Khám phá vẻ đẹp hoang sơ, kỳ bí của đảo Vân Hải

Bãi biển Sơn Hào.

Đó là một tảng đá hình cầu, đường kính khoảng trên 40cm, nằm sâu trong hốc đá. Bề mặt nhẵn mịn, phần ánh màu pha lê, phần vân vũ nền trời sắp đổ cơn mưa, nom như viên ngọc quý trong miệng rồng. Rất tiếc, khi chúng tôi đến, nước triều đã rút ra xa, không được ngắm tảng đá trăm cân dập dờn trong nước, quay tròn theo nhịp sóng vỗ bờ. Nhưng lại bao quát được cảnh quan nơi đây, những khối đá ngàn cân xếp chồng lên nhau, tạo thế nghinh phong, thủ sóng. Những lớp sóng ngoài khơi đổ về, gặp đá thành, tung lên như hoa biển.

Chị Nguyễn Thị Hà, cận gia cửa biển nơi có tảng đá lạ này, nói vừa tai tôi đủ nghe: Nhiều kẻ đã đến đây rình rập định moi trộm tảng đá này, nhưng không thành.

Dân thôn Yến Hải, coi tảng đá quay như vật quý ở địa phương, kẻ gian toan lấy đi cũng khó. Với Khu du lịch sinh thái Vân Hải, coi đó là một sản phẩm du lịch đặc sắc. Giám đốc doanh nghiệp này cho biết, nhiều đoàn khách du lịch ở mãi trong TP. HCM ra đây ăn nghỉ, tiền tàu xe, dặm trường tốn kém, chỉ cốt được chiêm ngưỡng được tảng đá quay và khám phá sự huyền bí thiên tạo ở đất này.

Đảo Vân Hải gồm hai xã: Minh Châu, Quan Lạn, chiều dài khoảng trên 20km, rộng hẹp khác nhau, có chỗ thắt lại chỉ 100m. Hòn đảo ẩn chứa nhiều điển tích, chưa nhà thám hiểm nào khám phá hết sự kỳ lạ trong thiên nhiên ở đây, và chưa nhà khoa học nào giải thích hết sự huyền bí ở hòn đảo này. Dân đảo chỉ biết như một hương ước tộc truyền: Thôn Yến Hải có tảng đá quay; thôn Sơn Hào có dấu chân tiên, bãi đá trời; thôn Minh Hải có rừng trâm ngàn tuổi; thôn Nam Hải có bãi tắm tiên, bãi rùa đẻ… mỗi địa danh, một sự tích.

Dấu chân tiên, một phiến đá chạy dài ra biển, ngập trong triều cường, khi nước ròng lộ ra 6 vết hằn trên đá, nom hệt dấu chân người, in chìm nửa bàn trên đất thó. Dáng người đi chữ bát và rất vừa vặn bàn chân của người đeo giày cỡ 42.

Nhìn dấu chân tiên, tôi nhớ lại tích chuyện mẹ Gióng. Bà cụ ra vườn thấy vết chân lạ, thử ướm chân mình vào đó, về mang thai sinh ra Thành Gióng. Tôi cũng thử ướm chân mình vào đó, nghĩ bụng, phen này cũng sinh ra quí tử. Dấu chân thiêng linh ẩn, còn sách tử vi rải khắp chợ rằng: “Tướng đi chân bước hai hàng, giang hồ sinh kế, giàu sang bất kỳ”.

Ngày trước, gái thương cảng Vân Đồn bước chân về nhà chồng, thường qua đây ướm gót với mong nuốn sinh con khỏe mạnh, giỏi giang. Dần dần, nét văn hóa ấy mất đi, nay bắt đầu phục lại. Nhiều đôi trai gái chụp ảnh cưới, đến đây làm duyên, cô dâu cũng ướm thử bàn chân mình vào dấu chân tiên, mong điềm lành đắc đậu.

