Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể không tham dự hội nghị thượng đỉnh APEC sẽ diễn ra tại Manila trong hai ngày 18 và 19/11/2015. Trang web ABS-CBN của Philippines dẫn một nguồn tin ngoại giao cho biết, lí do là Bắc Kinh tức giận trước phát biểu của Tổng thống Aquino so sánh Tập Cận Bình với Hitler.
Theo nguồn tin trên, nguyên nhân khiến Tập Cận Bình đổi ý không tham dự thượng đỉnh APEC năm nay là do Tổng thống Philippines Benigno Aquino trong chuyến viếng thăm Nhật Bản vào tháng trước đã so sánh các hành vi của Trung Quốc tại Biển Đông với chủ nghĩa bành trướng của Đức quốc xã dẫn đến cuộc đại chiến Thế giới lần thứ hai. Bắc Kinh cho rằng lời phát biểu này là “sự sỉ nhục” nhân dân Trung Quốc.
Nhằm thuyết phục các nước khác tham gia cuộc đấu tranh chống lại Trung Quốc, Tổng thống Aquino tuyên bố : “Tôi là một sinh viên nghiệp dư về lịch sử và tôi nhớ lại rằng, khi tham khảo nhiều tài liệu về Đệ nhị Thế chiến, đặc biệt về cách thức thăm dò của Đức và câu trả lời của nhiều nước châu Âu khác nhau … Khi Đức xâm lược Áo, vi phạm nhiều điều trong thỏa ước Versailles, họ đang thử phản ứng và sẵn sàng rút lui nếu Pháp yêu cầu ngưng lại. Nhưng buồn thay, cho đến tận lúc Đức chiếm Sudetenland của Tiệp Khắc, không nước nào ngăn cản cả. Và các nhà bình luận đặt câu hỏi, nếu có ai đó cảnh cáo Hitler vào lúc ấy, liệu chiến tranh thế giới lần thứ hai có xảy ra hay không?”
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói : “Chúng tôi rất sốc và vô cùng bất bình trước các nhận xét phi lý của nhà lãnh đạo Philippines”. Đại sứ Trung Quốc tại Manila, Triệu Giám Hoa (Zhao Jianhua) không đến dự buổi lễ kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Trung Quốc – Philippines ngày 8/6, trong đó có Tổng thống Aquino phát biểu.
APEC hiện bao gồm 21 nền kinh tế (Úc, Brunei, Canada, Chilê, Trung Quốc, Hồng Kông, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Mêxicô, New Zealand, Papua New Guinea, Pêru, Philippines, Nga, Singapore, Đài Loan, Thái Lan, Hoa Kỳ, Việt Nam) thành viên ở châu Á – Thái Bình Dương với dân số 2,8 tỉ người, chiếm 57% GDP thế giới và 47% giá trị thương mại toàn cầu năm 2012.