Ẩn mình trong một ngôi nhà và được bao quanh bằng những bức tường thời Trung Cổ cao chót vót ở Girona, vùng Catalonia, Tây Ban Nha, là một khu vườn yên tĩnh – Kabbalah.
>>> Khu vườn của Monet – Nguồn cảm hứng cho các kiệt tác nghệ thuật
Ngay trước cổng vào có một bức tượng thiên thần tóc dài, đang chắp tay cầu nguyện.
Khi cánh cổng được mở khóa là lúc bạn có thể đi vào khu vườn bậc thang và khám phá mọi thứ. Nhưng thời gian mở khóa rất thất thường.
Đặt chân vào bên trong, bên trái lối đi là một bức tường đá cao 3 mét với những đóa hồng và nhiều mảng đồng khắc tên của các thiên thần bằng tiếng Catalunya và tiếng Hebrew (Do Thái).
Đó là một nơi yên bình mà bạn có thể tìm đến sau những con phố đông đúc đầy khách du lịch. Nhưng đằng sau sự yên bình ấy, khu vườn khiêm tốn này còn che giấu nhiều bí mật khác.
>>> Cuernavaca – “Thành phố mùa xuân vĩnh cửu” với những di tích cổ và khu vườn tuyệt đẹp
Theo bản đồ du lịch của thành phố Girona, nơi đây được gọi là Jardí de l’Ángel — Vườn Thiên sứ. Một số người khác gọi nó là vườn Kabbalah hoặc khu vườn của người Do Thái.
Bởi vì vào thời Trung Cổ, thành phố Girona là một trung tâm quan trọng của đạo Do Thái ở châu Âu. Nhưng vào năm 1942, tất cả những người Do Thái ở Tây Ban Nha bị buộc phải lưu vong hoặc rời khỏi thành phố.
Khu vườn có nhiều nét hiện đại, đó là sản phẩm của sự đổi mới đô thị trong những năm 1990 hay vốn dĩ nó đã như vậy? Và tại sao tên của một số thiên thần này lại được viết đảo ngược? Đó là những thắc mắc vẫn chưa có lời giải đáp.
Kiến trúc khu vườn Kabbalah
Khu vườn bao gồm 4 tầng được nối với nhau bằng những chiếc cầu thang đá. Sân chính và ba sân hiên ngoài trời được xây dựng dọc theo các bức tường thành cổ theo cấp độ giảm dần.
Trong sân vườn tầng thấp nhất, những cây cam tỏa hương thơm ngát che phủ những chiếc ghế gỗ. Tại đây, một bức tường khá thấp nằm chắn giữa tầng đầu tiên và tầng thứ hai. Nó chứa nhiều bảng tên thiên thần bằng đồng, nhưng đa số các bảng đồng đã bị đánh cắp.
Ở tầng hai có nhiều cây lựu, cây bụi được cắt tỉa gọn gàng, hoa oải hương cùng nhiều loại hoa thơm khác. Ẩn trong vườn cây tươi tốt là chiếc cầu thang đá hẹp dẫn lên tầng ba.
Tại khu vực tầng 3 có nhiều bụi cây hơn. Trên một gò đất cao là bức tượng thiên thần mạ vàng có tỉ lệ cân đối như người thật. Bức tượng có đôi cánh thiên thần phía sau lưng được chế tác vào thế kỷ 19. Trong tay thiên thần khi này đang cầm một thứ như vòng hoa.
Tiếp sau đó là tầng thứ 4. Để đến được khu vực này bạn cần rướn mình trèo lên vài viên đá nhô ra trên một mỏm đá hẹp. Nó chỉ vừa đủ chỗ cho một người lớn ngồi xuống.
Theo thông tin chính thức từ văn phòng du lịch của thành phố, khu vườn này là sản phẩm của sự đổi mới đô thị vào năm 1990 và nó được đặt tên theo một con đường thời trung cổ: Carrer de l’Angel. Đây cũng là con đường dẫn đến khu vườn.
Thiên thần và Kabbalists
Theo Gerard Serrat, một hướng dẫn viên người Do Thái ở Girona, nơi này được gọi là vườn Kabbalist bởi vì trong nhiều thế kỷ trước, những người Do Thái đã có những cuộc gặp bí mật tại đây để thực hành các phép thuật bí truyền.
Các mảng đồng ghi tên những thiên thần bằng tiếng Do Thái và bức tượng thiên thần bằng vàng trong khu vườn được cho là có mối liên hệ với điều kể trên. Tuy nhiên, hầu hết các hướng dẫn viên du lịch đều nói rằng bức tượng đại diện cho tổng lãnh thiên thần Micheal, nhưng những đặc điểm trên bức tượng lại cho thấy nó giống Archangel Metatron hơn, “người bảo hộ” của Kabbalah, nhánh huyền bí của Do Thái giáo.
