Những biện pháp trả đũa của Bắc Kinh với việc Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ THAAD tại Hàn Quốc đang khiến nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc tại Trung Quốc phải “bỏ của chạy lấy người”, trong khi một số khác rơi vào thế đi cũng dở mà ở cũng không xong.
Không chỉ tập đoàn Lotte mà nhiều công ty khác của Hàn Quốc hiện gặp không ít trở ngại trong quá trình rút khỏi Trung Quốc, vì chính quyền Bắc Kinh đề ra nhiều yêu sách về việc đền bù kinh tế cho người lao động khi họ muốn dừng hoạt động làm ăn tại nước này.
Theo thông báo ngày 19/9 của Bộ thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc (MOTIE), trong số 41 công ty có hoạt động ở nước ngoài rút lại về Hàn Quốc kể từ năm 2014 cho tới kết thúc nửa đầu năm 2017, có 38 doanh nghiệp (chiếm 93%) là từ Trung Quốc.
Điều này cho thấy môi trường đầu tư kinh doanh tại Trung Quốc đã trở nên cực kỳ khó khăn với doanh nghiệp Hàn Quốc.
Tư tưởng chống Hàn Quốc đã được đẩy lên mạnh hơn từ khi quân đội Mỹ triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tại Hàn Quốc. Trung Quốc phản đối THAAD ngay từ khi Mỹ có ý tưởng chuyển giao hệ thống phòng thủ này cho Hàn Quốc mà gần đây được Tổng thống Moon Jae-in đồng ý triển khai để phòng ngừa Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng thử bom H trong vụ thử hạt nhân lần thứ sáu.
Một số báo Trung Quốc trích dẫn lời của giới quân sự đã nghỉ hưu nói rằng, dàn THAAD có radar rất mạnh có thể ‘nhìn sâu’ vào lãnh thổ Trung Quốc hàng nghìn km. Hàn Quốc và Mỹ lại nói THAAD chỉ nhằm để đánh chặn hỏa tiễn từ Triều Tiên.
Biểu hiện dân tộc chủ nghĩa tại Trung Quốc rõ ràng đã gây tổn thất nặng nề cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp xứ Hàn. Thậm chí, không ít doanh nghiệp rơi vào cảnh mấp mé bên bờ vực phá sản và buộc phải tính chuyện rút khỏi Trung Quốc.
Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đã có những biện pháp công khai làm khó quá trình rút lui này.
Chẳng hạn Bắc Kinh nghiêm cấm doanh nghiệp Hàn Quốc vận chuyển các máy móc sản xuất đơn giản của họ từ Trung Quốc về nước, nhưng mặt khác lại gán cho những máy móc đó là “các thiết bị gây ảnh hưởng tiêu cực với nền kinh tế Trung Quốc”.
Tờ tạp chí chuyên về kinh doanh tài chính của Hàn Quốc Business Korea cho biết, trước sức ép này, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa Hàn Quốc đã phải “bỏ của chạy lấy người” và nhiều doanh nghiệp khác buộc phải ở lại Trung Quốc trong tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Không ít doanh nghiệp Hàn Quốc còn bị chính quyền Bắc Kinh bắt phải đền bù cho người lao động khi dừng hoạt động.
Theo luật lao động của Trung Quốc, nếu người lao động mới được tuyển vào chưa đầy 6 tháng, mức đền bù là nửa tháng lương. Nếu lao động đã làm việc trong thời gian từ 6 tháng đến 1 năm, mức đền bù là 1 tháng lương.
Với nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc, sau nhiều tháng liên tiếp chịu lỗ, khoản đền bù này là trở ngại lớn khiến họ không thể rút chân khỏi Trung Quốc.
Những doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc cỡ như tập đoàn Lotte cũng chẳng khá hơn. Vì không phải là công ty sản xuất nên về mặt lý thuyết Lotte có vẻ như dễ rút chân ra khỏi Trung Quốc hơn.
Bắc Kinh đã tìm các lý do kỹ thuật như ‘vi phạm phòng cháy chữa cháy’ để trừng phạt cửa hàng của Lotte tại Trung Quốc sau khi Lotte tại Hàn Quốc cho chính phủ lấy mặt bằng đặt dàn THAAD. Trên thực tế không phải Lotte muốn ủng hộ cho THAAD mà chính phủ Hàn Quốc đã chọn ra một sân golf thuộc quyền quản lý của hãng này để làm địa điểm đặt dàn THAAD.
Căng thẳng ngoại giao và sức ép từ Trung Quốc khiến cho tập đoàn siêu thị và bán lẻ Lotte quyết định bán các cơ sở của họ ở nước láng giềng khổng lồ.
Nhiều nhà phân phối và đầu tư tại Trung Quốc đã nhận thấy cơ hội rất lớn trong thương vụ mua lại các siêu thị Lotter Mart. Tuy nhiên, việc tham gia các cuộc đàm phán thâu tóm này với họ còn rất thụ động và miễn cưỡng vì phần lớn vẫn rất lo ngại về các biện pháp trả đũa của chính quyền.
Lotte đã chọn Goldman Sachs để quản lý việc bán các cơ sở của họ sau khi công ty Hàn Quốc này bị tẩy chay và cấm đoán tại Trung Quốc. Hiện Lotte nói, họ chưa quyết định sẽ bán hết các đại siêu thị hay chỉ bán các cửa hàng đơn lẻ tại Trung Quốc, theo phóng viên Eun-Young Jeong viết cho Dow Jones Newswires.
Kể từ cuối 2016 khi xung khắc Trung – Hàn nổ ra, Lotte đã báo thiệt hại 441,7 triệu USD.
TinhHoa tổng hợp