Con thú dưới biển sâu: Bù nhìn gỗ vớt từ tàu Đan Mạch bị đắm
Một bù nhìn bằng gỗ miêu tả một chú chó hay quái vật, nó đến từ một con tàu Đan Mạch ở thế kỷ 15 được kéo lên từ vùng biển Thụy Điển.
Đây là một trong những loại hình khắc gỗ cổ nhất trên thế giới. Gỗ sẽ bị phân hủy tương đối nhanh trừ khi nó được bảo quản bằng cách ngâm dầu.
Dựa vào hình chạm ở đầu mũi tàu người ta cho rằng đây là tàu chiến Gribshunden, là chiến hạm được xây dựng dưới thời vua Hans của Đan Mạch, vị vua trị vì từ năm 1481 đến 1513. Con tàu đã chở vua Hans (hay vua John) đến Thụy Điển trong một chuyến ngoại giao vào năm 1495, nó được cho là đã bị đốt trước khi đến nơi. Hans, người chứng kiến con tàu cháy từ một con thuyền gần đó, đã hủy bỏ sứ mệnh ngoại ngao.
Trong những năm sau chiến tranh đã nổ ra giữa Đan Mạch và Thụy Điển, vì muốn độc lập khỏi Liên minh Kalmar liên kết Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy. Các nhà sử học tự hỏi nếu sứ mệnh ngoại giao thành công liệu chiến tranh có thể tránh được sau đó.
Than đá được tìm thấy tại địa điểm con tàu đắm, dẫn đến sự tin tưởng hơn nữa rằng đây chính là xác tàu Gribshunden. Con tàu đắm này, nằm ở vùng biển ngoài khơi bờ biển phía Nam của Thụy Điển, được xem là cực kỳ quan trọng trong lịch sử chiến tranh hải quân.
Vùng nước Thụy Điển nơi các thợ lặn đang làm việc để vớt tàu Gribshunden được xem là vùng biển của Đan Mạch vào thế kỷ 15. Các con tàu đắm được các thợ lặn thể thao phát hiện trong năm 1970, có một ý nghĩa lịch sử sâu sắc, theo blog Combat Archaeology.
“Như có thể thu được từ việc trên, Gribshunden là một phát hiện cực kỳ độc đáo. Các nghiên cứu trong tương lai của địa điểm này sẽ tạo nên những đóng góp tri thức đáng kể về cuộc sống thời Trung Cổ, đặc biệt là liên quan đến nghề đi biển và hải chiến“, blog nhấn mạnh.
Video này cho thấy Giáo sư Jon Adams làm việc dưới nước tại địa điểm Gribshunden.
Con tàu dài 35m (114 feet) từ mũi đến đuôi và có một xà lan dài ít nhất 7,5m (24,6 feet), có bong tàu và lâu đài ở đuôi tàu. Đó là một loại tàu được xây dựng bằng cách sử dụng phương pháp xây thuyền buồm nhỏ trong đó các tấm ván của thân tàu đã được sắp đặt bằng phẳng và cạnh khít cạnh thay vì ghép chồng những tấm ván lên nhau. Ngoài những hình chạm khắc ở đầu mũi tàu, các thợ lặn đã tìm thấy ba viên đạn chì có đường kính 5 cm (2 inch) và các toa ở thân tàu chứa súng sắt. Mũi nỏ cũng được tìm thấy ở tàu đắm này trong những năm về trước.
Tầm quan trọng của vũ khí quân đội này đã mở ra một loại chiến tranh mới – nổ mìn với pháo binh từ xa thay vì nhảy lên tàu tấn công sáp lá cà, vốn thường được áp dụng trong thời cổ đại.
“Do đó, vật liệu, là một chủ đề đặc biệt để điều tra về sự phát triển của chiến tranh hải quân, cung cấp một cái nhìn vào những bước đầu tiên của hải quân nhằm thoát ra các ràng buộc của chiến tranh thời Trung cổ thường nhảy sang tàu đối phương để tấn công“, Combat Archaeology cho biết.
“Gribshunden có sự giống và khác so với các con tàu khác, chẳng hạn như Mary Rose (1545), Elefanten (1564), Mars (1564), Vasa (1628) và Kronan (1676) – chúng có khả năng tiết lộ những hiểu biết đáng kinh ngạc về những điểm chung của sự phát triển chiến tranh trên biển, nhất là các thể chế xã hội cơ bản bị những tiến bộ công nghệ điều chỉnh và ảnh hưởng“.
Marcus Sandekejer ở Bảo tàng Blekinge – nơi bù nhìn bằng gỗ này được trưng bày vào tháng 8 năm 2015, nói với trang TheLocal.dk: “Bù nhìn này có lẽ là thứ duy nhất sót lại từ một con tàu thuộc thế kỷ 15 trên thế giới. Nó đã ở dưới nước 520 năm và vẫn giữ được trạng thái tuyệt vời!“.
Bù nhìn bằng gỗ đã được tắm bằng nước đường để loại bỏ muối, thứ có thể ăn mòn tượng gỗ khi nó đã được trục vớt.
“Sau đó, chúng tôi sẽ tìm cách để giữ nguyên trạng trong thời gian dài hạn“, ông nói. ” Chúng tôi sẽ làm việc với các nhà khảo cổ hàng đầu, những người đã thực hiện những dự án bảo quản lớn khác như tàu Kronan ở Kalmar“.
Thanh Phong dịch từ Ancient Origins