Niger không thể ngăn Gadhafi trốn sang

Binh sĩ phe nổi dậy Libya đang săn tìm Gadhafi. Ảnh: AP.

Ông Bazoum cũng khẳng định với BBC rằng đại tá Gaddafi chưa hề vượt biên giới sang Niger hay đưa ra đề nghị này. Trong khi đó những người trung thành với Gadhafi đã tới thủ đô Niamet của Niger hôm chủ nhật trong đoàn xe bọc thép rầm rộ gây chú ý sẽ được tự do chọn ở lại hoặc đi tiếp sang nước khác.

Chính quyền chuyển tiếp tại Libya (NTC) đã chính thức đề nghị Niger giúp đỡ để ngăn chặn đại tá Gadhafi bỏ trốn khỏi Libya. Quan chức phụ trách các vấn đề chính trị của NTC Fathi Baja cử một phái đoàn sang nước láng giềng Niger để thảo luận về vấn đề này.

Ngoại trưởng Niger Bazoum không phản đối đề nghị của NTC, tuy nhiên ông cho biết nước này không có cách nào có thể đóng cửa hoàn toàn biên giới với Libya vì đường biên giới quá rộng, trong khi có rất ít phương tiện để thực hiện. Ông chỉ hi vọng đại tá Gaddafi sẽ không tìm cách sang Niger.

Niger hiện cũng chưa có quyết định về việc liệu có chấp nhận hay bác bỏ nếu Gadhafi xin tị nạn, cũng như việc Niger có chuyển giao ông này cho Tòa án hình sự quốc tế (ICC) hay không. Niger đã công nhận ICC, tòa án đang truy nã đại tá Gaddafi và con trai Saif al-Islam cùng giám đốc cơ quan tình báo Abdullah Sanussi vì các cáo buộc tội ác chiến tranh.

Ngoại trưởng Niger cho biết có ít nhất 3 đoàn xe đã từ Libya vượt sang nước này, nhưng trong đó không có người con nào của đại tá Gaddafi. Nhân vật nổi bật trong số người đi tìm nơi tị nạn ở Niger có quan chức phụ trách vấn đề an ninh dưới chế độ Gaddafi là Mansour Daw.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland kêu gọi các nước có chung đường biên giới với Libya ở phía nam như Niger làm mọi thứ cần thiết để kiểm soát đường biên giới của mình, đồng thời bắt giữ những thành viên của chế độ Gadhafi chạy sang.

Giới chức tình báo phương tây cho biết họ không có thông tin nào về tung tích Gadhafi nhưng khẳng định ông này vẫn chưa rời Libya. Phát ngôn viên NATO Roland Lavoie khẳng định đại tá Gaddafi không phải là mục tiêu tấn công của họ, nhưng NATO sẽ vẫn oanh tạc các trung tâm chỉ huy của chế độ Gadhafi.

Hiện chỉ còn một số thành phố nhỏ tại Libya vẫn do phe ủng hộ Gadhafi kiểm soát là Bani Walid, Jufra, Sabha và Sirte và đây cũng được phỏng đoán là những nơi Gadhafi có thể đang ẩn náu. NTC đang cố đàm phán để tìm giải pháp hòa bình cho các thành phố này nhưng chưa thành công.

Đình Nguyễn