông nhanh chóng nuốt chửng Arabia cùng số hàng hóa bên trong. Vào sáng hôm sau, mọi người chỉ có thể nhìn thấy ống khói của con tàu. Phần thân của nó đang dần chìm sâu hơn vào lớp bùn dưới đáy.

Sau nhiều năm, dòng chảy của con sông đã thay đổi hướng đi. Các bờ sông cũng bị xói mòn. Nó khiến cho cả sông Missouri và con tàu từ từ di chuyển ra khỏi vị trí ban đầu.

Điều này đã làm cho chiếc tàu hơi nước này bị chôn vùi sâu thêm 14 mét dưới lòng sông. Vị trí chính xác của con tàu đã trở thành một câu đố không tìm được lời giải đáp trong hơn một thế kỷ.

Cuối những năm 1980, nhà khảo cổ học nghiệp dư Bob Hawley bị cuốn hút bởi câu chuyện và bắt đầu tìm kiếm Arabia.

Sau một số nghiên cứu chi tiết, ông đã phát hiện ra rằng chiếc tàu hơi nước mất tích đang nằm cách đầu nguồn của sông Missouri ngày nay khoảng 1 km. Vị trí chính xác là  bên dưới một cánh đồng ngô của thẩm phán Norman Sortor, ông đã cho phép Hawley và nhóm của ông tìm kiếm con tàu tại vùng đất của mình.

Nhưng sao nó có thể đến đó được? Vào cuối thế kỷ 19, Quân đội Mỹ đã làm thay đổi hình dáng của con sông để một số vùng đất được khai hoang và sử dụng cho mục đích canh tác.

Năm 1987, họ đặt máy dò kim loại và không mất nhiều thời gian để xác định được các nồi hơi của tàu. Kế đến nhóm tìm kiếm bắt đầu thực hiện công việc đánh dấu đường viền của con tàu hơi nước trên mặt đất. Đây có thể là Arabia không? Chỉ có một cách để biết chắc chắn.

Nhà Sortor đã đồng ý khai quật, nhưng công việc phải hoàn thành trước khi mùa trồng trọt bắt đầu. Tất cả mọi thứ cần phải được xúc tiến nhanh chóng trong những tháng mùa Đông lạnh.

Nhiều thiết bị đào đất và cần cẩu đã được đưa đến khu vực này. Nhưng thứ đầu tiên cần chuẩn bị đó là lắp đặt các máy bơm thủy lợi, nhằm giữ cho mạch nước ngầm không gây nên ngập lụt khi mọi người bắt đầu đào xới. Con sông có thể đã đổi dòng, nhưng con thuyền chắc chắn vẫn nằm lại dưới mức nước ngầm.

Công việc được tiến hành liên tục và Arabia đã được đưa ra ánh sáng lần đầu au 132 năm bị chôn vùi, vào ngày 26/11/1988.

Vài ngày sau, vật phẩm đầu tiên của con tàu đã xuất hiện. Đó là một đôi giày cao su Goodyear. Nó có lẽ là một trong những đôi giày nổi tiếng nhất được khai quật trên khắp thế giới. Sau đó nhiều thứ quý giá hơn đã được tìm thấy, với rất nhiều hàng hóa bên trong vẫn còn nguyên vẹn.

Tiếp theo đó 200 món hàng Trung Quốc vẫn còn nguyên vẹn, đã nổi lên cùng với một thùng gỗ sồi lần đầu vào ngày 5/12.

Hàng ngàn đồ tạo tác khác được bảo quản đẹp mắt trong các hộp đóng gói. Chúng bao gồm ống đất sét, mũ, ủng, dụng cụ làm mộc, thậm chí là đồ chơi trẻ em.

Con tàu đã trở thành nơi dự trữ dưa chua lâu đời nhất thế giới, khi được tìm thấy chúng trông vẫn tươi xanh. Được biết một số người điều khiển máy xúc đã ăn thử nó và cho biết dưa chua vẫn chưa bị hư.

Buổi sáng ngày 11/2/1989, tất cả các hoạt động khai quật tại khu vực này đã bị tạm dừng. Vào ngày hôm sau, nước đã được đổ đầy tại địa điểm khoan lỗ.

Bây giờ đã đến lúc bộ sưu tập hấp dẫn từ chiếc tàu hơi nước mất tích sẽ được làm sạch và bảo quản trong một bảo tàng thực sự.

Ba năm sau, Bảo tàng Tàu hơi nước Arabia được mở tại Thành phố Kansas với cái tên “200 tấn kho báu”. Đây có lẽ không phải là bảo tàng điển hình mà người ta mong đợi sẽ đến thăm, nhưng nó sẽ giúp cho con người biết được cuộc sống ở vùng biên giới Mỹ trong những thập niên 1850.

Bảo tàng cũng được mệnh danh là “bộ sưu tập độc nhất vô nhị của các hiện vật tiền chiến tranh thế giới”. Kể từ khi bắt đầu hoạt động vào năm 1992, bảo tàng đã trở thành một trong những điểm thu hút khách du lịch phổ biến nhất ở thành phố Kansas.

Trong suốt thời gian dài, nhiều hiện vật vẫn đang được bổ sung vào khu vực trưng bày của bảo tàng, sau khi chúng được trải qua quá trình làm sạch và phục hồi cẩn thận.

Uniwriter