Theo chuyên gia tâm lý Ths. Phạm Đức Chuẩn, Trung tâm nghiên cứu tâm lý trẻ em NT (Hà Nội), một số nơi, đội sao đỏ trở thành công cụ tọc mạch, có quyền lực hoặc thay giáo viên đánh các bạn bị lỗi…
Dư luận đang đặc biệt quan tâm việc nam sinh Hoàng Long N (lớp 6.2, trường THCS Duy Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình) nói tục, bị đội sao đỏ của trường ghi vào sổ, đã bị cô giáo chủ nhiệm Nguyễn Thị Phương Thủy phạt 231 cái tát khiến học sinh này phải nhập viện điều trị .
Bên cạnh việc phẫn nộ về hình thức xử phạt của nữ giáo viên Nguyễn Thị Phương Thủy, trên các diễn đàn mạng xã hội nhiều ý kiến cũng băn khoăn về công việc của đội “sao đỏ” trong các trường học, khi trong diễn biến của vụ việc có phần “N nói tục và bị sao đỏ phát hiện, ghi sổ và báo cáo với giáo viên chủ nhiệm”.
Sao đỏ là một hình thức tự quản của học sinh. Các học sinh ưu tú được giáo viên, nhà trường lựa chọn để tham gia quan sát, theo dõi mọi hoạt động, nền nếp của học sinh.
“Sao đỏ” sẽ đứng trực tại cổng trường, ngoài cửa các lớp học để ghi chép các vi phạm của học sinh như: Đi muộn, nói tục, không truy bài, nói chuyện riêng trong giờ truy bài…
Theo đó, không ít ý kiến cho rằng, những đội “sao đỏ” đang được vận hành trong nhà trường có một “quyền lực riêng”, với vai trò giám sát, trợ giúp thầy cô, các thành viên trong đội có thể bị ảnh hưởng tâm lý, sự hình thành nhân cách của trẻ.
Không ít phụ huynh từng chia sẻ, con họ rất sợ các thành viên đội “sao đỏ”, sợ ghi vào sổ đen của các bạn.
Liên quan về vấn đề này, Ths. Phạm Đức Chuẩn, Trung tâm nghiên cứu tâm lý trẻ em NT cho biết, hiện nay, ở một lớp khoảng 30 – 40 em nhưng chỉ có một thầy cô nên việc các cô khó đảm đương hết trong việc giám sát, quản lý.
“Không thể phủ nhận vai trò của đội sao đỏ trong trường học khi trẻ con có cùng ngôn ngữ sẽ dễ nói với nhau hơn. Tuy nhiên, hiện nay ở nhiều nơi, đội sổ đỏ trở thành công cụ sai lệch méo mó, công cụ tọc mạch, trừng phạt, có quyền lực tối cao trong trường học. Nhiều em trong đội do ‘quen’ với quyền lực sinh ra tính đút lót, đòi hỏi hối lộ để không đánh dấu vào sổ đen.
Chưa kể, một số trường hợp, đội ‘sao đỏ’ là nguyên nhân xảy ra tình trạng bạo lực học đường ngay từ cấp tiểu học. Do đó, ngay ở nhà trường đội ngũ giáo dục và huấn luyện sao đỏ cần phải có trình độ văn hóa và nghiệp vụ sư phạm, ứng xử xã hội để định hướng cho các em”, Ths. Phạm Đức Chuẩn nhận xét.
Ngoài ra, theo vị chuyên gia này, với trẻ nhỏ cách giáo dục tốt nhất là làm gương cho trẻ noi theo. Trẻ chịu ảnh hưởng về nhân cách, kỷ luật ngay tại gia đình, nhà trường. Vì vậy, cha mẹ, thầy cô nên đảm bảo sự chuẩn mực đạo đức trước mặt trẻ để trẻ tin tưởng, tôn trọng.
Chưa kể, để trẻ tự đánh giá nhau với các tiêu chuẩn mơ hồ như bạn quên đeo khăn quàng, chưa học bài, đi học muộn… dễ gây ra mâu thuẫn giữa trẻ, nảy sinh sự chạy đua thành tích vì những thứ vô nghĩa.
Đôi khi, ở nhiều trường học, đội cờ đỏ là nguyên nhân gây căng thẳng cho nhiều học sinh. Chính nhiều em đảm đương nhiệm vụ từng chia sẻ rất sợ phải mang trọng tránh vì bạn bè xa lánh.
Mặt khác, trong mô hình giảng dạy hiện đại lấy học sinh làm trung tâm, đề cao giáo dục hơn xử phạt, dư luận cho rằng nhà trường không cần thiết thành lập mô hình trên.
Hầu hết các ý kiến của phụ huynh đều cho rằng: Bên cạnh mặt tích cực của “sao đỏ” là báo cáo kịp thời với giáo viên về tình hình của các học sinh, các lớp thì đội ngũ “cán bộ” này cũng vô hình chung tạo nên sự ganh ghét giữa các học sinh với nhau.
Phụ huynh Lê Tuấn đề nghị dẹp bỏ “sao đỏ” vì: “Người ‘sao đỏ’ bỗng nhiên trở thành ‘cảnh sát’ hay quan tòa cho thầy cô, được trao quyền phán xét hành vi các bạn khác, quyền sinh sát với các bạn, từ đó sinh thói ham quyền lực, hách dịch. Các bạn không phải ‘sao đỏ’ thì sống trong sợ hãi, khúm núm, mất sự hồn nhiên. Còn cô giáo thì trở thành ban phát quyền lực, dần dần cũng trở nên tha hóa trong quan hệ với học trò”.
Chị Hồng Trang, một phụ huynh học sinh cũng cho rằng: “Việc đến trường của các con là đi học chứ không phải là làm sao đỏ để hóa thành “cảnh sát”, đi săn lùng soi mói chú tâm ghi chép sai phạm của học sinh lớp khác rồi dẫn đến ganh ghét nhau, kiện tụng các lớp…”.
“Việc giữ gìn trật tự, theo dõi học sinh phải là công việc của nhà trường, giáo viên, không nên chọn học sinh vào đội sao đỏ để làm thay công việc của cán bộ, giáo viên” – chị Phạm Hiền Chinh (Hà Nội) bày tỏ quan điểm.
(T/h)