Hơn nửa năm kể từ khi Tổng cục Thủy lợi chỉ ra sai phạm về thực trạng san lấp trái pháp luật bên bờ hồ Đại Lải (tỉnh Vĩnh Phúc), đến nay trách nhiệm thuộc về ai thì vẫn chưa được làm rõ. Cuối tháng 7, Thủ tướng đã ra chỉ đạo đốc thúc xử lý nghiêm vụ việc này, thì đến gần đây Bộ TN&MT mới lập đoàn thanh tra vào cuộc.
Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết vừa thành lập đoàn kiểm tra việc quản lý sử dụng đất tại dự án sân golf Đại Lải và sân golf Heron Lake Golf Camp & Resort (Đầm Vạc), đồng thời kiểm tra xác minh thông tin phản ánh của báo chí về sai phạm trong quản lý sử dụng đất tại hồ Đại Lải, tỉnh Vĩnh Phúc.
Đoàn thanh tra sẽ về địa phương để làm rõ về kiểm thực việc quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; việc giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất; thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, nghĩa vụ tài chính và kiểm tra việc đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Về các thông tin báo chí phản ánh sai phạm trong quản lý sử dụng đất tại hồ Đại Lải, đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra, xác minh các nội dung gồm: Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh báo cáo, cung cấp hồ sơ pháp lý và tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức sử dụng đất có dấu hiệu sai phạm tại hồ Đại Lải cho đoàn kiểm tra; UBND TP. Phúc Yên có trách nhiệm phát hiện, xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật đất đai.
Đoàn kiểm tra do Phó cục trưởng Cục Kiểm soát quản lý và sử dụng đất đai Nguyễn Văn Trị làm trưởng đoàn, thực hiện nhiệm vụ trong 15 ngày. Kết quả làm việc thông báo cho UBND tỉnh Vĩnh Phúc để thống nhất chỉ đạo, triển khai.
Liên quan đến hồ Đại Lải, cuối tháng 7 vừa qua, Văn phòng Chính phủ đã có công văn chuyển quyết định của Thủ Tướng gửi UBND tỉnh Vĩnh Phúc về việc kiểm tra thông tin báo chí đưa và xử lý nghiêm hành vi sai phạm, nếu có.
Công văn nêu: “Vừa qua, một số báo có phản ánh: Hồ Đại Lải – công trình cung cấp nước ngọt cho tỉnh Vĩnh Phúc và TP. Hà Nội, đồng thời là danh thắng nổi tiếng đang bị ‘xẻ thịt’ một cách không thương tiếc. Suốt chiều dài gần 1km, hàng chục nghìn khối đất được bạt từ quả đồi sát cạnh đổ thẳng xuống mép hồ”.
Phê duyệt quy hoạch trái luật
Việc lấn chiếm hồ Đại Lải đã được đề cập từ năm 2019. Đến đầu năm 2020, hoạt động lấn chiếm, “bức tử” hồ diễn ra rầm rộ với quy mô lớn, bao chí lên tiếng buộc các cơ quan chuyên môn phải vào cuộc kiểm tra và ban hành kết luận.
Theo đó, tại kết luận số 253 ngày 20/2/2020 của Tổng cục Thủy lợi chỉ rõ việc UBND tỉnh Vĩnh Phúc giao đất, cho thuê đất và phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 trong phạm vi bảo vệ hồ chứa nước Đại Lải cho các doanh nghiệp thực hiện dự án, trong đó có diện tích được tôn nền để xây dựng công trình, làm giảm dung tích hữu ích và dung tích phòng lũ của hồ chứa, ảnh hưởng đến nhiệm vụ và an toàn của hồ là vi phạm quy định của pháp luật về thủy lợi.
Ngoài ra, việc tôn nền đối với phần diện tích cao trình dưới MNDBT (diện tích ngập hoàn toàn theo thiết kế) làm ảnh hưởng đến mục đích sử dụng đất đã được xác định là hồ chứa thủy lợi vi phạm khoản 2 Điều 163 Luật Đất đai và khoản 39 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP sửa đổi bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết Luật Đất đai.
Cũng theo kết luận trên, có 4 doanh nghiệp trong diện kiểm tra của Tổng cục Thủy lợi gồm Công ty TNHH Đại Lải (dự án khu nhà ở sinh thái và biệt thự nghỉ dưỡng Đại Lải); Công ty CP đầu tư xây dựng và thương mại Nhật Hằng (dự án khu biệt thự và vu chơi giải trí Đại Lải – Paradise Đại Lải Resort; Công ty TNHH Đạt Tiến (dự án khu biệt thự, ẩm thực cao cấp Đảo Ngọc; Công ty CP Hồng Hạc Đại Lải (dự án khu du lịch sinh thái Flamingo Đại Lải Resort).
Tại hiện trường dự án khu biệt thự, ẩm thực cao cấp Đảo Ngọc thì Công ty TNHH Đạt Tiến thậm chí đã đóng cọc chắn sóng, kè bê tông, đổ đất lấn chiếm về phía lòng hồ (nằm ngoài ranh giới đất được giao) từ khoảng cao trình +19,0m đến +21,7m và đã trồng cây cảnh, làm đường bằng bê tông ven hồ (theo Kết luận thanh tra hồi tháng 1/2019 của Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Vĩnh Phúc diện tích đất lấn chiếm là gần 15.600m2)….
Về vấn đề trách nhiệm thuộc về ai, hiện vẫn chưa được chỉ ra minh xác. Tuy nhiên, dấu hiệu buông lỏng quản lý của cơ quan công quyền là đã rõ ràng. Người có trách nhiệm quản lý hồ này thậm chí còn không nắm được diện tích hồ là bao nhiêu, khi được hỏi đến thì lại trả lời rằng “khảo sát tốn kém lắm”. Chính quyền xã và tỉnh thì đổ lỗi cho nhau, cho đến nay không ai chủ động đứng ra nhận trách nhiệm.
Từ Thức (t/h)