Các nhà khoa học cảnh báo Trái đất đang bước vào thời kỳ tuyệt chủng hàng loạt lần thứ 6 khi nhiều loài biến mất và số lượng cá thể loài sụt giảm với con người là nguyên nhân chính. “Nhân loại cuối cùng sẽ phải trả giá rất đắt“…
Cảnh báo được đưa ra trong nghiên cứu đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences của Mỹ ngày 10/7.
Điều này đồng nghĩa 75% chủng loài sẽ biến mất vĩnh viễn. Đó là một viễn cảnh đáng sợ, đặc biệt là khi con người “đóng góp” một phần không nhỏ cho sự kiện tuyệt chủng lần này. Trong khi 5 cuộc đại tuyệt chủng trong 500 triệu năm qua xảy ra do biến đổi khí hậu, núi lửa phun trào hoặc thảm họa sao băng.
Nghiên cứu mới cho thấy con người với hoạt động phá rừng, tăng dân số, săn trộm, gây ô nhiễm, thải khí gây nóng lên toàn cầu… đang tạo ra cuộc đại tuyệt chủng thứ 6.
Dẫn đầu công trình nghiên cứu, giáo sư sinh thái học Gerardo Ceballos (Đại học Universidad Nacional Autónoma de México) và các cộng sự đưa ra những con số gây sốc cho thấy nhiều chủng loài con người tưởng là rất phổ biến nhưng thật ra lại đang chết dần chết mòn theo những cách không thể tưởng được.
Ví dụ như loài én Hirundo rustica, giống chim én phổ biến nhất thế giới, và báo đốm châu Mỹ. Theo giáo sư Ceballos, cả hai loài này còn phổ biến do số lượng tương đối nhưng mức độ suy giảm của chúng ở một số nơi đang ở mức báo động và cái kết “biến mất vĩnh viễn” hoàn toàn có thể xảy ra.
Khoảng 50% cá thể thuộc tổng cộng 27.600 loài động vật có vú, chim, bò sát và lưỡng cư đã biến mất chỉ trong vài thập kỷ qua. Gần 1/3 trong tổng số loài động vật đang bị suy giảm số lượng và phạm vi sinh sống một cách nghiêm trọng. “Đây là sự mất mát lớn với đa dạng sinh vật học trong lịch sử Trái Đất“, các tác giả nghiên cứu kết luận.
“Sự sụt giảm lớn số lượng cá thể loài và các loài cho thấy con người thiếu đồng cảm với các loài hoang dã đồng hành cùng chúng ta từ điểm khởi đầu“, giáo sư Ceballos nói.
Theo Robin Naidoo, nhà khoa học của Quỹ Động vật hoang dã Thế giới, ngay sự sụt giảm số lượng cá thể của những loài chưa đối mặt nguy cơ tuyệt chủng, cũng có thể gây ra tác động lớn với thực vật và môi trường sống trong các mạng lưới sinh thái học vốn dựa vào sự cân bằng giữa động vật, thực vật và vi sinh vật.
“Tất cả các dấu hiệu cho thấy đa dạng sinh học sẽ tiếp tục bị hủy hoại mạnh trong hai thập kỷ tới“, các nhà nghiên cứu cảnh báo. “Nhân loại cuối cùng sẽ phải trả giá rất đắt vì đã hủy hoại tập hợp sự sống duy nhất chúng ta biết đến trong vũ trụ“.
Nhìn chung, các nhà khoa học ước tính tốc độ tuyệt chủng của các loài đang nhanh gấp 100 lần, và thậm chí là hơn, so với tiêu chuẩn được xem là bình thường. “Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lần thứ 6 của Trái đất nghiêm trọng hơn những gì chúng ta tưởng, và nó đang diễn ra”, nghiên cứu mới nhất kết luận.
Nghiên cứu của giáo sư Ceballos và các cộng sự nhấn mạnh tính nguy cấp của cuộc khủng hoảng sinh thái, qua đó kêu gọi sự thay đổi. “Tin tốt là chúng ta còn thời gian. Các kết quả này nói lên rằng đã đến lúc phải hành động. Cánh cửa cơ hội tuy nhỏ, nhưng chúng ta vẫn có thể làm gì đó để cứu lấy muôn loài”, ông Ceballos kêu gọi.
5 kỳ đại tuyệt chủng
Trong suốt 4 tỉ năm lịch sử, Trái đất đã trải qua không biết bao nhiêu lần biến động mà các nhà khoa học đúc kết lại thành 5 lần đại tuyệt chủng suýt hủy diệt hành tinh chúng ta.
1. Tuyệt chủng Ordovic – Silur xảy ra cách đây 440-450 triệu năm;
2. Tuyệt chủng Devon bắt đầu cách đây khoảng 360 triệu năm và có bằng chứng khảo cổ cho thấy đây là cuộc tuyệt chủng liên hoàn kéo dài đến 20 triệu năm;
3. Tuyệt chủng Permi – Trias là sự kiện tuyệt chủng khủng khiếp nhất trong lịch sử khi đã tuyệt diệt phần lớn sinh vật trên Trái đất, thiết lập lại gần như toàn bộ hệ thống sinh giới;
4. Tuyệt chủng Trias – Jura là cuộc tuyệt chủng đánh dấu ranh giới giữa kỷ Trias và kỷ Jura, xảy ra cách đây 199,6 triệu năm;
5. Tuyệt chủng Creta – Paleogen xảy ra vào cuối kỷ Creta cách đây khoảng 66,5 triệu năm, đánh dấu sự kết thúc của Đại Trung sinh và bắt đầu Đại Tân sinh bằng kỷ Paleogen.
TinhHoa tổng hợp