Trong những thập kỷ gần đây, nhiều nghiên cứu có giá trị đã khẳng định rằng tâm thái hòa ái, từ bi thông qua thiền định có rất nhiều lợi ích cho con người, như giảm nhịp tim cho đến giúp trí nhớ làm việc tốt hơn…
Có rất nhiều lợi ích khi thực hành thiền định, với sức khỏe và tâm lý.
1. Lợi ích sức khỏe của thiền định
Có thể chúng ta thường nghĩ thiền là một hình thức thực hành tâm linh hay việc gì đó liên quan đến tinh thần, nhưng sự thực là thiền định mang lại rất nhiều lợi ích về sức khỏe. Dưới đây là một vài trong số đó.
- Có thể giảm đau
Một nghiên cứu cho thấy chỉ một giờ tập thiền có thể làm giảm đáng kể cả triệu chứng đau và kích hoạt não liên quan đến đau. Cụ thể, làm giảm 40% cường độ đau và giảm cảm giác khó chịu do đau tới 57%. Thiền có tác dụng giảm đau còn hơn cả morphine hoặc các loại thuốc giảm đau khác.
Một nhóm nghiên cứu khác từ Đại học Montreal đã làm một cuộc thử nghiệm. Theo đó, họ cho 13 thiền sư và 13 người không thực hành thiền cùng chịu đựng mức độ đau đớn do nhiệt như nhau và đo hoạt động não của 2 nhóm này bằng máy quét ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI). Họ phát hiện các thiền sư cảm nhận ít đau đớn hơn (trong tâm mình) dù rằng có thể não của họ chịu cùng tác động của cơn đau như những người không thiền.
- Giúp giảm huyết áp
Trong năm 2013, Hughes, và những người bạn đã xuất bản một nghiên cứu cho thấy thực hành thiền định giúp làm giảm huyết áp. Sau khi theo dõi những người tham gia thiền định trong hai năm, họ thấy rằng thực hành thiền định có thể là phương pháp trị bệnh hiệu quả hay có thể là phương pháp kèm theo để gia tăng hiệu quả trong điều trị bệnh cao huyết áp.
- Làm nhịp tim chậm lại
Một nghiên cứu do Hiệp hội Y học Nhân đạo (Association of Humanitas Medicine) công bố đã khảo sát nhịp tim và nhịp thở của những người thực hành thiền định. Các nhà nghiên cứu nhận thấy nhịp tim của họ giảm đáng kể trong 6-8 tháng sau khi có tác động của thiền định.
- Vết thương mau lành hơn
Trong một nghiên cứu lâu đời có liên quan đến lĩnh vực này, các nhà nghiên cứu phát hiện thiền định có thể giúp vết thương mau lành sau khi hậu phẫu và giảm căng thẳng. Hiệu quả phần lớn là do bản chất của việc thiền định giúp giảm lo âu, do đó làm giảm phản ứng căng thẳng của cơ thể trong khi lành bệnh.
- Thiền là một “hoạt chất” chống viêm
Năm 2013, Richard J. Davidson phát hiện thiền định làm giảm tình trạng viêm đến tận cấp độ tế bào. Trong một nghiên cứu tại Đại học Wisconsin – Madison, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một lợi ích đặc biệt của việc thiền định, đó là thay đổi các gen tác động lên cấu trúc tế bào trong cơ thể, giúp giảm viêm.
- Giúp tiêu hóa thức ăn tốt hơn
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí về bệnh viêm ruột phát hiện những người tham gia điều trị thực hiện thêm thiền định sẽ có hiệu quả về tiêu hóa cao hơn, giảm căng thẳng trong các mối quan hệ, và chất lượng cuộc sống được tăng lên. Đây là một khóa học thực hành thiền định trong 8 tuần, và đó là những lợi ích đem lại cho người học sau 6 tháng.
- Tăng cường hệ thống miễn dịch
Thiền có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn. Năm 2003, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Y học Tinh thần (Psychosomatic Medicine) đã khảo sát những người tham gia khóa thiền trong 8 tuần và nhận thấy hệ thống miễn dịch của những người này đều được tăng cường.
- Giúp ngăn ngừa bệnh suyễn
Một phân tích tổng hợp được công bố vào tháng 8/2017 trên tạp chí về bệnh hen suyễn (Journal of Asthma) đã tìm thấy bằng chứng quan trọng cho thấy việc thiền định làm tăng chất lượng cuộc sống của người bệnh hen suyễn, cũng như giúp giảm các triệu chứng. Các tác giả của nghiên cứu kết luận đây là một bước tiến lớn trong việc tìm hiểu cách điều trị căn bệnh này.
- Làm chậm quá trình lão hóa
Quá trình lão hóa tùy thuộc vào tốc độ mà bạn tiêu thụ ôxy. Thực hành thiền làm giảm tốc độ hô hấp của cơ thể do bạn tiêu thụ ôxy ít hơn. Tập thiền giúp bạn trẻ lâu hơn bằng cách điều chỉnh quá trình hô hấp của bạn.
2. Lợi ích tâm lý của thiền
Thực hành thiền định cũng mang lại những tác động rất tích cực đối với trạng thái tâm lý của chúng ta như giảm mức độ lo lắng và căng thẳng, tăng tính sáng tạo và tự tin hơn…
- Ngủ ngon hơn
Một nghiên cứu về sức khỏe của đại học Harvard báo cáo rằng thiền định có thể ngăn ngừa chứng mất ngủ. Ngồi thiền hằng ngày cũng giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn và thanh thản hơn, ngủ một cách thoải mái nhất, an nhiên nhất. Ngủ rất quan trọng vì nó cho cơ thể có thời gian tự hồi phục, “sửa chữa” mình. Nhiều người thấy nên ngồi thiền trước khi ngủ, nhưng những nghiên cứu này cho thấy thiền định vào bất cứ thời điểm nào trong ngày cũng có lợi cho giấc ngủ.
