Không có căn cứ giữ số hiện vật đã tịch thu, Công an tỉnh Quảng Nam đã trao trả số cổ vật khai quật từ con tàu đắm cho ông Nguyễn Mười sau 12 năm niêm phong thu giữ.
Ngày 16/9, nhà chức trách Quảng Nam bàn giao gần 1.500 cổ vật cho ông Nguyễn Mười (59 tuổi, trú Đà Nẵng), sau hơn 12 năm tịch thu vì không có căn cứ để xử lý tội Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm. Tại buổi trao trả có đại diện Công an tỉnh, viện Kiểm sát và nhiều ban ngành liên quan.
Ông Mười cho hay, gia đình vất vả đi kiện đòi suốt 12 năm qua. Cổ vật chủ yếu là đồ gốm sứ gồm bát, đĩa, bình rượu… khai quật được từ các tàu đắm vào thế kỷ 15. “Trước khi bị bắt, Bảo tàng Đà Nẵng gửi giấy mời tôi mang số cổ vật này đến tham gia triển lãm. Tôi cũng có ý định mở bảo tàng tư nhân và không hề thu mua với mục đích kiếm lời nhưng không ngờ bị vướng lao lý”, ông Mười nói và lo ngại về chất lượng số cổ vật sau hơn 12 năm bị tịch thu, bảo quản không được tốt.
Tháng 8/2003, ông Mười bị Công an tỉnh Quảng Nam bắt trên biển Đà Nẵng khi đang vận chuyển hàng chục thùng cổ vật thu mua từ các tàu của ngư dân. Thời điểm đó, ông Mười khai mua những món đồ trên trong suốt 10 năm với mục đích mở bảo tàng tư nhân, không có ý định mua bán để kiếm lời.
Ông Mười bị Công an tỉnh Quảng Nam khởi tố về hành vi Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm. Một năm sau, VKS tỉnh Quảng Nam đình chỉ vụ án, miễn trách nhiệm hình sự với ông Nguyễn Mười và đề nghị chỉ xử phạt hành chính vì xác định phần lớn số cổ vật này được ông Mười thu mua trước thời điểm luật có hiệu lực về tội Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, và ông Mười cũng khai nhận không có mục đích bán chúng để kiếm lời.
Năm 2009, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam ký quyết định xử phạt hành chính, tịch thu toàn bộ cổ vật sung công quỹ. Cho rằng việc này không có căn cứ, ông Mười kiện Chủ tịch tỉnh Quảng Nam ra tòa. UBND tỉnh Quảng Nam sau đó hủy quyết định xử phạt hành chính.
Năm 2010, tỉnh Quảng Nam lập hội đồng định giá và xác định số cổ vật của ông Mười có giá trị hơn 1,6 tỷ đồng. Cho rằng số tiền quá lớn, không thuộc thẩm quyền xử lý hành chính, UBND tỉnh chuyển hồ sơ, đề nghị Phòng An ninh điều tra (PA 92, Công an tỉnh Quảng Nam) thụ lý vụ án hình sự. PA92 sau đó đề nghị VKS hủy quyết định đình chỉ vụ án, phục hồi điều tra. Tuy nhiên, Viện cho rằng không có căn cứ nên bác bỏ đề nghị này.
Đến Tháng 6/2012, UBND tỉnh có công văn xác định Quảng Nam không có căn cứ để xử phạt hành chính ông Nguyễn Mười vì việc bắt giữ diễn ra tại Đà Nẵng. Tuy nhiên, số cổ vật trên vẫn không được nhà chức trách trao trả lại.
Tháng 8/2015, UBND tỉnh Quảng Nam mới có kết luận đề nghị trao trả gần 1.500 cổ vật vì không có căn cứ xử lý. Nhà chức trách xác định, trong hơn 1.500 vật bị thu có 56 chiếc không phải cổ vật nên đã trao trả trước đó, 27 chiếc được mua từ sau ngày 1/7/2000, khi Bộ luật hình sự quy định về tội Tàng trữ và vận chuyển hàng cấm đã có hiệu lực nên tịch thu sung công quỹ.
Theo vnexpress.net