GS Ngô Bảo Châu và “bài toán” vực dậy nền Toán

– Sáng 17/1, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ ra mắt quốc tế Viện nghiên cứu cao cấp về
Toán. GS Ngô Bảo Châu cho rằng: “Ngày hôm nay có thể được ghi lại là cột mốc
quan trọng trong lịch sử còn non trẻ của Toán học Việt Nam….”

Phát biểu tại lễ ra mắt Viện nghiên cứu cao cấp về Toán, Phó Thủ tướng Nguyễn
Thiện Nhân tâm sự: “Hai ngày sau GS Ngô Bảo Châu nhận được giải Fields tại Ấn
Độ. Chúng tôi rất vui mừng khi GS nhận giải và sự khởi động chương trình quốc
gia về toán học là một sự trùng hợp thật đặt biệt”.

GS Ngô Bảo Châu cùng các lãnh đạo Bộ GD-ĐT, Bộ Khoa học công nghệ tại lễ ra mắt Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, sáng 17/1.

Phó Thủ tướng chia sẻ: “Khi quyết định thành lập chương trình Toán học có
một giải pháp quan trọng là thành lập Viện nghiên cứu cao cấp về toán. Nhưng lúc
đó chúng tôi chưa biết ai sẽ làm giám đốc viện.”

“Và lần đầu tiên một chương trình về Toán học được dành ngân sách 650 tỷ
đồng, tương đương trên 20 triệu USD nhưng Chính phủ không yêu cầu Viện phải
nghiên cứu cái gì. Sử dụng số tiền như thế nào là quyền của GS Ngô Bảo Châu, hội
đồng khoa học và của lãnh đạo Viện trong tương lai” – Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đón nhận những chia sẻ của các nhà khoa học, Chính phủ và toàn xã hội, thay
mặt cho Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán học, GS Ngô Bảo Châu hy vọng: “Với
nguyên tắc ít cán bộ cơ hữu, tổ chức các nhóm nghiên cứu với quy mô lớn nhỏ khác
nhau. Sự linh hoạt này sẽ cho phép Viện sẽ là nơi lôi cuốn nhiều nhà khoa học
xuất sắc của quốc tế đến Việt Nam, tạo điều kiện để các nhà khoa học VN đang làm
việc ở trong nước có cơ hội tiếp xúc với những gì là nóng hổi nhất trong môi
trường nghiên cứu khoa học quốc tế.”

“Viện sẽ là nơi lôi cuốn các nhà khoa học Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài
về nước làm việc lâu hơn và có nhiều hợp tác với các đồng nghiệp trong nước hơn”
– vẫn lời GS Ngô Bảo Châu.

GS Ngô Bảo Châu cho rằng: “Ngày hôm nay có thể được ghi lại là cột mốc quan
trọng trong lịch sử còn non trẻ của Toán học Việt Nam. Từ những ngày đầu tiên
của GS Lê Văn Thiêm, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, sau đó là ĐH cơ bản, tiền thân
của Trường ĐH Khoa học tự nhiên. Toán học Việt Nam đã có những bước phát triển
đáng kể.

“Với quy chế đặc biệt đã nói ở trên Viện sẽ trở thành một trung tâm khoa
học xuất sắc của Việt Nam và khu vực, tạo môi trường làm việc tốt tương đương
các nước phát triển”– Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân kỳ vọng.

GS Ngô Việt Trung,Viện trưởng Viện Toán học:“Tương lai con em chúng ta sẽ không ra nước ngoài làm” Ngày xưa chúng ta chỉ có một Viện, nay có thêm Viện Toán cao cấp. Các anh em ở Viện Toán, đặc biệt các anh em trẻ có lẽ chúng ta sẽ chuyển qua làm Toán sơ cấp. Toán sơ cấp và Toán cao cấp tôi nghĩ là cũng quan trọng đều quan trọng cả. Hai viện sẽ phối hợp để hoàn thành sứ mạng của mình. Tuy nhiên, Viện Toán cao cấp ở chỗ kinh phí gấp nhiều lần Viện Toán sơ cấp. Cùng với đó, cơ chế linh hoạt, độc lập tự chủ là niềm mơ ước của những người làm khoa học cơ bản. Tôi hy vọng các nhà lãnh đạo có sự quyết tâm, ý chí hơn nữa trong đẩy mạnh nền khoa học xứng với tầm vóc đất nước và làm thế nào để con em chúng ta không phải ra nước ngoài làm việc mà ở lại phục vụ cho đất nước chúng ta.

• Văn Chung