Nói về loài Sói, chúng khiến người ta sợ hãi với cặp mắt dữ dội, với thói hay cắn trẻ em và giết hại gia súc. Nhưng chúng cũng khiến người ta ngưỡng mộ về cách tổ chức sống bầy đàn chặt chẽ, về việc chăm sóc các thành viên gia đình, và về sức sống mãnh liệt trong tự nhiên.
Theo Tiến sỹ David Mech, một chuyên gia nghiên cứu cao cấp tại Hội Khảo cứu Địa lý Hoa Kỳ, người đã đi tiên phong trong lĩnh vực nghiên cứu về loài sói hơn nửa thế kỷ qua, có một số điều mà chúng ta có lẽ không biết hoặc là chúng ta nhìn nhận một cách sai lầm về loài sói xám.
Những điều chúng ta chưa biết
Có rất nhiều nghiên cứu về hành vi của loài sói, trong đó có việc chúng kết nối với nhau và sinh tồn như thế nào trong môi trường hoang dã. Tuy nhiên, trong nghiên cứu trong vòng 50 năm qua, Tiến sỹ Mech cho rằng đa số chúng ta vẫn không biết, hoặc không nhận ra rằng:
1. Lãnh địa của sói lớn hay nhỏ tùy thuộc vào số lượng con mồi có nhiều hay ít.
Lãnh địa của chúng có thể có phạm vi từ chỉ hai mươi cho đến hàng trăm dặm vuông, phụ thuộc vào số lượng con mồi có ở đó. Tiếng tru đồng thanh của cả đàn sói là lời cảnh báo những con sói khác hãy tránh xa khu vực đó.
2. Nhìn chung loài sói không nguy hiểm cho con người trừ một số trường hợp đặc biệt.
Với việc bệnh dại đã được kiểm soát tốt hơn, các vụ việc sói bừa bãi tấn công người hiếm khi xảy ra, trong khi ở hầu hết những nơi mà loài sói còn sinh tồn chúng đã bị con người săn bắn và đặt bẫy.
3. Loài sói sẽ hạ sát những con mồi nào gây ra ít nguy hiểm nhất đối với chúng.
Sói sẽ tấn công những loài thú yếu ớt hay không có khả năng chống trả, như những con mồi già yếu, thú non, suy dinh dưỡng, bị thương hay bị bệnh.
4. Thông thường thì sói không làm sụt giảm nghiêm trọng số lượng con mồi trong một khu vực.
Tuy nhiên, trong một số hoàn cảnh bất thường, chẳng hạn như mùa đông khắc nghiệt liên tiếp, hạn hán kéo dài hay môi trường sống bị suy thoái thì một đàn sói có thể làm giảm hay tàn sát tất cả con mồi ở một khu vực.
5. Số lượng sói ở một khu vực có liên hệ trực tiếp với tổng số lượng con mồi của chúng.
Điều này nghe có vẻ hiển nhiên nhưng ở những nơi nào có con mồi thì nơi đó loài sói sẽ nhiều hơn đáng kể.
Những phát hiện khi sống chung với Sói
Tiến sỹ Mech đã sống cùng và nghiên cứu sói trên đảo Ellesmere, Canada. Trong suốt 25 mùa hè ông đã tìm ra nhiều điều có thể làm thay đổi cách chúng ta suy nghĩ về loài sói.
Mặc dù nhiều phát hiện của ông chỉ là những điều không quan trọng lắm, hay chỉ cho chúng ta biết thêm về những gì mà chúng ta đã biết, nhưng có một số phát hiện của ông lại mang tính ‘mới mẻ và đột phá’ hơn.
Theo đó, ba phát hiện mà ông xem là quan trọng nhất trong thời kỳ ông sống chung với loài sói ở vùng Bắc Cực là:
1. Có thể đặt ra một giả thiết mới theo đó loài sói duy trì nòi giống không phải bằng cách đánh nhau để trở thành thủ lĩnh của bầy mà bằng cách kiếm bạn tình và sinh con đẻ cái sau đó xây dựng một đàn mới của riêng chúng.
2. Loài sói Bắc Cực di chuyển suốt mùa đông khi mà bóng tối phủ suốt 24 tiếng đồng hồ, cũng giống như trong suốt thời gian còn lại trong năm trước khi chúng vào trú trong hang và sau khi sói con có thể di chuyển được.
3. Có bằng chứng cho thấy loài sói có “tầm nhìn xa và khả năng phán đoán rất tốt khi săn mồi”.
“Tôi nghĩ công chúng nói chung không hề biết tất cả những điều nói trên,” Tiến sỹ Mech nói.
Những điều gây sửng sốt
Qua nhiều năm Tiến sỹ Mech cảm thấy kinh ngạc về những cá thể sói mà ông nghiên cứu.
Ông rất sửng sốt khi chứng kiến một con sói bị thương nặng bị một đàn sói mà ông quen thuộc tấn công. Con sói này sau đó đã chết.
“Chứng kiến những con sói thật gắn bó với nhau nhưng sau đó lại thấy tận mắt hành vi của chúng với nhau thật sự gây sốc mặc dù tôi đã từng chứng kiến từ trên cao những con sói săn đuổi và tấn công những con sói khác“.
“Chứng kiến ở một khoảng cách gần (cách chưa tới năm mét) một đàn sói hạ sát một con bò xạ hương cũng gây sốc mặc dù tôi đã chứng kiến chúng giết nhiều con mồi khác nhau từ trên không một vài lần”, ông nói.
Trải nghiệm bất ngờ hơn của ông là chứng kiến một con sói khoảng một tuổi cố ý để cho một con thỏ Bắc cực sống và tha con thỏ đó đến cho một con sói non hơn.
Theo BBC Việt Nam