- Giảm lo lắng và căng thẳng
Thực hành thiền chánh niệm cũng giúp điều chỉnh rối loạn tâm trạng và lo âu. Đây cũng là kết luận của hơn 20 nghiên cứu kiểm soát ngẫu nhiên lấy từ PubMed, PsycInfo và Cochrane Databases, liên quan đến các kỹ thuật thiền định, Yoga…
Một nghiên cứu của Đại học Wisconsin-Madison cũng chỉ ra rằng thực hành thiền định làm giảm mật độ chất xám ở các vùng não liên quan đến lo lắng và căng thẳng.
- Giảm triệu chứng của rối loạn tinh thần sau chấn thương tâm lý
Một nghiên cứu được thực hiện trên các cựu chiến binh cho thấy thiền định có thể làm giảm đáng kể triệu chứng “rối loạn tinh thần sau chấn thương tâm lý”. Trong nghiên cứu này, một nhóm cựu chiến binh trải qua phương pháp điều trị thông thường trong khi một nhóm khác được bổ sung thêm các bài thiền định. Nghiên cứu cho thấy phương pháp điều trị có bổ sung thiền định giúp triệu chứng chấn thương suy giảm nhiều hơn.
- Điều trị cơn nghiện
Thiền định ngày càng trở nên phổ biến trong các chương trình điều trị nghiện. Sarah Bowen, một nhà nghiên cứu tại Đại học Washington, đã phát hiện rằng việc thêm bài tập thiền vào các chương trình điều trị bằng thuốc làm tăng kết quả cai nghiện ở những người tham gia nghiên cứu.
- Tăng cường tính sáng tạo
Colzato và các đồng nghiệp đã có nhiều nhận thức mới về thiền và chánh niệm. Nó giúp tăng cường tính sáng tạo và mở rộng tư duy, nâng cao năng lực và các kỹ năng giải quyết vấn đề trong đời sống.
3. Những lợi ích khác từ thiền định
Thiền định còn có thể giúp trí nhớ làm việc tốt hơn, làm việc tập trung và nâng cao khả năng học hỏi… và nhiều thứ nữa.
- Sức mạnh tinh thần
Tiến sĩ tâm lý học Ron Alexander báo cáo trong cuốn sách Wise Mind, Open Mind rằng quá trình kiểm soát tâm thông qua thiền giúp làm tăng sức mạnh tinh thần, sự kiên cường và trí tuệ cảm xúc.
- Cải thiện trí nhớ và sự tập trung
Năm 2013, Mrazek có một nghiên cứu về mối quan hệ giữa thiền định và trí nhớ. Những người tham gia sẽ học một khóa thiền 2 tuần, sau đó họ sẽ được làm nhiều bài kiểm tra để đo sự tập trung, trí nhớ, và nhiều hơn nữa. Các nhà nghiên cứu nhận thấy những người tham gia thiền định có sự gia tăng đáng kể về trí nhớ và sự tập trung so với nhóm khác.
- Lợi ích đối với xã hội
Ngoài những lợi ích về tinh thần, sức khỏe và nhận thức, thiền định còn có nhiều lợi ích khác liên quan đến sự tương tác xã hội. Những lợi ích này có thể dễ dàng nhận thấy trong cuộc sống hàng ngày, và trong cách chúng ta tương tác với những người xung quanh.
- Giảm cảm giác cô đơn
Sự cô đơn đương nhiên là một vấn đề của xã hội, nhưng cũng dẫn đến nhiều vấn đề về tâm lý và sức khỏe. Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy thực hành thiền định, ngay cả khi một mình, cũng có thể làm giảm cảm giác cô đơn.
- Chúng ta trở nên từ bi hơn
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện những người thực hành thiền định có nhiều hành động từ bi và hào phóng hơn so với những người không thiền định. Đây là một nghiên cứu tuyệt vời, vì nó thể hiện lợi ích rất thực tế và tích cực của thiền định đối với xã hội.
- Tăng đồng cảm và các mối quan hệ tích cực
Trong truyền thống Phật giáo, thiền giả tập trung vào việc tăng trưởng lòng từ bi và yêu thương đến tất cả mọi người. Một nghiên cứu từ Đại học Emory cũng cho thấy, các bài tập thiền định có thể làm tăng khả năng đồng cảm với những người khác bằng cách đọc các biểu hiện trên khuôn mặt của họ.
Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng sự phát triển các cảm xúc tích cực qua lòng từ bi giúp xây dựng thái độ yêu thương đối với bản thân và người khác, sự chấp nhận bản thân, được xã hội chấp nhận và xây dựng được quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh,…
- Buông bỏ cám dỗ và hiểu rõ bản thân
Ngồi thiền đúng cách và tập thiền hằng ngày có thể giúp bạn thoát khỏi nhiều cám dỗ. Thiền cũng giúp bạn hiểu rõ bản thân, vượt qua những nỗi sợ hãi và tập trung vào mục đích của bạn trong cuộc sống. Từ đó, bạn sẽ thoát ra được những cám dỗ mang lại đau khổ, mất mát mà trước đây không thể từ bỏ được.
>>> Kết luận gây sốc: 97% bệnh nhân ung thư liên quan đến 1 thủ thuật nha khoa phổ biến
>>> Nghiên cứu phát hiện: Trong não mẹ có tế bào của con
Bảo Long, theo OMD