Nếu cuộc bạo động ở Charlottesville, Virginia, hồi giữa tháng 8 chỉ khơi mào cuộc phá hủy tượng đài của Liên minh miền Nam, thì nay phạm vi mục tiêu đã được mở rộng khi những người phá hoại, thậm chí cả các quan chức địa phương đã bắt đầu nhắm tới Christopher Columbus, Chúa Jesus và Liên bang miền Bắc.
Đại diện bang Ohio, ông Wes Goodman đã đăng một bức ảnh trên Twitter vào ngày 25/8 cho thấy, bức tượng anh hùng Chiến tranh Cách mạng Mỹ Đại tá Crawford bên ngoài trụ sở Tòa án Quận Crawford của Ohio đã bị mất đầu.
Ông Goodman tuyên bố trên Twitter, “các cuộc tấn công bất hợp pháp vào lịch sử của chúng ta phải chấm dứt!”
Trước đó hôm 23/8, Thị trưởng New York Bill De Blasio thông báo rằng, ông đã chỉ thị một ủy ban xét duyệt tất cả “những biểu tượng của lòng thù hận” trong 90 ngày.
Trong số các bức tượng bị tháo dỡ được báo cáo với ông De Blasio có tượng Christopher Columbus cao 23m, nằm tại trung tâm vòng xoay Columbus Circle ở Manhattan. Bức tượng này được những người Mỹ gốc Italy dựng tại New York vào năm 1892.
Trong một cuộc tuần hành hôm 24/8 phản đối việc dỡ bỏ tượng Christopher Columbus, Ủy viên hội đồng đảo Staten – Joe Borelli cho biết tượng đài này là “biểu tượng của văn hoá Mỹ – Italy”.
De Blasio cũng đang cân nhắc việc gỡ bỏ tượng cựu Tổng thống Mỹ Ulysses S. Grant, là tướng của quân đội Liên bang miền Bắc đã chiến đấu với Liên minh miền Nam để chấm dứt chế độ nô lệ trong Nội chiến Mỹ.
Ông Grant là thành viên đảng Cộng hòa duy nhất được biết đến sở hữu nô lệ khi cuộc nội chiến bắt đầu chống lại Liên minh của đảng Dân chủ. Tuy nhiên, theo ông Dinesh D’Souza, tác giả của nhiều bài viết chạy nhất trên tờ New York Times, Grant đã sở hữu nô lệ trước khi là thành viên đảng Cộng hòa, và đã giải phóng nô lệ vào năm 1859, trước khi Nội chiến diễn ra.
Ngay cả tượng Abraham Lincoln, cựu Tổng thống của đảng Cộng hòa đã lãnh đạo Liên bang miền Bắc, cũng là mục tiêu. Đài kỷ niệm Lincoln ở Washington đã bị phá hoại vào ngày 15/8, và một bức tượng nửa người của ông Lincoln ở Chicago được phát hiện bị phá hoại và đốt cháy.
Vào ngày 21/8, một nhóm người phá hoại đã quay lại cảnh họ đập vỡ tượng đài Christopher Columbus 225 năm tuổi ở Baltimore, Maryland. Trong video có một người nói rằng, “một phần phát triển của chúng ta là con người cần phải phải phá hủy những tượng đài“. Cá nhân này coi các bức tượng là đại diện cho “người da trắng thượng đẳng” và “chủ nghĩa tư bản”.
Nhiều tổ chức cực đoan cực tả đánh đồng tất cả hình thức “chủ nghĩa tư bản” với “chủ nghĩa phát xít”, và giữ ý thức hệ mạnh mẽ dựa trên chính trị nhân dạng, phân loại và đánh giá con người theo chủng tộc. Trong số các nhóm cực đoan lớn có Antifa, sử dụng bạo lực như một công cụ để đe dọa và đàn áp. Tổ chức này được thành lập từ một chương trình của Liên Xô vào năm 1923 để gắn mác các đảng đối lập là “phát xít”.
Tuy nhiên, những bức tượng bị nhắm mục tiêu không chỉ giới hạn trong các nhân vật chính trị. Trường San Domenico ở San Anselmo, California, đã tháo dỡ các bức tượng Công giáo, tờ Martin Independent Journal đưa tin hôm 24/8.
Trong số các bức tượng bị phá hủy có tượng Chúa Hài Đồng và Đức Mẹ đồng trinh Maria.
Theo Times-Picayune, bức tượng Jeanne d’Arc tại French Quarter, New Orleans, bị gỡ bỏ. Tờ báo này cho hay, vụ việc dường như liên quan đến cuộc tranh luận về việc dỡ bỏ bốn di tích của Liên minh miền nam.
Jeanne d’Arc là một nữ anh hùng người Pháp trong cuộc Chiến tranh Trăm Năm giữa Pháp và Anh, được phong là một người tử vì đạo và được phong thánh Công giáo. Bức tượng được người dân Pháp tặng cho dân New Orleans vào năm 1972.
Phong trào phá hủy các di tích lịch sử thậm chí đã bắt đầu xuất hiện ở những nơi khác trên thế giới. Hiện tượng này được nhiều người so sánh như các phong trào tương tự dưới chính quyền của Adolph Hitler, Mao Trạch Đông và Joseph Stalin.
Reuters cho biết, trong những lời kêu gọi về việc gỡ bỏ các bức tượng thực dân Anh, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull đã nói rằng, những hành động này được xem là sự sửa đổi lịch sử “kiểu Stalin”.
Ông nói, “chúng ta không thể tham gia cuộc vận động kiểu Stalin này để cố gắng tẩy trắng hoặc xóa mờ hay bỏ đi một phần trong lịch sử chúng ta. Việc cố gắng chỉnh sửa lịch sử của chúng ta là sai trái”.
“Tất cả những bức tượng này, tất cả những tượng đài này là một phần của lịch sử và chúng ta nên tôn trọng và bảo vệ chúng – và bằng mọi cách, dựng thêm các bức tượng khác, các tượng đài khác và những dấu hiệu, điểm tham quan giải thích lịch sử của chúng ta“.
Iris biên dịch