1 triệu loài đối mặt với tuyệt chủng trong nhiều thập kỷ
Cuộc sống trên hành tinh của chúng ta đang bị đe dọa nghiêm trọng, sự đa dạng sinh học đang suy giảm với tốc độ chưa từng thấy trong lịch sử loài người. Đây là kết quả nêu trong một báo cáo của Liên Hiệp Quốc được biên soạn bởi 145 chuyên gia trên toàn cầu.
Cảnh báo này đến từ Nền tảng chính sách khoa học liên chính phủ về đa dạng sinh học và dịch vụ hệ sinh thái (IPBES), do Liên Hợp Quốc thành lập năm 2012 và một hội đồng gồm hơn 300 tác giả đã đánh giá một cách khoa học về tình trạng sự sống trên Trái Đất trong ba năm qua. Một bản tóm tắt các phát hiện của họ đã được trình bày tại Paris vào ngày 6/5/2019, dựa trên hơn 15.000 nguồn để đưa ra đánh giá toàn cầu có hệ thống về tác động của chúng ta đối với thế giới tự nhiên – và điều này ảnh hưởng đến tương lai của loài người.
Chủ tịch IPBES, Sir Robert Watson nói: “Sức khỏe của các hệ sinh thái mà chúng ta và tất cả các loài khác phụ thuộc đang xấu đi nhanh hơn bao giờ hết. Chúng ta đang làm xói mòn nền tảng của nền kinh tế, sinh kế, an ninh lương thực, sức khỏe và chất lượng cuộc sống trên toàn thế giới”.
Sự sụp đổ của đa dạng sinh học và hệ sinh thái của Trái Đất không hoàn toàn là thông tin mới, với hàng thập kỷ báo cáo cho thấy chúng ta đang sống qua sự kiện tuyệt chủng lớn thứ sáu của hành tinh. Điều đó đã thúc đẩy các nhà bảo tồn và các nhà khoa học sử dụng các thuật ngữ như “hủy diệt sinh học” và “sóng thần tuyệt chủng” để mô tả về vấn đề này. Những số liệu từ báo cáo cho thấy:
- Con người đã thay đổi đáng kể 75% đất đai và 66% môi trường biển.
- Có tới 1 triệu loài thực vật và động vật đang bị đe dọa tuyệt chủng trong vòng nhiều thập kỷ.
- Ít nhất là 680 loài sẽ bị loài người tuyệt chủng kể từ thế kỷ 16.
- 40% các loài lưỡng cư, 33% san hô hình thành rạn san hô và hơn 33% tất cả các động vật có vú biển bị đe dọa.
- Một ước tính dự kiến cho côn trùng cho thấy 10% bị đe dọa.
Viết trên tạp chí truy cập mở Science Advances vào thứ Hai, nhà sinh vật học bảo tồn nổi tiếng Thomas E. Lovejoy đã tóm tắt báo cáo với lời lẽ khá ảm đạm:
“Eden đã biến mất. Trong khi khu vườn hành tinh vẫn còn tồn tại, nó đang trong tình trạng xuống cấp trầm trọng, bị đào bới và phân mảnh gần như không thể nhận ra”.
Báo cáo cho thấy các động lực chính của sự hủy diệt là những thay đổi nhanh chóng trong việc sử dụng đất, biển của con người và khai thác tài nguyên thiên nhiên. Tương tự, biến đổi khí hậu, ô nhiễm và các loài xâm lấn đã ảnh hưởng trực tiếp đến thiên nhiên.
Nếu không thay đổi, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy đa dạng sinh học đi xuống. Báo cáo của IPBES cho thấy các mục tiêu hiện tại để bảo vệ hành tinh và ngăn chặn hoặc đảo ngược các tác động chỉ có thể đạt được thông qua “tổ chức lại toàn hệ thống theo các yếu tố công nghệ, kinh tế và xã hội, bao gồm mô hình, mục tiêu và giá trị”.
Nó tương đương với Doctor Strange trong Infinity War, dự tính tất cả các tương lai có thể và tìm thấy rất ít nơi đa dạng sinh học phục hồi và thiên nhiên lại phát triển mạnh mẽ. Thách thức là vô cùng lớn và nó bắt đầu bằng việc thay đổi thái độ.
Chúng ta biết ngay cả điểm sâu nhất trong các đại dương của Trái Đất cũng chứa đầy nhựa, rằng sự thay đổi khí hậu do con người gây ra đã khiến các loài bị tuyệt chủng và quần thể ong đang gặp nguy hiểm đáng kể, nhưng chưa bao giờ các mối nguy này được thống kế, liên kết lại một cách trọn vẹn. Bằng cách nhấn mạnh vô số cách chúng ta đang làm hại hành tinh, báo cáo là một lời nhắc nhở nghiêm khắc khác về tương lai của sự sống trên Trái Đất.
Một bản tóm tắt có thể được tìm thấy tại trang web cho IPBES. Báo cáo đầy đủ, tổng cộng 1.500 trang, sẽ được xuất bản vào cuối năm 2019.
Theo vnreview