Hồ Tứ nhớ rõ sự tình mình đã chuyển sinh thành con lừa, nên vừa sợ hãi vừa thấy cảm kích ơn cứu mạng của Lý viên ngoại. Hồ Tứ lập tức bán hết tài sản để lấy tiền hoàn trả lại món nợ cho Lý viên ngoại.
Xưa kia, ở một huyện của tỉnh Sơn Đông, có một người họ Lý, mọi người gọi là Lý viên ngoại. Lý viên ngoại là người vừa giàu có lại đức độ, lòng dạ rộng rãi, tính tình phóng khoáng, rất coi trọng lời nói.
Cùng thôn với Lý viên ngoại có một người làm ăn buôn bán họ Hồ. Bởi vì người này là con thứ tư trong gia đình nên được gọi là Hồ Tứ. Lúc Hồ Tứ thiếu vốn làm ăn buôn bán thường đến nhà Lý viên ngoại để vay tiền. Trong nhiều năm, hai người một bên cho vay, một bên hoàn trả sòng phẳng, cho nên quan hệ của họ rất tốt đẹp.
Có một năm, Hồ Tứ mượn của Lý viên ngoại 100 lạng bạc, kết quả là làm ăn lại bị thua lỗ. Vì vậy, 100 lạng bạc này Hồ Tứ không có khả năng để hoàn trả nên ông ta đã nảy sinh ý định muốn quỵt nợ. Trong tháng Chạp năm đó, Hồ Tứ đến nhà Lý viên ngoại chơi. Lý viên ngoại mang sổ sách ghi chép nợ ra và nói: “Hồ Tứ, mùa xuân năm nay anh có vay của tôi 100 lạng bạc”.
Hồ Tứ lập tức nói lại: “Lý viên ngoại, có phải là anh đã nhầm lẫn rồi không? Tôi năm nay đau có vay tiền của anh”.
Không ngờ, Lý viên ngoại không hỏi thêm và nói luôn: “Vậy là tôi nhớ nhầm rồi!”. Ông vừa nói vừa đem sổ ghi nợ 100 lạng bạc mà Hồ Tứ vay ra gạch bỏ đi. Hơn nữa còn tươi cười tiếp chuyện Hồ Tứ.
Vào một đêm mùa xuân năm sau, Lý viên ngoại đang nằm ngủ thì mơ thấy Hồ Tứ với nét mặt cực kỳ khốn khổ đứng trước mặt mình nói: “Lý viên ngoại, hôm nay tôi đến đây trả nợ cho anh”.
Lý viên ngoại tỉnh dậy trong lòng thấy rất hoang mang bối rối, nhưng không hiểu ý là gì nên lại nằm ngủ tiếp. Nhưng có điều kỳ lạ là, hễ ông cứ chìm vào giấc ngủ thì lại mơ thấy giấc mơ y như lần đầu, chuyện này khiến ông không thể tiếp tục ngủ được nữa.
Đang lúc chưa hiểu gì về giấc mơ này thì đột nhiên có tiếng gõ cửa. Người hầu trong nhà bước vào và vui mừng nói: “Ông chủ, con lừa cái của nhà chúng ta vừa sinh ra một con lừa con. Con lừa này rất to, hơn nữa cũng rất quấn quít với người”.
Lý viên ngoại nghe xong thấy kinh hãi và hiểu rõ ngay giấc mơ của mình, thế là ông vội vã nói với người hầu: “Hãy nhanh đi đập chết con lừa này đi!”.
Người hầu này nghe xong lấy làm sửng sốt nghĩ: “Ông chủ bị sao vậy nhỉ? Có chuyện gì chăng?”.
Lý viên ngoại nhìn thấy người hầu đứng đấy không nhúc nhích gì liền quát to hơn: “Ngươi có nghe thấy ta nói không? Hãy mau đập chết đi, nhanh lên!”.
Người hầu vì bị ông chủ thúc giục nên vội vàng chạy đi cầm cái cuốc, rồi đập vào đầu con lừa, con lừa lăn ra đất và chết.
Cũng tại đêm hôm đó, Hồ Tứ bỗng dưng phát bệnh chết “bất đắc kỳ tử”, nhưng ngay sau đó lại lập tức sống lại. Hồ Tứ nhớ rõ sự tình mình đã chuyển sinh thành con lừa, nên vừa sợ hãi vừa thấy cảm kích ơn cứu mạng của Lý viên ngoại. Hồ Tứ lập tức bán hết tài sản để lấy tiền hoàn trả lại món nợ cho Lý viên ngoại.
Mấy ngày sau, Hồ Tứ cầm 100 lạng bạc đến nhà Lý viên ngoại trả nợ, nhưng Lý viên ngoại biết rõ Hồ Tứ khốn khó nên kiên quyết không nhận mà nói rằng: “Tháng Chạp năm trước tôi nói là anh nợ tôi 100 lạng là nói đùa vậy thôi, anh đừng nên tưởng thật”.
Hai bên cứ co mãi, Hồ Tứ một mực muốn trả nhưng Lý viên ngoại vẫn kiên quyết không nhận. Cuối cùng Hồ Tứ nói: “Nếu mà anh không nhận, tôi sẽ đi kiện anh!”.
Lý viên ngoại nghe vậy liền nói: “Anh có kiện tôi cũng không nhận!”.
Sau đó không ngờ Hồ Tứ đã đã thật sự kiện lên quan huyện. Vị huyện lệnh cảm thấy vụ án này quá khác thường nên đã truy hỏi đến tận cùng. Hồ Tứ lúc này mới nói rõ đầu đuôi sự việc cho vị huyện lệnh nghe. Huyện lệnh liền sai người mời Lý viên ngoại đến nha môn và khích lệ ông nhận tiền. Lý viên ngoại vẫn nói rằng ông không cho Hồ Tứ vay số tiền đó, nên không thể nhận.
Cuối cùng vị huyện lệnh nói: “Nếu như ông không nhận thì ông phải giao nộp cho huyện 100 lạng bạc”.
Không ngờ, Lý viên ngoại lập tức vui vẻ đồng ý. Vị huyện lệnh thấy vô cùng cảm kích trước tấm lòng bao dung, rộng lượng của Lý viên ngoại nên cũng tình nguyện bỏ ra 100 lạng. Sau đó ba người họ dùng 300 lạng bạc này xây một ngôi chùa tại địa phương và đặt tên là chùa “Hiện thế báo miếu”.
Hồ Tứ từ sau sự việc đó đều một lòng hướng thiện, không còn ý nghĩ làm điều sai trái và cũng luôn biết ơn Lý viên ngoại đã cứu mạng mình. Còn Lý viên ngoại cả đời làm người tốt nên đến tận đời con cháu của ông cũng nhận được phúc báo. Người dân địa phương từ đó đều ghi nhớ câu chuyện này để làm gương noi theo, đến tận sau này vẫn còn có người nhớ câu chuyện này.
Theo bayvoice.net