Bạn muốn học mọi thứ cần biết về Bitcoin, và học một cách thú vị? Vậy thì bạn không nên bỏ qua cuốn sách của Brian Patrick Eha, bởi nó không chỉ giải thích tất cả chi tiết kỹ thuật về cách hoạt động của Bitcoin, mà còn diễn giải triết lý đằng sau đó và cách nó thay đổi ngành tài chính.
Đối với hầu hết mọi người, chủ đề Bitcoin tương đối khô khan – một công nghệ mới khá mơ hồ giả làm tiền và rất khó hiểu đối với những người không phải là chuyên gia tài chính hay lập trình viên. Tuy nhiên, với tổng giá trị hiện nay gần 70 tỷ USD và tăng 300% trong năm 2017, Bitcoin cũng rất hấp dẫn và đáng để hiểu biết.
Eha đã giải thích sự tương phản bề mặt này trong cuốn sách dài 496 trang của mình về Bitcoin với nhan đề “How Money Got Free” (Tạm dịch: Tiền tệ đã được tự do như thế nào). Ông không chỉ cố gắng giải thích tất cả chi tiết kỹ thuật về cách hoạt động của Bitcoin, mà còn diễn giải triết lý đằng sau đó và việc nó thay đổi ngành tài chính như thế nào.
Tuy nhiên, ông nói về những vấn đề phức tạp này thông qua lịch sử của những cá nhân và công ty đã góp phần xây dựng đồng tiền này – tất cả đều rất chi tiết – khiến cho cuốn sách giống như một cuốn tiểu thuyết về tài chính hơn là tài liệu.
Kẻ gây rối
Hãy lấy ví dụ câu chuyện của cựu hacker Charlie Shrem, hơn 20 tuổi, thuộc tầng lớp trung lưu ở Brooklyn. Anh là một trong những đồng sáng lập công ty khởi nghiệp về Bitcoin từ những ngày đầu có tên BitInstant. Đây là công ty đầu tiên từng nhận được hơn 1 triệu USD tiền vốn đầu tư mạo hiểm, và Shrem đã kiếm được nhiều tiền với tư cách là CEO trước khi anh bị phạt tù 13 tháng vì tội trợ giúp một nhà chuyển tiền không có giấy phép.
Eha mô tả cuộc chiến thường xuyên giữa các ý tưởng cung cấp cho mọi người một loại tiền toàn cầu mới, tự do trước sự trói buộc của hệ thống ngân hàng và sự kiểm soát của chính phủ, so với việc xây dựng một công ty tuân theo các quy định được đưa ra cho loại tiền giấy, và những khó khăn của việc quảng bá và giải thích về những lợi ích của loại tiền tệ tự do này cho những người tiêu dùng trên toàn cầu cũng như các cơ quan quản lý nhà nước.
“Tôi đã nhận ra rằng câu chuyện về Bitcoin đã mở một cửa sổ vào một số trong những vấn đề quan trọng nhất của thời đại chúng ta, từ cuộc khủng hoảng tài chính và cuộc Đại Suy thoái cho đến sự tranh luận hiện đang bốc lửa giữa chủ nghĩa toàn cầu và những người phản đối nó”, Eha viết trong một email.
Liệu có phải công ty của Shrem đã tăng trưởng quá nhanh, và CEO này đã quá ngây thơ và tham lam, khiến anh phải trả giá?
“Anh ta có lẽ là người thỏa mãn nhất vì được chú ý và háo hức nhất với sự nổi tiếng, danh vọng và sự tôn trọng đến từ vai trò lãnh đạo của mình trong cộng đồng này. Anh cũng có kết cục đau khổ hơn hầu hết mọi người… Vì thế có một điều đáng buồn ở đó: câu chuyện của một thanh niên trung lưu thành đạt và sự ngã ngựa của anh – và hiện nay, anh đang cố gắng quay trở lại”, Eha nói.
