Tinh Hoa

Học làm người quân tử, đừng thành kẻ tiểu nhân

Nếu bạn đã từng phải chịu khổ vì chiêu trò mánh khóe của kẻ tiểu nhân, ắt sẽ biết quý trọng hơn người quân tử. Thời đại ngổn ngang, Thạch Sanh thì ít Lý Thông lại nhiều, nhưng vì Thạch Sanh nhân hậu nên mới cưới được công chúa, kẻ ác hiểm sớm muộn cũng gặp họa vào thân. Vậy làm sao để trở thành người quân tử?

Ngụy Hi, người được xưng là một trong ba nhà văn lớn hàng đầu của triều đại nhà Thanh, từng nói:

“Ta không biết thế nào là quân tử, nhưng nhìn vào khả năng “chịu nhận phần thiệt” trong mỗi sự việc của người ấy là ta lại nhận ra. Ta cũng chẳng biết kẻ tiểu nhân ra sao, nhưng nhìn vào việc “tranh giành phần lợi” của người ấy là ta lại hiểu ra ngay”.

Suy ngẫm kỹ, quả thực để có thể chịu hết phần thiệt về mình là không phải dễ dàng. Để làm được, người đó cần phải có tấm lòng khoan dung, độ lượng, cam tâm tình nguyện mà chịu thiệt thòi mà không một lời oán thán. Người biết khoan dung độ lượng, nhẫn chịu được điều mà người thường không thể nhẫn, biết ứng phó thích hợp với từng tình huống cụ thể thì chính là quân tử.

Xưa kia, một vị thượng thư tên Lâm Thoái Trai, tích rất nhiều phúc đức, con cháu đầy đàn. Lúc ông sắp lâm chung, con cháu quỳ gối trước mặt thỉnh cầu lời giáo huấn. Lâm Thoái Trai nói: “Ta không có lời nào khác, chỉ khuyên bảo các con học ‘chịu thiệt’ mà thôi”.

Những người già ngày xưa cũng thường hay nói “chịu thiệt là phúc”, bởi vì họ biết rõ “Phúc, Lộc, Thọ” ở thế gian con người đều là đổi từ đức mà ra, mà chịu thiệt lại có thể tích đức.

Xưa nay, rất nhiều anh hùng, cũng đều do có thể chịu nhịn nhục, chịu thiệt mà làm nên đại sự. Nổi danh nhất chính là Hàn Tín có thể chịu nhục chui háng một kẻ vô danh nhưng hống hách, điều này đối với một người uy vọng như Hàn Tín có thể nói đó là “chịu thiệt” đến cực điểm, bởi vậy sau này Hàn Tín đăng đàn bái tướng, được Lưu Bang phong làm Tam Tề Vương.

Hay chuyện Tôn Tẫn giả điên, ăn cả phân để sau này thoát ra và gây dựng uy danh, dạy cho Bàng Quyên bài học nhớ đời. Thêm nữa là Việt Vương Câu Tiễn sau bao năm tháng ròng rã nếm mật nằm gai cùng Phạm Lãi, cũng đã có thể đạt nguyện phục quốc. Thành bại đều cậy vào chữ “Nhẫn”, người không biết Nhẫn, chưa thể nói là quân tử, nên cũng ắt khó thành đại sự.

Trái lại, nếu như luôn luôn khiến cho người khác phải chịu hại chịu thiệt, như thế thì người này chẳng phải là mất đức? Làm nhiều việc xấu còn bị trời trừng phạt, thật sự là cái được không bù nổi cái mất.

Theo daikynguyenvn.com