Hé lộ đường dây mua bán voi từ phiên xử vụ Back Kham

Trả lời thẩm vấn của chủ tọa phiên tòa, bà Phan Thị Hoa – Giám đốc khu du lịch sinh thái Nam Qua (Đà Lạt), chủ voi Back Kham khẳng định, nó là voi nhà, được bà mua lại của một người gốc Campuchia. Từ lời khai này, chủ tọa phiên tòa tuyên bố tạm dừng xét xử, trả hồ sơ cho cơ quan điều tra xác minh lại nguồn gốc voi Back Kham.

Theo cáo trạng, sáng 24/4, nhân viên khu du lịch Nam Qua (thuộc khu du lịch Hồ Tuyền Lâm, TP Đà Lạt) phát hiện con voi đực Back Kham 38 tuổi bị giết chết cách khu du lịch khoảng 3 km, cặp ngà nặng hàng chục kg vẫn nguyên vẹn.

Trong quá trình điều tra tìm thủ phạm sát hại voi, cơ quan chức năng phát hiện trước khi voi chết, bà Hoa đã bán Back Kham cho Phan Đắc Mậu Đại (33 tuổi) và Nguyễn Ngọc Thuận (36 tuổi) đều ngụ ở xã Hiệp An, huyện Đức Trọng (Lâm Đồng). Công an cũng phát hiện cặp ngà của Back kham đang được cất giấu tại nhà của Đại và Thuận nên đã khởi tố vụ án mua bán voi.

VKSND thành phố Đà Lạt truy tố bà Hoa, ông Đại và ông Thuận về tội “Vi phạm các qui định vệ bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm” theo điều 190 Bộ luật hình sự. Tại phiên tòa sơ thẩm vào sáng 16/8, cả 3 bị cáo đều không nhờ luật sư bảo vệ quyền lợi.

Voi Back Kham được phát hiện đã chết cách nơi ở tại khu du lịch Nam Qua 3 km. Ảnh: Quốc Dũng

Cáo trạng cho thấy, voi Back Kham được bà Hoa mua của ông Y Bắt Ry A (ngụ tại Đăk Lăk) vào tháng 10/2005, với giá 85 triệu đồng để phục vụ du lịch. Tháng 7 và tháng 10/2010, Back Kham hai lần bị kẻ xấu chém hàng chục nhát dao ngay tại nơi nuôi nhốt voi trong khu du lịch Nam Qua. Bà Hoa đã nhờ Mậu Đại là bác sĩ thú y chữa trị. Đại nhiều lần đề nghị bà Hoa bán Back Kham cho mình và được chủ đồng ý bán giá 150 triệu đồng, Đại rủ thêm Thuận cùng mua. Việc mua bán không có hợp đồng, hai bên chỉ lập giấy tặng tài sản để tránh né pháp luật.

Sau khi Back Kham chết và được tiêu hủy, Đại nói Thuận khai quật nơi chôn voi để lấy cặp ngà nặng 26 kg đem về nhà Thuận cất giữ làm kỷ niệm. Trong thời gian cất giữ, Đại và Thuận gọi một thương nhân đến xem ngà. Người này trả giá 20 triệu đồng một kg, nhưng thấy phần gốc của cặp ngà còn dính thịt nên không mua.

Cáo trạng còn nêu rõ Đại và Thuận đã 4 lần mua bán voi. Tháng 7/2006 và tháng 11/2010, hai người này mua 2 con voi của ông Đặng Vân Long (Đăk Lăk) với gía là 60 triệu đồng và 150 triệu đồng. Tiếp đó cả hai mua của Y Thanh Vông một con voi giá 172 triệu đồng và mua con voi cái Bắc On của ông Nguyễn Lê Huy (Gia Lai) giá 100 triệu đồng.

Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng còn thu giữ được tại nhà Thuận 3 bản hợp đồng mua bán voi không ghi ngày tháng, không có chữ ký. Hợp đồng có nội dung: Bên B Trần Nguyệt Trang mua của bên A một con voi đực 2 ngà với số tiền là 250 triệu đồng. Một hợp đồng mua bán voi khác ghi ngày 9/11/2010, người bán là Đặng Vân Lý và Nguyễn Thị Thu Ba, người mua là Phan Đắc Mậu Đại. Một giấy bán gấu ghi ngày 14/3/2007. Ngoài ra còn 3 giấy tặng tài sản, bên tặng là Phan Thị Hoa, còn bên nhận là Phan Đắc Mậu Đại, trong đó chỉ có một giấy ghi ngày là 9/9/2009.

Tại phiên tòa chỉ xét xử việc mua bán voi Back Kham, nhưng cả 3 bị cáo đều cho rằng mình bị oan, vì Back Kham là voi nhà chứ không phải voi rừng. Bà Hoa khai trước khi mua có tìm hiểu qua làng xóm, Back Kham được gia đình Y Bắt Ry A nuôi từ lâu. Ông này là người gốc Campuchia. Bà Hoa cho biết, năm 2005 khi mua voi đã xin phép chính quyền địa phương, có làm hợp đồng mua bán. “Nhưng đưa voi về tới Đà Lạt sẽ rất khó khăn vì không được mua bán nên họ hướng dẫn tôi làm hợp đồng thuê voi”, bà Hoa khai.

Còn Đại nêu lý do mua voi Back Kham vì thương con vật đã bị kẻ xấu chém nhiều nhát, muốn tiện chăm sóc. Còn Thuận hỏi đại diện VKSND: “Tại sao bà Hoa mua bán voi trước đây không bị truy tố, nay bị cáo mua lại bị truy tố?”.

Quốc Dũng