Cũng ở thôn Sơn Hào, chẳng hiểu đời nào, ai gánh đá đến bãi biển này xếp thành đống. Đống đá dài trên 1.000m, rộng 50m, hòn to, hòn nhỏ nom như đá quậy ở các ghềnh thác, sông suối miền núi, không phải đá vùng biển. Xưa kia vùng này là thương cảng, nhưng chắc hẳn chẳng ai mua, ai bán đá này. Dân đảo truyền tục bãi đá của trời, nó tự phình ra, to dần theo năm tháng. Kỳ lạ đá chẳng đẻ ra được, mà sóng biển cũng chẳng đẩy được những hòn đá to, nặng trăm cân từ ngoài khơi vào đây. Dân Sơn Hào đời cha truyền miệng đời con những hòn đá kỳ lạ ấy, chẳng ai dám lấy về xây dựng. Danh bất hư truyền, khách du lịch sành chơi đến Vân Hải là rẽ vào thăm bãi đá trời, thắng cảnh thiên nhiên kỳ thú.

Còn rừng trâm ngàn tuổi, cây có thể thay như khóm tre già măng mọc, nhưng cánh rừng này rất cổ. Cây gỗ trâm không mọc trên núi, mà kéo nhau ra bãi cát sinh sôi, thành rừng rậm rộng 14 ha. Rừng trâm trên cát, cây không cao như cây trâm mọc ở rừng già. Cây lùn tạo thế bonsai, tiên cảnh. Rừng thấp gió biển thổi vào, rì rào. Đêm khuya thanh vắng, nghe thổn thức như khúc nhạc người vợ trẻ, đợi chồng mỗi chuyến khơi xa. Cây trâm ở đây, cũng khác với họ nhà trâm mọc trên đất liền, 2 năm mới ra hoa kết quả một lần, 50 năm mới một lần sai quả. Lần được mùa gần đây vào năm 1945, đúng nạn đói, rừng trâm cứu sống cả làng Sơn Hào. Năm ngoái, rừng trâm được mùa, quả trĩu cành. Chim chóc gọi bầy, về đây làm tổ. Cây trâm mọc tự nhiên, quả ngâm ủ rượu vang, sánh màu, uống thơm ngon hơn rượu nho vườn trồng, hút hồn du khách.

Vân Hải còn bao điều thú vị, về đê ngầm chắn sóng trời cho. Con đê vừa ngăn sóng dữ, vừa là cái nôi nuôi dưỡng thủy sinh quí hiếm như: Sá sùng, cà ghim, ghẹ hoa, tôm vằn. Rừng nguyên sinh trên đảo, cây cối hỗn giao, bảo tồn ngàn loài thực vật; trà Vân nổi tiếng trăm năm. Hòn đảo cộn lên 6 bãi biển, cát pha lê, trắng như tuyết, mịm như nhung.

Bãi tắm tiên, ở thôn Nam Hải, tích xưa kể lại, các nàng tiên hạ giới, xuống đây tắm biển, cảnh đẹp như chốn bồng lai, mải chơi mà quên lối về, nên gái Quan Lạn thừa hưởng gen quí trời cho, sống ở đầu sóng ngọn gió, nơi mặn mòi của biển, mà các thiếu nữ ai nom cũng xinh đẹp.

Bãi Cồn Trụi, chỉ duy nhất ở vùng biển Đông Bắc này, mùa xuân rùa biển từng bầy kéo nhau lên đây làm tổ, sinh con đẻ cái. Chẳng giải thích dài dòng, ta cũng có thể thấy ngay, môi trường ở đây trong lành, vùng biển như sơ khai, ít tác động xấu của con người. Và kỳ lạ, đó đây thịt rùa lên ngôi đặc sản, nhưng những chú rùa biển ở đây, giữa ban ngày ban mặt bò lổm ngổm trên bãi cát, chả ai dám động đến chúng, như khe cá thần ở Thanh Hóa.

Vân Hải, còn là một vùng hải đảo phong phú sự tích văn hóa – lịch sử. Thương cảng cổ kính nhất Việt Nam; trận đồ thủy chiến, Phó tướng Trần Khánh Dư tạo thế “thiên la địa võng” tiêu diệt đạo thuyền lương của quân Nguyên-Mông do tướng giặc Trương Văn Hổ chỉ huy; nơi hội tụ nét đẹp văn hóa lễ hội của người vùng biển.

Hòn đảo là tài nguyên du lịch khổng lồ, cách thành phố Hạ Long chưa đầy 30 hải lý. Từ bến tàu Hòn Gai, chỉ 2 tiếng đồng hồ tàu biển lướt sóng là đến nơi. Hiện, ngày 2 chuyến tàu khách đi về, vậy mà mới hoen hoen khai thác đụn du lịch này.

