Dậy sớm là thói quen tốt được khuyến khích từ xưa đến nay và lợi ích của nó cũng được minh chứng qua thành tựu của các nhân vật tiếng tăm và thành đạt.
Chu Hi, một học giả sống vào thể kỷ 12, người có những lời giáo huấn và lý giải trong các tài liệu về Nho giáo ảnh hưởng đến nhiều thế hệ Trung Hoa, từng viết: “Tinh hoa của một ngày nằm trong buổi sáng, của một năm là vào mùa xuân, và của một đời người là ở sự siêng năng”.
Những lời này đã không bị lãng quên. Nhiều thế kỷ sau thời của Chu, thói quen dậy sớm và bắt kịp buổi sáng tiếp tục được kế thừa bởi các nhân vật lỗi lạc.
Không bao giờ mê ngủ
Tướng Tăng Quốc Phiên, sống vào thế kỷ 19, là người đã chỉ huy quân đội Trung Hoa giành chiến thắng trong trận Thái Bình Thiên Quốc, cuộc đại loạn đã cướp đi sinh mạng của hàng chục triệu người. Vị tướng lừng danh này thường dậy lúc 4 giờ sáng hàng ngày. Trong một bức thư gửi cho gia đình, Tăng viết:
“Suốt hai thế kỷ qua, các bậc tiền bối tài đức của chúng ta đã hình thành thói quen dậy sớm. Ngay cả trong mùa đông lạnh giá, tổ phụ của ta được biết là dậy sơn hơn một giờ trước khi mặt trời mọc và đến cha ta là dậy lúc mặt trời mọc”.
“Dậy sớm, dậy lúc rạng đông. Một khi các con thức dậy, nhớ không được nằm xuống giường lại”, Tăng căn dặn các con mình.
Tướng Tăng tin rằng dậy sớm không chỉ thể hiện sự siêng năng cần cù, mà quả thực, ông coi đó là nền tảng của sự thành công liên tục qua các thời đại. Thói quen cẩu thả ở một thế hệ sẽ dựng nên một con dốc và đe dọa cả gia đình trong những đời tiếp theo.
“Khi thế hệ đầu đắm chìm vào giấc ngủ lười nhác, thế hệ thứ hai sẽ thừa hưởng những đức tính trái với đạo đức”, ông cảnh báo.
Lợi ích của dậy sớm
Triều đại nhà Thanh mà Tăng Quốc Phiên phục vụ, ba vị hoàng đế vĩ đại nhất, những người kế tục trị vì khoảng 140 năm trong thế kỷ 17 và 18, thức dậy lúc 5 giờ sáng và thượng triều lúc 9 giờ. Những người cai trị tận tụy này đã làm nên văn hóa và đóng góp cho lãnh thổ để đế chế Trung Hoa kéo dài đến tận ngày nay.
Lý Hồng Chương, một chính khách nổi tiếng dưới trướng Tăng Quốc Phiên từ khi còn trẻ, dường như đã thừa hưởng những lời dạy của tiền bối. Ông không bắt kịp mốc 4 giờ, nhưng cũng dậy lúc 6 giờ sáng để viết hàng trăm ký tự thư pháp như một phần thói quen hàng ngày của mình.
“Không khí buổi sáng là trong lành nhất”, người lính và sau đó trở thành đại thần đã viết. “Không khí trở nên có mùi khi phòng ngủ đóng chặt vào ban đêm. Hít thở không khí trong lành, một người sẽ cảm thấy sảng khoái và đủ mạnh mẽ chống lại bệnh tật”.
Cùng thời với Lý và Tăng, một số hoàng đế nhà Thanh dậy muộn và thượng triều một cách lấy lệ. Họ mang tiếng xấu về lối sống suy đồi và quyền lực chính trị thực sự đã rơi vào tay của những người đứng giật dây phía sau. Trung Hoa dưới triều Thanh liên tiếp gặp thảm họa vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Bất chấp những nỗ lực cao nhất của các nhà cải cách và tướng lĩnh kiên định, nó sụp đổ vào năm 1911 dưới sức nặng của nạn tham nhũng và thối nát chính trị – xã hội.
Giữa nguy cơ tham ô và chia rẽ những năm cuối nhà Thanh, Lý Hồng Chương đã đứng ra chèo chống như một điển hình hiếm hoi của một vị đại thần. Mặc dù ông không thuộc tộc người Mãn Châu (bộ tộc của các hoàng đế nhà Thanh) và là một người Hán, những triều đình giao cho ông rất nhiều quyền hạn.
Với thẩm quyền của mình, Lý đưa Trung Hoa đến với công nghiệp hiện đại, giao thương và phát triển quân đội. Ông cũng đưa ra một thế hệ quan viên triển vọng và tài năng từ quê nhà An Huy của mình.
Dậy sớm có nghĩa là tiến về phía trước
Lucius Annaeus Seneca, nhà triết học La Mã, cho biết, “Cuộc sống không hề ngắn ngủi, nhưng chúng ta đã khiến nó trở thành như vậy, chúng ta không thiếu thốn nó, nhưng lại lãng phí nó”.
Kim Woo-Choong, người sáng lập và là chủ tịch tập đoàn Daewoo, cho biết, “Chúng ta đều có 24 giờ một ngày và mọi người là bình đẳng với nhau. Chỉ khác biệt ở cách chúng ta sử dụng nó”.
An Nhiên – Theo Epoch times