“Giấc mơ sáng suốt” (GMSS), với tên gốc là Lucid Dream, chỉ trạng thái người mơ biết mình đang mơ và có thể điều kiển giấc mơ này theo ý nghĩa của mình với cảm giác như thật.
GMSS không còn là một khái niệm lạ. Từ năm 415, thánh Augustine thành Hippo đã đề cập tới những giấc mơ khác thường vì ông vẫn duy trì được ý thức. Có nhiều ghi chép về GMSS trải dài trong lịch sử, và nhiều cuốn sách đã được phát hành như “Những giấc mơ và cách để dẫn dắt chúng”, “Nghiên cứu về những giấc mơ”… Nhưng phải đến năm 1968, cuốn sách đầu tiên được công nhận về tính khoa học nói về GMSS của Celia Green mới xuất hiện, có tên là “Những giấc mơ sáng suốt“.
Hiện tượng và dấu hiệu
Con người luôn hứng thú với thế giới của những giấc mơ. Trong một thời điểm bất kỳ nào đó, ai đó hẳn đã từng có lúc mong ước mình có thể bay, có thể sử dụng phép thuật, hoặc đủ sức mạnh để bảo vệ cả thế giới. Những điều này thật viển vông, và có những mong ước dù giản dị cũng không thể thành hiện thực. Nhưng tất cả những điều tưởng “chỉ là mơ” lấy lại có thể xuất hiện sống động khi ngủ.
GMSS là trạng thái mơ mà biết mình đang mơ. Nó cho con người những hình ảnh mong muốn, nhất là ý thức được rằng tất cả những điều này không phải là thật, nhưng nó có một ý nghĩa nào đó rất khó diễn tả. Nó là mơ mà không chỉ là mơ.
Những nghiên cứu cơ bản
GMSS và những nghiên cứu về nó được công bố với mục đích tốt đẹp: giúp con người có được giấc mơ nâng đỡ tinh thần. Hãy tưởng tượng, ai đó trải qua những ngày tồi tệ, và khi ngủ, chẳng ai muốn mình chỉ có giấc mơ là một chuỗi những đứt đoạn hình ảnh mơ hồ, thậm chí là ác mộng ám ảnh đến nhiều ngày sau. GMSS xuất hiện được coi như cách giải tỏa áp lực, khiến con người thoải mái và có được những thỏa mãn về tinh thần. Về khoa học, GMSS chỉ diễn ra trong trạng thái ngủ say, là trạng thái ngủ tốt nhất để phục hồi sức khỏe và thần kinh.
Sức mạnh phi thường
Bay chỉ là một kỹ năng dành cho những người mới chập chững tập “mơ”. Khi đã trở nên quen thuộc với những giấc mơ này, tại sao không thử sức với những thứ thú vị hơn: Di chuyển đồ vật chỉ bằng suy nghĩ, đốt cháy mọi thứ bằng cách nhìn trừng trừng vào nó chẳng hạn? Hô mưa gọi gió, hét ra lửa, đi xuyên tường, đọc suy nghĩ của người khác? Tức có thể làm bất cứ điều gì.
Điều trị rối loạn
Điều trị rối loạn stress sau sang chấn bằng GMSS liên quan đến việc tìm ra nguyên nhân gây những cơn ác mộng, và đối mặt với chúng theo những cách khác nhau. Nhiều người tin rằng, việc tiếp cận những cơn ác mộng dẫn đến sự hiểu biết sâu sắc về tiềm thức của con người. Điều tương tự cũng có thể xảy ra với GMSS. Nó làm tăng thêm sự hiểu biết về bản thân và nguồn gốc của những vấn đề thâm căn cố đế, vốn không thể lý giải được.
Điều trị rối loạn stress sau sang chấn bằng GMSS đem lại kết quả khá tốt. TS. Victor Spoormaker phát hiện những cơn ác mộng liên quan đến rối loạn stress sau sang chấn đã giảm đáng kể khi kỹ thuật GMSS được đưa vào ứng dụng. Spoormaker nói: “Chúng tôi thấy GMSS có hiệu quả trong việc giảm thiểu tần số gặp ác mộng, nhưng không phải ai cũng có thể học được. Đó là một loại điều trị phức tạp“.
Những lưu ý về GMSS
Mặc dù khái niệm về GMSS khá hấp dẫn nhưng điều gì cũng có hai mặt. Mơ một giấc mơ đẹp để sau đó thức dậy nhận ra chẳng có gì là sự thật thì có đáng không? Nhiều khi nó làm con người càng trở nên bế tắc, tuyệt vọng. Hoặc tệ nhất, có người chìm đắm trong những giấc mơ đến nỗi quên mất cuộc sống hiện tại. Nó như một cách trốn tránh sự thật, và hoàn toàn có thể biến những người bình thường trở thành tâm thần với những biểu hiện trầm cảm, xa lánh xã hội. Rượu và bia không tốt cho GMSS và cả giấc ngủ.