Và khi nói đến Kabbalah ta không thể không nhắc đến học giả và Giáo sư Rabbi Moses Ben Nahman, sống ở thành phố Girona vào thế kỷ 13 và là người đứng đầu của một ngôi trường đạo Kabbalah lớn ở đó.
Vào năm 1263, trong Tranh chấp Barcelona, ông buộc phải tranh luận với một học giả người Dominica về các câu hỏi liên quan đến đức tin. Kết quả là giáo sư Nachmanides đã thắng. Nhưng cũng chính vì điều này mà ông bị buộc chạy trốn khỏi Girona và chết trong vùng Đất Thánh vào năm 1270.
Vậy còn về phần các bảng đồng ghi tên những thiên thần thì có ý nghĩa gì? Một số bảng đồng được đánh giá khá cao và bị đánh cắp, nhưng trong khu vườn vẫn còn vài bảng đồng.
Có một số bảng đồng khiến nhiều người khó hiểu, bởi thông thường tiếng Do Thái được ghi theo thứ tự từ phải sang trái, nhưng các bảng đồng lại ghi tên thiên thần theo chiều ngược từ trái sang phải. Và theo những người hiểu tiếng Do Thái, có những bảng viết sai chữ Do Thái.
Sự không thống nhất này có phải chỉ đơn giản là lỗi của người khắc chữ không hiểu rõ tiếng Do Thái? Hay họ làm theo truyền thống bí truyền để nỗ lực “tuyên bố” quyền lực của các tên thiên thần bằng cách viết ngược lại?
Dù đến nay vẫn chưa có ai trả lời được những vấn đề đó, nhưng xét về mặt truyền thống có 72 tên các thiên thần được tạo ra bằng cách hoán vị chữ cái Do Thái. Trên bức tường ở lối vào dường như ban đầu có tổng cộng 27 bảng đồng. Cho nên nhiều người đặt ra câu hỏi rằng: Đó phải chăng là một sự tham chiếu bí ẩn về gematria (phép diễn giải số học thần thánh), hệ thống thần thông Kabbalah, sự liên kết của các chữ số và phép đảo ngược?
Tại sao khu vườn lại có 4 tầng?
Một bí ẩn khác cũng cần lời giải đáp đó là vì sao khu vườn lại có 4 tầng? Nó có phải chỉ là một kiểu thiết kế cảnh quan thông thường hay ẩn chứa một thông điệp nào khác?
Trong vấn đề này, nó làm chúng ta nhớ đến giáo lý của Kabbalah khi cho rằng cuộc sống bắt đầu như một “chuỗi sinh mệnh” có tính giảm dần tương ứng với 4 thế giới.
Theo mô hình này, sự bắt nguồn và chuyển động là thế giới thứ 1, sự sáng tạo là thế giới thứ 2, sự hình thành là thế giới thứ 3, và hành động chính là thế giới thứ 4. Đó là 4 thế giới tạo nên vũ trụ.
Đôi khi chúng còn được gọi là thế giới tâm linh, thế giới tri thức, thế giới tình cảm / tâm lý và thế giới vật chất. Các thế giới xâu chuỗi với nhau trong không gian / thời gian.
Như vậy rõ ràng 4 tầng của khu vườn chính là đại diện của 4 thế giới. Trong đó, bức tượng của thần Archangel Metatron nằm trên sân thượng tầng 2 có vị trí trùng khớp với nơi mà ngài tọa lạc trong biểu đồ cây sự sống Kabbalah.
Theo truyền thống địa phương, nếu như bạn có một câu hỏi quan trọng thì hãy đến vườn Kabbalah để hỏi xin ý kiến của các vị thần tại sân chính của tầng thấp nhất. Và nếu như bạn không nhận được câu trả lời hãy đi tiếp lên tầng thứ 2. Cứ thế tiến lên đến khi nào có được câu trả lời.
Điều này mang ý nghĩa rằng, khi bắt đầu tìm cho mình câu trả lời bạn sẽ khởi đầu ở thế giới trần tục, tiếp đến là thế giới vật chất và cuối cùng bạn sẽ tìm thấy đáp án ở cấp độ cao nhất của thế giới tâm linh.
Với truyền thống này có lẽ đây thực sự là một nơi diễn ra cuộc gặp gỡ bí ẩn của những người theo đạo Kabbalah.
Nhưng sau cùng dù là vườn thiên thần, vườn Kabbalah hay vườn của người Do Thái, thì nó vẫn là một nơi trú ẩn bình yên ở cuối con đường trung cổ nhỏ hẹp. Nơi chứa đầy hương thơm hoa hồng, hoa oải hương, hoa cam và những bí ẩn chưa có lời giải.
Tú Văn, theo ancient-origins