Thần Inti vị thần mặt trời được cho là tổ tiên của người Inca. Họ cho rằng, do con người có lối sống hoang dã, không văn minh, nên thần Inti đã sai con trai của mình sáng lập ra Đế Chế Inca – Manco truyền dạy văn hóa cho con người.
Trong hệ thống những câu chuyện thần thoại và tín ngưỡng tôn giáo của người Inca, thần Inti là thần Mặt Trời. Ngài là một trong những vị thần quan trọng nhất trong các đền thờ của người Inca.
Thần Inti gắn liền với việc sản xuất nông nghiệp, vì ngài là vị thần cung cấp nhiệt độ và ánh sáng cần thiết cho cây trồng phát triển. Do đó, thần Inti là một vị thần khá nổi bật và có một vị trí đặc biệt đối với những người nông dân của nền văn minh Inca.
Hơn nữa, Sapa Inca (danh xưng cho các hoàng đế cai trị Đế Quốc Inca) từng tuyên bố rằng họ là do thần Inti sinh ra. Điều này đã làm gia tăng uy tín và vị thế của vị thần này.
Thần Inti – Con trai của Đấng Tạo Hóa
Thần Inti được cho là con trai của thần Viracocha và vợ ông – Nữ thần Mama Cocha. Người Inca xem thần Viracocha là vị thần tối cao của họ. Bởi ông chính là người tạo ra vũ trụ, còn người vợ của ông được cho là nữ thần biển cả.
Trong các vị thần của người Inca, thần Viracocha đứng ở vị trí cao nhất và quan trọng nhất. Con trai ông, thần Inti là vị thần được xếp ở vị trí thứ 2 sau cha mình.
Theo một truyền thuyết Inca, thần Viracocha còn có hai người con khác ngoài thần Inti là Pachamama và Mama Quilla. Thần Mama Quilla trước đây được tôn thờ là nữ thần đất, nhưng sau này được xem là thần Mặt trăng.
Thần mặt trời – Người ban tặng cuộc sống
Được xem là vị thần Mặt Trời, thần Inti có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuộc sống của người Inca. Ông là người kiểm soát mọi hoạt động nông nghiệp và nắm giữ sự tồn vong của con người.
Hay nói cách khác, nhờ có nhiệt độ và ánh sáng Mặt trời của thần Inti mà cây trồng mới có thể phát triển. Do đó, người nông dân Inca thường thờ phượng và cầu nguyện thần Inti để có được một mùa màng bội thu.
Mặc dù thần Inti được biết đến là một vị thần nhân từ và độ lượng, nhưng đôi khi ông cũng có những cơn giận dữ kinh hoàng. Theo đó, hiện tượng Nhật Thực được xem là biểu hiện sự không hài lòng của thần Inti.
Thần Inti – Tổ tiên của các vị vua Inca
Những người cai trị Đế Quốc Inca cũng từng tuyên bố rằng: Thần Inti là tổ tiên của họ. Trong đó, người sáng lập ra Đế Chế Inca – Manco Capac là con trai của thần Inti.
Theo một huyền thoại thì thần Inti đã truyền dạy nền văn minh cho con người thông qua con trai mình, vua Manco Capac. Vì vậy, ông được mô tả như một vị thần độ lượng, luôn chăm sóc cho con dân của mình.
Huyền thoại kể rằng vì nhìn thấy con người có lối sống hoang dã, ngỗ ngược và không văn minh, nên thần Inti cảm thấy không vui. Ngài đã cho gọi con trai là Manco Capac và con gái Mama Ocllo đến, rồi chỉ dẫn họ đến nhân gian truyền dạy văn hóa cho con người. Đây chính là sự khởi đầu của nền văn minh Inca.
Coricancha – Ngôi đền của thần Mặt Trời
Đền Coricancha (Ngôi đền Mặt Trời) dành riêng để thờ phượng thần Inti nằm tại thủ đô Inczco của người Inca. Ngôi đền được xây dựng dưới triều đại Pachacuti Inca Yupanqui, người cai trị Inca đời thứ 9. Đây cũng là nơi vị tư tế cấp cao Villac Umu chủ trì các nghi lễ để tôn vinh thần Inti.
Tuy nhiên, ngôi đền này đã bị những người chinh phục Tây Ban Nha phá hủy và hầu hết các khối đá của đền được sử dụng để xây dựng một nhà thờ ở ngay vị trí của đền Coricancha.
Các ngôi đền nổi bật khác dành riêng cho vị thần này bao gồm: Ngôi đền ở Pisac (phía đông bắc thành phố Cuzuco), đền Ingapirca (nằm ở Ecuador ngày nay) và ngôi đền ở Đảo Mặt Trời trên hồ Titicaca.
Inti Raymi – Lễ hội Mặt Trời
Có một lễ hội đặc biệt được người Inca tổ chức để tôn vinh thần Inti. Nó được gọi là Inti Raymi – lễ hội Mặt Trời diễn ra vào tháng 6. Inti Raymi thường kéo dài vài ngày. Ngày nay, lễ hội này vẫn còn được duy trì trên khắp vùng Andes, Bolivia, Ecuador và Peru.
Ở khía cạnh nghệ thuật, người Inca mô tả ông như một bức tượng vàng, một chiếc đĩa Mặt trời, hoặc một mặt nạ vàng. Có thể thấy, vàng là thứ kim loại quý thường được gắn liền với vị thần này. Nó được xem là mồ hôi của Mặt trời.
Ngày nay, mặc dù sự thờ phượng dành cho thần Inti đã không còn phổ biến như trước đây, nhưng hình ảnh của ông như một Mặt trời rực lửa vẫn còn được nhìn thấy trong lá cờ của hai quốc gia Nam Mỹ là Argentina và Uruguay.
Hồng Liên, theo ancient-origins