Người đưa chúng tôi du ngoạn dọc làng, Giám đốc Khu du lịch sinh thái Vân Hải, Lý Văn Ngọc quê chính gốc ở đây, dân vùng biển chất phác, cho biết: Xã Minh Châu có 300 phòng nghỉ, của 14 hộ kinh doanh; xã Quan Lạn có 500 phòng nghỉ của của 34 hộ và 3 doanh nghiệp kinh doanh du lịch.

Vắn tắt anh cho biết, Cty CP Viglacera Vân Hải khai thác tài nguyên cát là chính, song được tỉnh Quảng Ninh tin cậy, giao cho 75ha đất đảo, có mặt tiền 3km hướng biển để mở nghề kinh doanh du lịch. Từ năm 2006, doanh nghiệp đã đầu tư xây dựng 80 phòng nghỉ. Trong đó có khu nhà vườn, phân bố hợp địa hình, nằm khuất trong các vòm xanh. Bên trong các phòng nghỉ mới trang bị tiện nghi sang trọng, theo tiêu chuẩn resort 2 sao, kín đáo, tránh tác động môi trường. Khu nhà sàn làm hoàn toàn bằng tranh, tre, nứa lá.

Gần 10 năm khởi nghiệp, doanh nghiệp luôn tôn chỉ mục đích kinh doanh du lịch sinh thái, không chạy theo lợi nhuận mà phá vỡ cảnh quan môi trường, khẳng định là anh cả trong làng du lịch, trên hòn đảo này.

Chuyện đang cao hứng, thình lình tôi cắt ngang. Ngoài khuôn viên của doanh nghiệp, theo anh ta bảo vệ tảng đá quay, vết chân tiên, bãi đá trời…? Đắn đo giây lát:

– Việc ấy của cả dân đảo, trước hết là của chính quyền, sau là các doanh nghiệp phải nâng niu những sản phẩm du lịch trời cho.

Bất giác, tôi cộn lên nỗi buồn, dường như chính quyền từ huyện đến xã chưa thấy hết được giá trị di tích thiên nhiên, những sản phẩm du lịch quý giá ở hòn đảo này. Nhiều cán bộ chủ chốt chưa biết tảng đá quay, dấu chân tiên, bãi đá trời… Chị Nguyễn Thị Yến dân thôn Yến Hải, lo lắng: Nhiều kẻ hiếu kỳ đang nhăm nhe cạy tảng đá quay lên, phẫu thuật nó, xem trong ruột có gì. Tôi nghĩ, tảng đá của thiên, của địa chẳng phải của nhà ai, nhưng nó bị phá đi, chắc hẳn sẽ như thân phận hòn Vọng Phu ở Lạng Sơn, đập đi nay phải đắp lại. Nhìn nàng Tô Thị vận váy “rởm” chắp vá, không còn là tảng đá nguyên khối thiên nhiên, mà xót xa lòng.

Vân Hải là một hải đảo giàu tiềm năng du lịch, cảnh quan, sinh thái, tâm linh, đang bừng lên ánh sáng điện lưới quốc gia, hấp dẫn du khách. Hòn đảo có 800 phòng nghỉ lưu trú. Hôm 30/4 vừa rồi, riêng xã Minh Châu đón 6.000 du khách. Doanh nghiệp ngày nào cũng kín phòng vì tiếng thơm thương hiệu, vì sức hấp dẫn của hòn đảo ẩn chứa bao huyền thoại. Không lý gì mà chính quyền các cấp không đồng hành với doanh nghiệp, nâng niu giá trị văn hóa thiên nhiên, khai thác tài nguyên du lịch trên hòn đảo còn nhiều sơ khai ở vùng biển Đông Bắc này.

Dưới đây là hình ảnh một số địa điểm thu hút khách du lịch trên đảo Vân Hải:

Bãi đá trời.

Hoa muốn biển trên cát.

Kiến trúc nhà nghỉ phù hợp với không gian bãi biển.

Nhà nghỉ ẩn dưới vòm xanh thân thiện với môi trường.

Rừng trâm trên cát ở đảo Vân Hải.

Tảng đá quay nhẵn mịn phần ánh màu pha lê, phần vân vũ.

Vũ Phong Cầm