Sau 12 năm gắn bó, cuối cùng cô gái Lê Uyên Phương, một du học sinh Việt Nam đã viết đơn “ly dị” môn Văn, với lý do môn học này không thể giúp cô nâng cao khả năng viết, diễn đạt, lập luận giống như bạn bè quốc tế.
Sau bốn năm du học ở Hà Lan, Lê Uyên Phương (cựu học sinh Phổ thông Năng khiếu – Đại học Quốc gia TP HCM) nhận thấy nhiều khiếm khuyết của việc dạy và học môn Văn trong trường phổ thông ở Việt Nam. Sang nước bạn, cô nhận thấy khả năng diễn đạt, thuyết trình của mình kém xa bạn bè quốc tế.
Phương đặt câu hỏi “Tại sao mình đã học viết văn nghị luận bao năm mà bây giờ vẫn kém?”. Cô chia sẻ trên trang cá nhân một bức thư:
-***-
Em tên là Phương, du học sinh đang trầy trật để thi đậu mấy môn cuối và tìm việc. Còn nửa kia của em là môn Ngữ văn.
Bọn em đã bên nhau được 12 năm, mà tạm xa rời vì bây giờ em đã có nhiều bạn khác thú vị hơn. Mục đích chính của em khi đến với chương trình là để được vạch mặt môn Ngữ văn, nguyên nhân khiến cho em viết lách, giao tiếp, và phản biện vô cùng kém so với những đứa bạn đến từ các nước khác.
Thứ nhất: Tính gia trưởng
Đề bài yêu cầu học sinh nêu cảm nghĩ của mình về một vấn đề hoặc tác phẩm, nhưng nếu cảm nghĩ của học sinh mà không giống với bảng điểm là “không có ý để chấm” dẫn đến 1.000 học sinh sản xuất ra 1.000 phiên bản khác nhau vài cái chấm phẩy, dẫn đến từ trong trường lớp học sinh đã bị hạn chế chuyện nêu ra ý kiến của mình!
Thứ hai: Hay mơ mộng
Mình cảm thấy chuyện học văn rất hữu ích, vì trong cuộc sống mình sử dụng Văn nhiều hơn Toán. Ví dụ nhé: Mình bị lạc mất con mèo và muốn nhờ mọi người giúp, thế thì phải biết sử dụng văn miêu tả làm sao cho người ta tưởng tượng ra con mèo nhà mình. Thế nhưng mèo ở Việt Nam, 100 con thì tới 99 con có đôi mắt như hai hòn bi ve!
Thứ ba: Không chịu tiếp thu cái mới
Trong trường học, thầy cô miệt mài yêu cầu học sinh đọc những tác phẩm kinh điển, đọc về các tấm gương anh hùng,… nhưng học sinh thì lúc nào cũng chỉ Facebook, các trang tin, nơi mà nhiều thứ như cô ca sĩ này mới hắt hơi sổ mũi… thế là công sức giảng dạy của thầy cô đổ sông đổ bể, chỉ vì chương trình không còn đáp ứng thị hiếu của giới trẻ được nữa.
Em mong môn Ngữ văn…
Hãy dạy em cách để viết một lá thư xin việc.
Hãy dạy cho em được nêu cảm nghĩ thật của mình về một vấn đề trong xã hội và cả lớp được cùng nhau phản biện để bảo về ý kiến của mình.
Hãy dạy em cách quảng bá bản thân để gây được sự chú ý của các công ty.
Hãy dạy cách viết một đoạn lời thoại quảng cáo cho một sản phẩm.
Hãy dạy em cách viết một lá thư tình thật ấn tượng.
Kết: Hãy trở thành một nửa lý tưởng của mọi bạn đời, chứ đừng là kẻ lúc nào cũng bị ly dị sau 12 năm gắn bó.
-***-
Uyên Phương cho biết, cô viết “lá đơn” này vì cảm thấy dù môn Văn vô cùng quan trọng, nhưng sau 12 năm học ở phổ thông cô vẫn diễn đạt kém, không biết biện luận và ngại nêu ra ý kiến của mình.
“Thời đi học phổ thông ở Việt Nam, em học Văn rất tốt và cũng được đi thi này nọ. Đi du học là lên đại học rồi nên em phải học viết báo cáo. Ngoài ra, trong chương trình học, em còn phải đi thực tập 2 lần. Mỗi lần như vậy, em phải viết thư thể hiện mình xứng đáng với vị trí đó. Nếu lá thư đủ ấn tượng mới được mời phỏng vấn” – Uyên Phương giải thích lý do cô cho môn Văn là quan trọng.
Nữ du học sinh cho biết bản thân là một người thích viết lách, nhưng nếu viết theo chương trình của sách giáo khoa thì không có hứng thú nữa.
“Bởi vì chương trình chỉ chú trọng phân tích tác phẩm, và phải phân tích sao để ‘đúng như sách’. Đó là lý do mà em và rất nhiều bạn ngán ngẩm môn Văn” – Phương nói.
Uyên Phương cho rằng về lý thuyết, môn Văn sẽ giúp ích cho việc học. Nhưng trên thực tế khi du học lại không sử dụng được kĩ năng này.
“Ở đây, khi viết lách giảng viên không chú trọng những lời văn mềm mại mà quan trọng nội dung truyền tải như thế nào và ngữ pháp đúng là được. Khi học Văn ở Việt Nam, bọn em phải học thuộc rất nhiều, nhưng ở bên này tính sáng tạo là vô cùng quan trọng. Mỗi người phải viết theo phong cách và ý tưởng riêng của mình, càng đặc biệt càng được chú ý chứ không phải viết mềm mại, uyển chuyển” – Phương chia sẻ.
Dù vậy, nữ du học sinh vẫn khuyên rằng, môn văn thực sự rất quan trọng trong cuộc sống. Đây là một kĩ năng mềm giúp người học vận dụng, thuyết phục người khác tin vào năng lực của mình thông qua lá thư xin việc, báo cáo, tranh luận, thuyết trình…
TinhHoa tổng hợp