Các nhà khảo cổ vừa tìm thấy một con dấu bằng đất sét niên đại 2.700 năm tuổi ở Jerusalem, mang “chữ ký” của nhà tiên tri Isaiah, một trong những ngôn sứ đầu tiên của Thiên Chúa được nhắc đến trong Kinh Thánh.
Trong khi khai quật ở phía nam Núi Đền (Temple Mount) tại Jerusalem, Israel, các nhà khảo cổ đã phát hiện một con dấu cổ có thể đưa ra bằng chứng đầu tiên về việc nhà tiên tri Isaiah được nhắc đến trong Kinh Thánh là một nhân vật có thực.
Con dấu nhỏ này có niên đại 2.700 tuổi, do nhà khảo cổ học Eilat Mazar thuộc Đại học Hebrew ở Jerusalem và nhóm của cô phát hiện, trên đó có khắc chữ “Yesha’yahu”, theo tiếng Hebrew có nghĩa là “Isaiah”.
Không may là phần trên của con dấu đã bị mất và phía bên trái bị mờ. Sau khi phục hồi một vài ký tự tiếng Hebrew ở chỗ bị hư, dòng chữ trên con dấu có thể mang ý nghĩa là “[thuộc về] nhà tiên tri Isaiah”.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu tin rằng cổ tự Hebrew được khắc trên con dấu gần như trùng khớp với loại văn tự cổ được viết trong sách tiên tri Isaiah.
Theo bản Kinh Thánh viết bằng cổ tự Hebrew, lời kêu gọi của nhà tiên tri Isaiah gần như trùng hợp với việc mở rộng hướng Tây của đế chế Assyria. Ông là nhà cố vấn cho vua Hezekiah để bảo vệ thành Jerusalem trước quân đội Assyria vào những năm 700 TCN. Isaiah là một trong những người thân cận nhất với nhà vua Hezekiah trong suốt giai đoạn 727-698 TCN.
Trước đó, các nhà khảo cổ từng tìm thấy con dấu từ thế kỷ thứ 8 TCN của vua Hezekiah vương quốc Juhda, cách vị trí con dấu của Isaiah khoảng 3m. Trong thời cổ đại, những con dấu này đã được sử dụng để chứng thực các tài liệu và vật phẩm khác nhau.
Theo GS. Eilat Mazar, đây là một phát hiện khá ấn tượng và có thể thứ mà chúng tôi tìm được trong cuộc khảo cổ lần này là của tiên tri Isaiah. Nếu vậy, nó có thể là bằng chứng cụ thể đầu tiên để tin rằng sách tiên tri Isaiah là có thật.
“Nếu con dấu này thực sự là của nhà tiên tri Isaiah, thì không có gì ngạc nhiên khi nó được phát hiện ngay cạnh con dấu mang tên vua Hezekiah. Điều này cho thấy mối quan hệ giữa nhà tiên tri Isaia và vua Hezekiah được mô tả trong Kinh Thánh”, GS. Mazar nói.
Hồng Liên (t/h)