“Ba tấc lưỡi”

Trải qua 5.000 năm, trong văn hóa Trung Hoa đích thực, thành ngữ là một viên ngọc sáng của kho tàng ngôn ngữ. Vừa ngắn gọn, sinh động, lại biểu cảm, chúng được đúc kết từ các sự kiện lịch sử cũng như nền văn hóa chân chính của Trung Quốc. Thành ngữ phản ánh sự thật lịch sử, phản ánh chính trị, quân sự, văn hóa phong tục dân gian, đạo đức và cả lý tưởng. Những thành ngữ đó giúp người dân hiểu và nhớ được lịch sử lâu đời của đất nước.

Thời Tam quốc, khi quân Tần bao vây kinh đô Hàm Đan của nước Triệu, vua Triệu phái Bình Nguyên Quân sang cầu viện binh và đàm phán với nước Sở về việc hợp tung đánh Tần. Bình Nguyên Quân quyết định dẫn theo 20 môn hạ gồm đủ tài văn võ để đi cùng. Tuy nhiên sau khi tuyển chọn được 19 người, ông không nhận thấy ai có khả năng nữa cả. Có người tên Mao Toại bước ra tự tiến cử mình. Mao Toại là một trong những môn hạ của Bình Nguyên Quân, tuy nhiên Bình Nguyên Quân không có ấn tượng gì đặc biệt về ông. Sau khi hỏi Mao Toại vài câu, Bình Nguyên Quân miễn cưỡng cho Mao Toại đi cùng. Mao Toại tuy trông giản dị nhưng lại là người rất có tài thuyết phục. Khi đến nước Sở, Mao cùng 19 người kia bàn bạc với nhau. Mao Toại có tư tưởng và nói năng rất hợp tình hợp lý khiến mọi người đều ấn tượng.

Đến ngày Bình Nguyên Quân diện kiến vua Sở, họ nói chuyện từ lúc mặt trời mọc đến đứng bóng vẫn chưa thấy kết quả gì. Mọi người trong đoàn lo lắng, Mao Toại tình nguyện đến cung điện để tìm hiểu chuyện gì xảy ra. Mao Toại một tay chống bảo kiếm, thoăn thoát bước lên thềm. Vua Sở trông thấy ông liền ra hiệu bảo ông lui ra. Mao tiến đến phía Vua Sở và nói:“Bệ hạ sở dĩ dám quát mắng Toại này trước mặt chủ tôi chỉ vì người cho rằng nước Sở đông người. Tuy nhiên nay trong vòng 10 bước nhà vua không thể cậy vào việc ngài có nhiều binh lính được. Tính mạng của nhà vua đang nằm trong tay Toại này”. Mao Toại giải thích rằng phái đoàn từ nước Triệu đến để ký hiệp ước và hợp tung với Sở nhằm chống lại quân Tần, tất cả những điều đó là vì lợi ích của nước Sở chứ không phải vì lợi ích của riêng nước Triệu.

Vua Sở đã rất ấn tượng với những lời của Mao Toại, vì thế ông ngay lập tức đồng ý ký hiệp ước với Bình Nguyên Quân. Do đó, nhiệm vụ liên kết với quân Sở chống lại Tần được hoàn thành.

Sau khi về đến nước Triệu, Bình Nguyên Quân kể lại cho những người khác về đóng góp của Mao Toại trong hiệp ước lần này, đồng thời buồn bã nói rằng: “Ta từ nay không bao giờ khoe khoang về khả năng nhận ra người tài nữa. Ta đã gặp hàng trăm hàng ngàn người trước đây, tưởng rằng mình không nhìn sót một ai cả, thế mà nay ta lại không nhận ra tài năng của Mao Toại. Khi đến nước Sở lần này, Mao Toại tiên sinh đã nâng cao vị thế của nước Triệu. Ba tấc lưỡi của tiên sinh mạnh hơn cả trăm vạn quân”.

Từ đó, Bình Nguyên Quân đối đãi với Mao Toại như thượng khách.

Thành ngữ “ba tấc lưỡi” ra đời từ đó, để chỉ một người giỏi hùng biện và thuyết phục.

Theo kanzhongguo/Tin180