Vị luật sư đánh bại Big Tobacco (các hãng thuốc lá lớn) trong vụ kiện vào 20 năm trước đã nhìn thấy một kẻ thù đáng sợ khác – đó chính là các ông lớn thao túng ngành dược phẩm Big Pharma.
Những năm 1990, với tư cách là luật sư của bang Mississippi, ông Mike Moore đã khởi kiện chống lại 13 công ty thuốc lá được gọi chung là Big Tobacco. Kết quả là vị luật sư này đã giành được chiến thắng và buộc Big Tobacco phải bồi thường 246 tỷ USD cho 50 bang.
Vụ kiện ở tiểu bang của ông đã mở rộng thành một loạt vụ kiện khác được các tiểu bang và các luật sư ưu tú ủng hộ mạnh mẽ, và sau đó ông đã giành được chiến thắng mà Moore tự hào gọi là “thành tựu y tế công cộng lịch sử nhất trong lịch sử“.
Trang NBC News hôm 21/5 cho biết, hiện tại ông Moore đang sử dụng những kinh nghiệm trong cuộc chiến với ngành công nghiệp thuốc lá, để ứng dụng vào vụ kiện với các công ty dược phẩm lớn được gọi chung là Big Pharma. Ông cho rằng họ phải chịu trách nhiệm về đại dịch opioid (thuốc giảm đau có tính chất gây nghiện).
Vị luật sư 66 tuổi nói trên tờ NBC News rằng: “Tôi làm việc 7 ngày một tuần, vì tôi biết có lẽ cuối cùng tôi sẽ góp phần giúp cứu lấy cuộc sống của nhiều người”.
Ông Moore, từ nhỏ đã mong muốn trở thành linh mục, hiện dành toàn bộ thời gian đi xuyên nước Mỹ để xây dựng một liên minh các quan chức, như ông từng làm trong vụ kiện Big Tobacco. Đến nay ông đã kêu gọi được 23 nhà lãnh đạo đang làm việc trong chính phủ.
Vị luật sư này thậm chí còn kêu gọi sự đóng góp của Tổng thống Donald Trump, người đã tuyên bố đại dịch opioid là “vấn đề nghiêm trọng chưa từng có” và là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe quốc gia trong năm 2017.
Ông nói: “Thưa ngài Tổng thống, đây có thực sự là một trường hợp khẩn cấp quốc gia hay không? Nếu có, ông hãy họp mọi người lại ngay ngày mai. Sau đó, hãy ngồi xuống và giải quyết vấn đề này”.
Chip Robertson, cựu lãnh đạo Tòa án Tối cao Missouri nói rằng, nhiều người đã cố gắng làm những gì mà ông Moore đang làm, nhưng cuối cùng tất cả họ đều từ bỏ.
Tuy nhiên, “Mike không sợ ai vì ông ấy tin rằng mình đang làm điều đúng đắn”, ông Robertson cho biết.
Ông Robertson từng tham gia vào cuộc chiến chống lại Big Tobacco của Moore, và hiện ông cũng đang tham gia đội ngũ hàng đầu của ông Moore gồm các luật sư, quan chức địa phương và liên bang trong cuộc chiến chống lại Big Pharma.
Theo báo cáo của Viện nghiên cứu quốc gia về Lạm dụng thuốc của Mỹ (NIDA), tình hình dịch opioid ở Mỹ đã tăng gấp 6 lần kể từ năm 1999, hiện nay mỗi ngày có 115 người chết vì dùng thuốc quá liều. Khoảng 75% những người bắt đầu lạm dụng opioid trong những năm 2000 đã báo cáo rằng họ phải dùng thuốc theo toa thường xuyên.
Ông Moore gọi các công ty dược phẩm là “ác quỷ” và cáo buộc những công ty này cố ý nói dối về tính chất gây nghiện trong thuốc của họ. Theo đó, kể từ năm 2014 ông và nhóm nghiên cứu của mình đã đệ trình nhiều đơn kiện chống lại các nhà sản xuất thuốc opioid theo toa.
Tiểu bang Mississippi của ông cũng là tiểu bang đầu tiên trong số 10 tiểu bang kiện các công ty dược phẩm.
Một trong số các bị đơn là Purdue Pharmaceuticals, các nhà sản xuất thuốc giảm đau OxyContin. Năm 1998, Purdue đã phát thành một video quảng cáo khẳng định rằng “tỷ lệ gây nghiện của thuốc đối với các bệnh nhân dưới 1%”.
Nhưng Moore cho biết: “Khi bạn đào tạo lực lượng lao động của mình – hàng ngàn nhân viên bán hàng – để họ ra ngoài nói với bác sĩ là loại thuốc của mình có tỉ lệ gây nghiện dưới 1%, và bạn biết rằng không có bất kỳ cuộc nghiên cứu nào của bạn, cũng như không có một nghiên cứu đáng tin cậy nào kiểm chứng những điều mà bạn vừa nói, thì điều này đồng nghĩa rằng bạn đang nói dối”.
Đáp trả lại Moore, đại diện của Purdue nói với NBC rằng: Đánh giá của Moore là sự thiếu sót trầm trọng. Họ cũng tuyên bố rằng thuốc Oxycontin chỉ chiếm ít hơn 2% trong các loại thuốc opioid được kê toa hiện nay.
Theo Purdue, “việc buôn bán bất hợp pháp, lạm dụng heroin và thuốc phiện fentanyl phi pháp” mới chính là thủ phạm thật sự tạo ra đại dịch opioid của Mỹ. Công ty này tuyên bố sẵn sàng đối chất với ông Moore tại tòa án.
NBC News cho biết, sau 16 năm làm luật sư, ông Moore tiến hành các hoạt động tư nhân vào năm 2004. Ông chuyên theo đuổi các vụ kiện liên quan đến cuộc xung đột giữa chính phủ với các tập đoàn lớn.
Trong năm 2017, ông đã ghi thêm một chiến thắng lớn giúp giám sát các cuộc đàm phán giữa hãng dầu khí BP với 5 tiểu bang và 500 thành phố, dẫn đến việc giải quyết hợp pháp 20 tỷ USD cho các thiệt hại từ vụ tràn dầu Deepwater Horizon năm 2010.
Luật sư Moore chia sẻ, khi ông quyết định chiến đấu để chống lại Big Tobacco, ngay cả mẹ của ông cũng đặt câu hỏi về nhận định của ông trước sức mạnh và nguồn lực kinh tế mạnh mẽ của phe đối lập. Nhưng cuối cùng chiến lược pháp lý không chính thống của Moore đã hiệu quả.
Do đó, vị luật sư này nghĩ rằng mình có thể sử dụng cách tiếp cận tương tự để giành chiến thắng một lần nữa. “Tôi sẽ thắng cuộc chiến này. Tôi sẽ tiếp tục tấn công cho đến khi họ bỏ cuộc”.
>>> Người Mỹ chết vì thuốc giảm đau gây nghiện nhiều hơn vì chiến tranh
>>> “Nuôi sống” thế giới hiện nay là 3 ông lớn ngành thực phẩm
Tú Văn, theo NBC News