5 cách giữ lạnh thông minh của người Trung Quốc cổ đại
Ngày nay, con người hiện đại có rất nhiều cách làm mát như dùng quạt hay điều hòa. Tuy nhiên, vào thời cổ đại khi con người chưa có điện họ đã làm cách nào để đối phó với cái nóng oi bức của mùa hè?
Dưới đây là 5 cách giữ lạnh thông minh của người Trung Quốc xưa.
1. Phòng máy lạnh cổ
Thời nhà Đường (618-907), có một loại “phòng lạnh” tương tự như phòng máy điều hòa ngày nay. “Phòng lạnh” này thường được xây cạnh những dòng suối, dùng cối quay nước đẩy cánh quạt đưa gió vào làm mát phòng, hoặc sử dụng những thiết bị cơ khí hút nước lên mái nhà, cho nước tự rơi xuống nhờ gió đẩy hơi mát vào phòng. Tuy nhiên, thời bấy giờ chỉ những người trong Hoàng tộc mới có điều kiện làm hệ thống này.
2. Tích trữ băng từ mùa đông để dùng vào mùa hè
Từ đầu triều đại nhà Chu (1046-256 TCN), vào dịp đông giá tháng 11, quan lại trong triều đình đã cho người đi phá từng tảng băng rồi đem đi cất ở một nơi thoáng mát che phủ bằng rơm rạ và mùn cưa. Khi mùa hè đến, quan sai dân đi đào băng chia cho từng vùng.
Thời Bắc Tống (960-1127), người dân cũng bắt đầu biết cất đá trong hầm. Khi mùa đông đến, họ kéo nhau đi phá từng lớp băng rồi chuyển đến hầm cất và đóng lại. Tới mùa hè, thì lấy ra dùng vào nhiều việc khác nhau, trong đó có cả bán đá.
3. Tủ lạnh cổ
Người Trung Quốc cổ đại đã phát minh một loại nhà băng nhỏ để bảo quản rượu vào những ngày hè nóng nực, phát minh này có thể được xem như laoji tủ lạnh cổ nhất ở Trung Quốc.
Trong những năm cuối triều đại nhà Thanh (1644-1912), người dân đã biết sử dụng những thùng đá có chức năng tương tự như một tủ lạnh hiện đại. Họ lấy gỗ làm khung và bao xung quanh là kim loại đồng hoặc chì có tác dụng hạ nhiệt, kéo dài thời gian sử dụng băng đá.
4. Quạt động cơ
Vào thời nhà Hán (206 TCN-220), những người thợ thủ công đã sáng tạo ra “cánh quạt”, một thiết bị tạo gió. Trong “Tây Kinh tạp kí” có ghi chép lại một loại cơ chế là dùng 7 chiếc cánh quạt gắn vào một chiếc trục xoay, khi dùng tay xoay, 7 cánh quạt sẽ quay rất nhanh tạo thành làn gió mát. Tất nhiên, vào thời ấy, những gia đình thường dân không đủ khả năng để mua những thiết bị này mà chỉ có ở nhà gia đình quý tộc thôi.
5. Gối sứ
Từ thời xưa, Trung Quốc đã được gọi là “vương quốc sứ”. Ngoài những chiếc bát sứ và lọ, người Trung Quốc cổ đại cũng phát minh ra một vật có khả năng giảm bớt cái nóng của mùa hè. Bên ngoài của chiếc gối sứ đã được tráng men sẵn, khiến nó trông rất mịn và mát mẻ.
Gối sứ là một phát minh từ thời nhà Tùy (581-618); qua đến nhà Đường (618-907), người ta bắt đầu sản xuất đại trà món hàng này. Gối sứ trở nên rất phổ biến vào thời nhà Tống (960-1279). Rất nhiều loại gối sứ với họa tiết trang trí tinh tế và đẹp mắt còn được giữ lại tới ngày nay có xuất xứ từ nhà Tống.
Theo chinawhisper