Cả làng phát hoảng vì bệnh ung thư

Mấy năm lại nay, xóm 15 xã Diễn Yên huyện Diễn Châu (Nghệ An) có khoảng 50 người chết vì ung thư, năm 2011 có 10 người chết, hàng chục trẻ em của xóm sinh ra bị các bệnh bẩm sinh như sứt môi hở hàm ếch, đầu to, bại liệt,…

Xóm 15 xã Diễn Yên nằm bên quốc lộ 48, dưới chân núi Hòn Trơ và cách biệt với phần còn lại của xã bởi quốc lộ 1A. Từ nhiều năm nay, người dân xóm này luôn sống trong ám ảnh của bệnh ung thư ở người lớn và những căn bệnh bẩm sinh quái ác ở trẻ nhỏ.

Ngồi thẫn thờ trong ngôi nhà khang trang, gần quốc lộ 48, vợ chồng anh Nguyễn Văn Vân (57 tuổi) – chị Nguyễn Thị Lượng (56 tuổi) tâm sự với nét mặt khắc khổ, u buồn: “Nhà tôi có 8 người thì có đến 5 người mắc bệnh. Bố mẹ già lần lượt chết vì ung thư phổi, 3 đứa con của tôi sinh ra đều bị sứt môi, hở hàm ếch mà không biết vì sao”, dứt lời, anh Vân chỉ tay về đứa con nhỏ chưa kịp đặt tên đang sống với căn bệnh sứt môi bẩm sinh của mình.

Bà Nguyễn Thị Chi từng sống gần kho thuốc trừ sâu nhưng vẫn phải rời bỏ nhà sau khi có 2 người thân chết vì ung thư, để lại ngôi nhà hoang lạnh. Ảnh: Nguyên Khoa.

Cách nhà anh Vân không xa, ngôi nhà trống hoác của anh Nguyễn Ngọc Tuấn cũng ảm đạm và nghi ngút khói hương. Chỉ trong vòng 2 tuần, bố và mẹ của anh Tuấn lần lượt qua đời vì căn bệnh ung thư phổi và máu. Một mình anh chưa lập gia đình nhưng phải đứng ra cáng đáng 2 cái tang,…

Ông Lê Quang Hào, xóm trưởng xóm 15 chua chát kể về những gia cảnh bị ung thư và các căn bệnh lạ hoành hành trong mấy năm qua: Mới đây, người đàn ông vẫn được xem là khỏe mạnh nhất xóm là anh Nguyễn Văn Nhân ra đi ở tuổi 45 vì ung thư phổi; cạnh đó, vợ chồng chị Nguyễn Thị Thảo 5 lần sinh con thì 4 lần chôn con vì bệnh tật mà không sống nổi. Năm trước, đứa con anh Nguyễn Văn Chiến bị bệnh đầu to cũng không sống được,…

“Thương nhất là nhà anh Dụ, chị Khang, cả 2 đều chết đi để lại 3 đứa con nheo nhóc, mỗi đứa giờ lang thang một nẻo kiếm sống. Bệnh tật đã làm điêu đứng cả xóm, vắt kiệt của cải, sức lực của nhiều gia đình. Có gia đình chỉ có thể lo chạy vạy cho người đầu tiên mắc bệnh, đến người thứ 2 thì cũng đành phó mặc cho số phận”, ông Hào thở dài ngao ngán.

Danh sách bệnh tật mà ông xóm trưởng và những người dân thống kê được ngày càng dài hơn: Con ông Nguyễn Văn Hoa, Phạm Văn Quang, Nguyễn Văn Nhung bị bại liệt, con anh Nguyễn Văn Tới có cục u sau lưng, bà Hồ Thị Đức chết vì ung thư phổi, ông Nguyễn Văn Khoan chết vì ung thư máu, vợ chồng ông Tịnh bà Tứ cùng chết vì ung thư tụy,…

Theo thống kê của ông xóm trưởng, trong mấy năm qua, cả xóm có khoảng 50 người chết vì ung thư các loại, hơn 20 đứa trẻ sinh ra bị các bệnh bẩm sinh như sứt môi, hở hàm ếch, đầu to, bại liệt,… Những người mắc bệnh ung thư ngày càng trẻ, thường là lao động chính trong gia đình và ra đi rất nhanh.

