Nghiên cứu về thời gian xuất hiện những vòng tròn bí ẩn tại Amazon

Một nghiên cứu mới cho rằng những vòng tròn bí ẩn nằm rải rác tại khu vực rừng Amazon thuộc Bolivia và Brazil đã xuất hiện trước khi khu rừng mưa này phát triển.

Vòng tròn bí ẩn gần hồ Laguna Granja thuộc khu vực rừng Amazon, phía đông bắc Bolivia. (Ảnh: Heiko Prumers)

Nhiều ý kiến trước đây cho rằng những vòng tròn này được sử dụng cho mục đích quốc phòng hoặc đơn giản là một hệ thống tưới nước, vài người tin vào thế giới huyền bí còn cho rằng chúng có thể được dùng trong những nghi lễ tôn giáo nào đó. Tuy nhiên các nhà khoa học hiện đang cố gắng tìm hiểu về vấn đề khác, liệu người tiền sử đã từng tác động đến cảnh quan khu vực rừng Amazon trước khi người châu Âu xuất hiện ở vùng đất này? Và mất bao lâu để thực hiện công việc đó?

“Con người đã làm ảnh hưởng đến khí hậu toàn cầu bằng cách khai thác và sử dụng đất bừa bãi không chỉ 200 – 300 năm qua mà cả hơn ngàn năm trước”, John Francis Carson một nhà nghiên cứu tại Đại học Reading, Anh nói.

Trong nhiều năm, các nhà khảo cổ cho rằng người dân bản địa từng sinh sống tại khu vực rừng Amazon trước khi Christopher Columbus phát hiện ra châu Mỹ vào năm 1492 thì không tác động quá nhiều đến cảnh quan nơi đây. Tuy nhiên, từ những năm 1980, nạn phá rừng đã phá bỏ nhiều cây cối để lộ những rãnh rất rộng và sâu khoảng 5m.

Phát hiện này gây nên nhiều tranh cãi giữa những người tin và không tin rằng những người vùng Amazon xưa có phá hủy cảnh quan nơi này hay không. Carson và các đồng nghiệp của ông bắt đầu tìm hiểu từ khu vực rừng Amazon ở vùng Đông Bắc Bolivia, nơi họ đã phát hiện hai lõi trầm tích từ hai hồ nước, Laguna Oricore và Laguna Granja gần đó. Các lõi trầm tích này chứa các hạt phấn hoa cổ và than từ những vụ cháy rất lâu trước đây, đó cũng có thể là những dấu vết còn sót lại của hệ sinh thái từ 6000 năm trước.

Kết quả kiểm tra những lõi trầm tích đã tiết lộ một bất ngờ. Các trầm tích này không có nguồn gốc từ cùng một hệ sinh thái rừng nhiệt đới. Thực tế, khu vực Amazon ở Bolivia 2000 – 3000 năm trước đây trông giống vùng đồng cỏ ở châu Phi hơn là khu rừng nhiệt đới ngày nay.

Phấn hoa trong thời gian đó chủ yếu là của những loại cây cỏ chịu hạn trong khi khoảng 2000 năm trở lại đây, cây cối chủ yếu ở vùng này là những loài cây thường xanh và ít chịu hạn, báo cáo ngày 07/07/2014 của Viện Hàn lâm Khoa học Nga trên tạp chí Proceedings. Carson cũng cho biết “tỷ lệ than cũng giảm cho thấy cảnh quan khó cháy hơn”. Những thay đổi này phần lớn là do sự gia tăng của lượng mưa.

Như vậy có nghĩa rằng rừng Amazon từng trải qua giai đoạn là một đồng có trước khi phát triển thành một rừng mưa nhiệt đới như ngày nay và những rãnh sâu tạo nên các vòng tròn có khả năng đã được tạo ra trước khi có những thay đổi đó.

Cuộc nghiên cứu vẫn đang được Carson và các đồng nghiệp tiếp tục thực hiện.

Hồ Duyê[email protected]

Theo Huffington Post.