Một chiếc súng kíp và một chiếc tù và cổ quý hiếm, di vật của nghĩa quân Phan Đình Phùng (cuối thế kỷ 19), vừa được phát hiện tại Hà Tĩnh.
– Cả súng và tù và đều còn nguyên vẹn. Khẩu súng kíp được chế tác bằng phương pháp thủ công, nặng khoảng 4-6kg, dài khoảng 1,3m, gồm 4 bộ phận: báng, thân, nòng và cò súng. Nòng và cò súng làm bằng chất liệu thép, còn thân và báng súng đều bằng gỗ… Chiếc tù và được làm bằng sừng trâu màu đen rắn chắc, nặng khoảng 2kg, dài 40cm, có 2 lỗ nhỏ ở đầu sừng và một lỗ ở giữa thân.
Theo các nhà nghiên cứu lịch sử, hai hiện vật trên đều là của nghĩa quân Phan Đình Phùng sử dụng trong cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896) chống thực dân Pháp. Súng bắn bằng loại đạn chì dùng để sát thương kẻ địch, còn tù và để thổi phát ám hiệu và tín hiệu quân lệnh trong chiến đấu ở vùng rừng núi… Được biết, Bảo tàng Hà Tĩnh phát hiện hai hiện vật tại gia đình ông Phạm Quang Minh (xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ) trong quá trình khảo sát, sưu tầm các tài liệu, hiện vật lịch sử – văn hóa trên địa bàn huyện Đức Thọ của tỉnh này. Ông Minh cho biết đã tìm thấy chúng trong lúc đang rà phá bom mìn ở khu vực khu căn cứ địa cách mạng Phan Đình Phùng, thuộc huyện miền núi Vũ Quang (Hà Tĩnh). Theo ông Lê Bá Hạnh, phó giám đốc Bảo tàng Hà Tĩnh, phát hiện này rất quan trọng, giúp các nhà nghiên cứu lịch sử trong quá trình tìm hiểu, nghiên cứu các loại vũ khí thô sơ của nghĩa quân Phan Đình Phùng sử dụng trong cuộc khởi nghĩa.
Trước đó, khoảng ngoài giữa tháng 7 vừa qua, đơn vị thi công một khu tái định cư tại huyện Vũ Quang phát hiện một khu đất rộng có nhiều đám đất đen, nghi là mồ chôn tập thể của nghĩa quân Phan Đình Phùng năm xưa. Tuy nhiên, thông tin trên sau đó đã được lãnh đạo huyện này bác bỏ. Vào tháng 7, năm 2010, một cây kiếm cổ được xác định là vũ khí của nghĩa quân Phan Đình Phùng cũng được tìm thấy tại huyện Vũ Quang. Cây kiếm làm bằng thép, đã hoen gỉ, mất cán, có màu vàng, dài 75 cm, rộng 4 cm, nằm ở độ sâu 1,8m. Các nhà nghiên cứu xác định kiếm có niên đại khoảng 115 tuổi. Hải Tâm (TH)
|