Theo Danh sách vua Sumer, Eridu là thành phố đầu tiên trên thế giới trước trận Đại Hồng Thủy. Dòng mở đầu của danh sách viết: “Khi vua chúa hạ xuống từ thiên thượng, vương quyền ngự ở Eridu…”.
Eridu (Tọa độ: 30° 48’57.02 “N 45° 59’45.85” E) là một thành phố cổ tọa lạc ở miền Nam Lưỡng Hà, cách thành phố Ur 24km về phía Nam trong khu vực khảo cổ hiện nay của Tell Abu Shahrein. Theo các học giả, Eridu, cũng được dịch là Eridug, có thể nghĩa là “nơi hùng vĩ” hoặc “nơi chỉ dẫn”. Khu khảo cổ này được giới học giả xem là rất quan trọng.
Một số học giả cho rằng trong thời Sumer cổ đại, Eridu được nối liền với cửa sông bằng các kênh rạch và theo sử thi của Babylon, đây là thành phố đầu tiên được xây dựng trên thế giới.
Như đề cập trong thần thoại Sumer, thành phố Eridu là một trong năm thành phố cổ được xây dựng trên Trái Đất trước trận Đại Hồng Thủy. Theo đó, thành phố Eridu nằm ở phía cực nam Lưỡng Hà và là một trung tâm quan trọng thờ cúng Thần Nước, Enki.
Ông là vị Thần của nước, nghề thủ công, trí tuệ và phép thuật, người bảo trợ của thành phố Eridu, cũng là “cha đẻ” của loài người. Ông đã tạo ra những hình nhân từ đất sét và thổi linh hồn vào đó để tạo ra con người. Có chuyện kể rằng một lần, anh trai ông là Thần Enlil có ý định tạo ra một trận Đại Hồng Thủy để loại bỏ loài người vì đạo đức của họ đã trở nên suy đồi, Thần Enki đã bí mật báo cho một người trần lương thiện là Atrahasiz đóng một con thuyền để cứu người thân và các sinh vật khác, nhờ thế con người không bị tuyệt diệt và tồn tại cho đến ngày nay.
Vào tháng 7/2016, UNESCO đã chọn địa điểm khảo cổ học Eridu là Di sản hỗn hợp của nhân loại, và là một phần của các di tích khảo cổ tại các khu định cư Sumer ở Hạ Lưỡng Hà. Những khu định cư này đã phát triển mạnh mẽ giữa khoảng thiên niên kỷ thứ 3 và thứ 4 trong vùng đồng bằng được hình thành bởi sông Euphrates và Sông Tigris.
Theo truyền thống của người Sumer cổ, cũng như Danh sách vua Sumer, Eridu là thành phố lâu đời nhất của vùng Lưỡng Hà, nơi vị Thần Marduk tạo ra thế giới. Ông là con trai của Thần Enki và là người thừa kế của thần Anu.
Thông qua các nghiên cứu ở thế kỷ XX, các nhà khảo cổ học đã chứng minh các cấp thấp của thành phố có niên đại ít nhất từ 4.900 năm trước, vào đầu thời kỳ El Obeid. Các học giả dòng chính cho rằng thành phố này được thành lập vào thế kỷ 54 TCN. Trong giai đoạn đầu tiên, nghề làm gốm vẫn đóng vai trò quan trọng ở Eridu.
Đến năm 3800 TCN, thành phố có một ngôi đền quan trọng và một nghĩa trang mà từ đó người ta đã phát hiện được hàng ngàn ngôi mộ.
Vào năm 2500 TCN, một vị vua, có lẽ thuộc triều đại đầu tiên ở Ur đã xây dựng một cung điện to lớn ở Eridu. Cuối thiên niên kỷ thứ 3 TCN, dưới triều Amar-Sin, một tháp ziggurat lớn được xây dựng trong thành phố, và nó vẫn là một trung tâm tôn giáo quan trọng của đế quốc trong triều đại thứ 3 ở Ur.
Theo Danh sách vua Sumer, các vị vua thần thoại đầu tiên, những người kế vị của triều đại đến từ thiên đường là những người ở Eridu.
Danh sách vua Sumer tiếp tục:
…Ở Eridu, Alulim trở thành vua, ông đã trị vì trong suốt 28.800 năm. Vua Alalngar trị vì trong 36.000 năm. Tổng cộng hai vị vua này trị vì trong 64.800 năm. Sau đó Eridu sụp đổ, và vương quyền được đưa đến Bad-tibira.
Tại Bad-tibira, En-men-lu-ana cai trị trong 43.200 năm. En-men-gal-ana cai trị trong 28.800 năm. Dumuzid, một người chăn cừu, trị vì trong 36.000 năm. Tổng cộng 3 vị vua này trị vì trong 108.000 năm.
Sau đó Bad-tibira lụi tàn, và vương quyền đã được đưa đến Larag. Tại Larag, En-sipad-zid-ana cai trị trong 28.800 năm. Tổng cộng 1 vị vua trị vì trong 28.800 năm.
Sau đó Larag sụp đổ và vương quyền đã được đưa đến Zimbir. Tại Zimbir, En-men-dur-ana trở thành vua, ông đã cai trị trong 21.000 năm. Tổng cộng 1 vị vua trị vì trong 21.000 năm.
Sau đó Zimbir sụp đổ và vương quyền đã được đưa đến Curuppag. Tại Curuppag, Ubara-Tutu đã trở thành vua, ông đã cai trị trong 18.600 năm. Tổng cộng 1 vị vua trị vì trong 18.600 năm.
Tổng cộng 8 vị vua tại 5 thành phố cai trị trong 241.200 năm. Sau đó lũ quét qua.
Danh sách vua Sumer mô tả những chi tiết chưa từng thấy về một kỷ nguyên, khi thế giới được cai trị bởi những sinh mệnh được gọi là ‘những vị thần’ trong suốt hàng ngàn năm. Đây là một trong những lý do chính khiến các học giả chính thống cho rằng danh sách này là sự kết hợp của cách giải thích thời tiền sử và những huyền thoại. Các vị vua sống lâu bất thường qua nhiều triều đại đó không có thật mà là một phần của văn hóa dân gian cổ.
Họ cho rằng, có thể các con số này thể hiện quyền lực, sự chiến thắng hay tầm quan trọng của các vị vua. Tuy nhiên, có người lại tin rằng các con số này căn cứ trên thực tế và các vị vua này là Thần nên có khả năng sống lâu hơn người bình thường.
Hồng Liên (dịch và t/h)