“Tam Tự Kinh” là di sản quý giá được truyền lại của nền văn hóa Thần truyền từ xa xưa. Những bài học làm người đầu tiên giản dị mà sâu sắc này sẽ giúp trẻ ghi nhớ suốt cuộc đời mình.
Khi Hoàng Hương lên chín tuổi đã biết dùng hơi ấm cơ thể của mình để ủ ấm chăn chiếu vào mùa đông, sau đó mới mời cha lên giường đi ngủ.
Khổng Dung khi mới bốn tuổi đã biết khiêm nhường, cậu nhường quả lê to cho anh ăn, còn mình thì ăn quả nhỏ.
Hiếu thuận với cha mẹ, là bổn phận mà người làm con nên làm. Yêu mến anh là đạo lý mà người em nên hiểu từ khi còn nhỏ.
Bài 5:
Nguyên văn
香(xiāng) 九(jiǔ) 龄(líng)，能(néng) 温(wēn) 席(xí)，
孝(xiào) 于(yú) 亲(qīn)，所(suǒ) 当(dāng) 执(zhí)。
融(róng) 四(sì) 岁(suì)，能(néng) 让(ràng) 梨(lí)，
弟(tì) 于(yú) 长(zhǎng)，宜(yí) 先(xiān) 知(zhī)。
Hương cửu linh; Năng ôn tịch
Hiếu vu thân; Sở đương chấp
Dung tứ tuế; Năng nhượng lê
Đệ vu trưởng; Nghi tiên tri
Tạm dịch
Hoàng Hương 9 tuổi, đã biết ủ ấm chăn chiếu
Hiếu với cha mẹ, là việc nên làm
Khổng dung 4 tuổi, đã biết nhường lê
Thuận hòa với anh em, là điều trước tiên nên học hỏi
Tam Tự Kinh – Tập 5 – Hoàng Hương và Khổng Dung. (Nguồn: Chánh kiến)
Câu chuyện Hoàng Hương quạt gối ủ chăn
Hoàng Hương là người vùng Giang Hạ, thời Đông Hán, từ nhỏ đã rất hiếu thuận với cha mẹ, người ở trong vùng đều gọi cậu bé là “tiểu hiếu tử” (đứa con nhỏ có hiếu). Năm Hoàng Hương lên chín tuổi thì mẹ cậu qua đời, vì thế cậu bé lại càng hiếu thuận với cha hơn. Hàng ngày cậu đều giành làm những công việc tương đối nặng nhọc, để cho cha mình có nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn, cậu bé nghĩ mọi cách để cha có được cuộc sống thoải mái hơn.
Mùa hè thời tiết oi bức, lại nhiều muỗi, Hoàng Hương biết cha mình không chịu được nóng, thời tiết nóng thường làm ông không ngủ được, lại còn bị muỗi đốt nữa. Vì thế mà mỗi tối trước khi cha đi ngủ, Hoàng Hương thường dùng quạt quạt gối và chiếu cho mát, và đuổi muỗi xong rồi mới mời cha đi ngủ. Đến mùa đông lạnh giá, Hoàng Hương sợ cha bị lạnh, cậu bèn nằm trên giường ủ ấm chăn chiếu, rồi mới mời cha lên giường nghỉ ngơi.
Không lâu sau, những hành động hiếu thuận của Hoàng Hương được truyền khắp kinh thành, không ai là không biết, không ai là không rõ, thời đó còn lưu truyền câu nói khen ngợi Hoàng Hương “Thiên hạ vô song, Giang Hạ Hoàng đồng”, ý của câu nói này là: Hiếu thuận như Hoàng Hương ở quận Giang Hạ, e rằng thiên hạ không có người thứ hai. Khi đó, thái thú Giang Hạ nghe được chuyện này, ông cảm thấy đây là chuyện vô cùng hiếm gặp, liền tấu lên hoàng thượng để biểu dương việc làm hiếu thuận của Hoàng Hương.
Người đời sau có câu thơ kính trọng khen ngợi Hoàng Hương rằng: “Trời đông ủ ấm chăn, tiết hè quạt mát gối; tuổi nhỏ mà hiểu chuyện, xưa nay chỉ Hoàng Hương”.
Câu chuyện Khổng Dung nhường lê
Khổng Dung, người Dự Châu nước Lỗ cuối thời Đông Hán, là cháu đời thứ 20 của Khổng Tử. Khổng Dung tính tình thật thà lương thiện, từ nhỏ đã biết khiêm nhường.
Năm lên bốn tuổi, có người đến tặng một giỏ lê, cha Khổng Dung gọi cậu bé lại bảo cậu chọn trước một quả, Khổng Dung chọn quả nhỏ nhất.
Cha Khổng Dung cảm thấy kỳ lạ, liền hỏi: “Này con, sao con không chọn quả to chứ?”. Khổng Dung trả lời: “Tuổi nhỏ nhất, nên ăn quả nhỏ nhất ạ; anh lớn tuổi hơn con, nên ăn quả to ạ”. Sau khi người trong họ biết được chuyện này, đều nhìn Khổng Dung với ánh mắt khác.
Xem thêm: “Tam Tự Kinh” (bài 4): Câu chuyện Biện Hòa dâng ngọc
Theo chanhkien.org