Đứa trẻ nổi tiếng
Sau đó là những câu chuyện như của Ben Reeves và Nic Cary, những người đứng đằng sau Blockchain, hiện là nhà cung cấp ví điện tử phổ biến nhất cho Bitcoin, với hàng triệu người dùng.
Họ thiết kế Blockchain như một công ty phần mềm chứ không phải một hãng dịch vụ tài chính để công ty có thể cung cấp cho các cá nhân sự tự do quản lý Bitcoins của mình chứ không bao giờ giữ tiền đó.
Cách tiếp cận này tránh được đa số quy định nghiêm ngặt mà đã dẫn đến sự sụp đổ của BitInstant, hay các vụ tấn công mạng có tổ chức làm sụp đổ sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thời đó là Mt. Gox, là một câu chuyện nữa mà Eha kể rất chi tiết.
“Ý tưởng mang tính cách mạng của [nhà phát minh ra Bitcoin] Satoshi Nakamoto là để loại bỏ sự tin tưởng ra khỏi thương mại: không cần những ngân hàng nữa, không còn cần phải phụ thuộc vào các bên thứ ba để lưu trữ và bảo vệ tiền của bạn”, Eha viết. Blockchain trao việc kiểm soát quỹ cho người dùng, khiến cho công ty này khác với những nhà cung cấp dịch vụ khác như Coinbase, vốn giữ quỹ và vì thế hoạt động giống một ngân hàng hơn.
Eha mô tả Blockchain như một công ty giữ gìn tinh thần tự do của Bitcoin, còn Coinbase như là bắt chước hệ thống ngân hàng cũ. Nhưng Coinbase đã đi con đường tuân theo tất cả những quy định hiện hành và là một doanh nghiệp được cấp phép, hoàn toàn hợp pháp với một số nhà đầu tư lớn như công ty vận hành thị trường chứng khoán New York.
Bitcoin Investment Trust của Barry Silbert là một hãng tương tự. Nó thay mặt các nhà đầu tư mua Bitcoin và là phương tiện đầu tư Bitcoin được niêm yết công khai đầu tiên, với tổng giá trị tài sản ròng là gần 730 triệu USD.
Silbert là một người đi tiên phong nữa về Bitcoin, đã làm mọi thứ một cách minh bạch, hoàn toàn tuân thủ các quy định. Về nguyên tắc, ông đã phải hy sinh một số tự do vốn có ở Bitcoin, nhưng ông là ví dụ tốt nhất về việc kết hợp công nghệ mới này với thế giới quy định cũ. Đó là những nỗ lực của Silbert mà hầu như một tay anh khiến Bitcoin hợp thời trang trên Phố Wall; anh đã dốc toàn lực cho quá trình này và đã thắng lớn.
“Nếu tôi đầu tư vào một cơ hội có rủi ro cao như Bitcoin, tôi sẽ chỉ làm như vậy nếu nó tạo ra một sự khác biệt đáng kể cho tôi”, ông nói trong cuốn sách.
Tất nhiên, đây chỉ là một phần nhỏ của danh sách ấn tượng gồm các công ty và cá nhân mà Eha nhắc đến, nhưng mọi thứ đều có trong sách.
Từ khi Satoshi công bố đồng tiền số này trên một danh sách địa chỉ người nhận được mã hóa bí hiểm vào năm 2008, đến chiếc bánh pizza mua bằng Bitcoin nổi tiếng, cho tới sự chấp nhận rộng rãi đối với Bitcoin trên trang web chợ đen Silk Road, và sau đó là việc bỏ tù người sáng lập trang này – Ross Ulbricht, đến các nhà đầu tư thiên thần thời kỳ đầu như anh em sinh đôi Winklevoss và Roger Ver, đến hàng tỷ USD tiền vốn đầu tư mạo hiểm cho các công ty Bitcoin, tất cả đều gói gọn trong một cuốn sách hấp dẫn – “Tiền tệ đã được tự do như thế nào” đã giới thiệu hoàn chỉnh về lịch sử và triết lý của Bitcoin.
Theo Epoch Times