Facebook đã, đang và sẽ chẳng biết phải làm gì với Instagram cả.
Nói như vậy không có nghĩa là Facebook không biết điều hành Instagram như thế nào. Họ biết rất rõ là đằng khác, bởi từ khi Facebook mua lại nền tảng này với giá 1 tỷ USD vào năm 2012, nó đã phát triển mạnh mẽ, với hơn 1 tỷ người dùng hàng tháng. Nhưng lãnh đạo công ty dường như chẳng hiểu rằng rất nhiều người dùng Instagram không hề muốn nền tảng yêu thích của họ trở thành Facebook.
Rõ ràng Facebook muốn hợp nhất 3 nền tảng lớn mà hãng đang nắm trong tay – Instagram, WhatsApp, và bản thân Facebook – thành một. Chỉ mới tuần trước thôi, Facebook đã xác nhận sẽ đổi tên của Instagram và WhatsApp thành “Instagram by Facebook” và “WhatsApp by Facebook”. Hôm thứ tư, Bloomberg đưa tin Facebook sẽ hợp nhất Facebook Messenger và Instagram Direct, và các kỹ sư của hãng hiện đã bắt tay vào việc tái xây dựng lại tính năng chat của Instagram dựa trên công nghệ của Messenger.
Xét về mặt kinh doanh, những điều Facebook đang dự tính nghe có vẻ hợp lý: tại sao lại phải có 2 ứng dụng nhắn tin khác nhau (sẽ là 3 nếu tính cả WhatsApp) khi bạn có thể nhập chúng thành 1? Ngoài ra nguyên nhân có lẽ còn xuất phát một phần từ cái tôi: CEO Facebook, Mark Zuckerberg, có vẻ tức tối khi Facebook chẳng nhận được lời khen ngợi nào trước sức tăng trưởng bùng nổ của Instagram và WhatsApp.
Động thái của Facebook cho thấy hãng đã hiểu lầm cơ bản về lý do tại sao Instagram lại thành công – trong khi chính họ lại vấp phải vô vàn khó khăn (ít nhất là tại Mỹ).
Một thương hiệu gắn liền với scandal
Có thể hơi nặng lời, nhưng Facebook là một thương hiệu đầy nhơ nhuốc: clickbait (mồi dụ dỗ người dùng nhấn chuột vào link), tin giả, vi phạm quyền riêng tư dẫn đến phải bỏ ra 5 tỷ USD để dàn xếp với Ủy ban Thương mại Liên bang, những buổi điều trần thảm họa trước quốc hội, chăm sóc khách hàng kém cỏi, và một vị CEO bị cả thế giới thù ghét – tất cả góp phần dẫn đến sự thất sủng của Facebook. Theo một cuộc khảo sát nghiên cứu thị trường gần đây bởi Edison Research, lượng người dùng Facebook tại Mỹ đã giảm đến 15 triệu kể từ năm 2017. Trong số đó, người dùng trẻ tuổi là đối tượng rời bỏ Facebook nhiều nhất, cụ thể là nhóm tuổi teen và nhóm millennials (sinh từ thập niên 1980 đến đầu thập niên 2000).
Facebook không còn độ hot nữa. Đó là nơi cha mẹ bạn gặp gỡ nhau. Nó đang ngày một già cỗi, theo dữ liệu của Edison. Trên thực tế, nhóm người dùng Facebook duy nhất tại Mỹ có sự tăng trưởng là nhóm độ tuổi từ 55 trở lên.
Trong khi đó, Instagram ngày càng thu hút người dùng Mỹ – và dữ liệu của Edison tiếp tục cho thấy hầu hết những người rời bỏ Facebook đã “bỏ chạy” sang Instagram. Cũng chính nhóm teen và millennials nói trên hiện đang “đóng quân” trên Instagram – ít nhất là cho đến thời điểm này.
Nếu Zuckerberg tiếp tục Facebook-hóa Instagram, khả năng anh sẽ đánh mất hẳn nhóm người dùng này. Người ta không muốn bị nhắc về mối liên hệ chặt chẽ giữa Instagram với Facebook. Những người dùng trẻ tuổi đã bắt đầu hào hứng với các nền tảng không thuộc sở hữu của Facebook, như Tik Tok và Snapchat – đó là những nền tảng không gặp phải sự kỳ thị mà Facebook đang đau đầu đối phó.
Những trải nghiệm khác biệt
Vấn đề còn xuất phát từ bản chất của từng nền tảng. Instagram phát triển mạnh vì tính đơn giản của nó – bạn không thể chia sẻ các đường link hay các bài báo, chỉ hình ảnh và video mà thôi. Nó là một nền tảng tập trung vào thị giác. So với trải nghiệm trên Facebook – nơi bạn thấy cả một bức tường đầy chữ cùng vô vàn những nội dung khác nằm ở cả hai bên trái – phải của bức tường đó – thì khi nhìn vào Instagram, bạn sẽ ngay lập tức chú ý đến các hình ảnh. Facebook sẽ khiến bạn phát điên với hàng tá thông báo nhằm kích thích tương tác người dùng. Instagram từ tốn hơn. Facebook thiên về đọc, Instagram thiên về nhìn. Đó là một trải nghiệm người dùng hoàn toàn khác biệt.
Không hề có nhóm, trò chơi, hay chợ mua bán trên Instagram. Trải nghiệm cốt lõi của ứng dụng này là chia sẻ (hoặc xem) hình ảnh và video. Stories, một trong những tính năng phổ biến nhất của Instagram, đã hoàn toàn bị hợp nhất vào Facebook. Nhưng nó không đi theo hướng khác. Người ta muốn thấy nhiều thứ về Instagram hơn trên Facebook, không phải muốn thấy nhiều thứ về Facebook hơn trên Instagram.
Ngay cả những người sử dụng cả hai nền tảng cũng sử dụng chúng theo những cách khác nhau. Ví dụ, họ dùng Facebook để theo dõi các nhóm hay các cộng đồng, và đôi lúc là tìm các món đồ cần mua trên Facebook Marketplace. Còn trên Instagram, họ dùng để theo dõi những người họ quan tâm (và cả các nhà hàng, quán ăn…)
Không thể phủ nhận tiền và tài nguyên của Facebook đã nuôi sống Instagram, nhưng Zuckerberg đang đi một nước cờ sai lầm: Instagram phát triển mạnh mẽ mặc cho nó thuộc sở hữu của Facebook, không phải vì nó thuộc sở hữu của Facebook. Kết hợp hai nền tảng này lại với nhau là một ý tưởng tồi tệ, nhưng không may cho tất cả chúng ta, đó lại là ý tưởng mà Facebook có vẻ như sống chết cũng nhất quyết phải thực hiện cho bằng được!
Theo Trí Thức Trẻ