Người dân xóm 15 xã Diễn Yên cho biết, từ những năm 90 về trước, trong làng đã có một vài người chết vì ung thư nhưng không ai để ý. Khoảng 5 năm trở lại đây, tần suất người chết vì ung thư tăng lên đột biến cùng với các loại bệnh lạ liên tục xuất hiện khiến cho người dân hoang mang, lo lắng. Từ đây họ mới nghĩ đến kho thuốc sâu nằm ngay dưới chân núi Hòn Trơ.

Xóm 15 nằm tựa lưng vào núi Hòn Trơ, ở giữa có một cánh đồng hẹp. Trước kia nơi này là một vùng hoang sơ. Nhiều người dân trong xã thấy vậy đã lên khai khẩn, lập làng và ra đời Hợp tác xã Yên Lý Thượng từ mấy chục năm trước.

Để phục vụ cho công cuộc sản xuất của hợp tác xã, một kho thuốc trừ sâu cỡ lớn được xây dựng kiên cố dưới chân núi Hòn Trơ. “Ngày trước, đây là kho thuốc trừ sâu lớn, bốc mùi nồng nặc. Mỗi khi mưa lớn, nước từ trên núi chảy xuống cánh đồng, kèm theo thuốc trừ sâu trắng xóa, nước chảy quanh làng, khắp các mặt ruộng, cá tôm chết trắng đồng, người làng cũng ớn lạnh nhưng không ai nghĩ đến hậu quả sau này nên vẫn cứ sinh hoạt, sản xuất nguồn nước này”, anh Nguyễn Văn Vân cho biết.

Sau khi người dân phản ánh lên chính quyền địa phương, kho thuốc sâu dưới chân núi Hòn Trơ bị đóng cửa nhưng từ đó đến nay, kho thuốc này vẫn là nỗi ám ảnh của dân trong xóm. Dù không hoạt động nhưng kho thuốc vẫn bốc mùi nồng nặc, những rãnh nước chảy quanh kho nổi đầy váng xanh đỏ.

Nói về kho thuốc trừ sâu này, bà Nguyễn Thị Chi thở dài ngao ngán: “Trước đây nhà tui sống cạnh kho và có 2 người chết vì ung thư, giờ không chịu được nữa nên phải bỏ đi nơi khác. Chỉ mong chính quyền xóa bỏ chiếc kho cũ này, tẩy sạch lại đất, nước cho bà con mà thôi”.

Không chỉ bệnh tật mà sự tồn tại của chiếc kho đựng thuốc trừ sâu cũ cũng khiến cho người dân xóm 15 bị mất đất sản xuất vì ô nhiễm. Ông xóm trưởng cho biết, 25ha đất nông nghiệp quanh kho thuốc sâu bị ô nhiễm, không thể sản xuất. Trước đây, quanh núi Hòn Trơ có nhiều nhà dân, nhiều người làm lò gạch, làm vườn, trang trại nhưng nay họ bỏ đi hết, khiến khu vực này trở nên hoang lạnh.

Ông Hào cho biết, người dân trong xóm có kiến nghị chính quyền cấp trên kiểm tra, đánh giá dư lượng thuốc trừ sâu trong kho và quanh khu vực nhưng nhiều đoàn về lấy mẫu nước, mẫu đất rồi đi mà không có câu trả lời.

Ông Dương Đăng Hồi, chủ tịch UBND xã Diễn Yên cho biết, việc người dân xóm 15 có nhiều người chết vì ung thư và mắc nhiều bệnh bẩm sinh, chính quyền xã có biết nhưng vì vấn đề vượt quá khả năng của xã nên phải chờ đợi các nhà khoa học vào cuộc. Cũng theo ông, hiện nay có một dự án về tẩy rửa môi trường triển khai ở khu vực quanh kho thuốc trừ sâu nhưng tiến độ và hiệu quả như thế nào thì chính quyền xã không nắm được.

Nguyên Khoa